Rozwój nowoczesnych technologii informacyjno-komunikacyjnych oraz Internetu umożliwia szybszą i sprawniejszą wymianę danych w społeczeństwie. Nowoczesna informatyzacja ma na celu wzrost efektywności, jakości pracy, przejrzystości oraz ograniczenie kosztów związanych z funkcjonowaniem.  Rozwój informatyzacji ma również wpływ na działanie administracji publicznej. Najważniejszym zadaniem jakie stoi przed administracją to otwarcie się na nowoczesne technologie teleinformatyczne, w tym rozwój usług publicznych świadczonych drogą elektroniczną. Ich udostępnianie powinno służyć realnej poprawie w kontaktach obywatela z urzędem oraz pomagać w przyśpieszeniu wszelkich procedur związanych z załatwianiem spraw urzędowych^[1].

Termin E-government oznacza, że administracja publiczna w procesie wymiany informacji oraz świadczenia usług publicznych korzysta z rozwiązań technologii informacyjnych oraz komunikacyjnych. W najprostszym tłumaczeniu oznacza to dostarczanie informacji oraz usług publicznych przez Internet^[2].

Naród duński jest otwarty na nowoczesne technologie teleinformacyjne. Świadczy o tym chociażby pozycja w rankingu opartego na Wskaźniku Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego (Network Readiness Index). NRI wykorzystywany jest w Global Information Technology Reports opracowywany dla potrzeb Światowego Forum Gospodarczego, stanowi miernik skłonności kraju do wykorzystywania możliwości rozwojowych, jakie stwarzają technologie informacyjne i telekomunikacyjne (ICT). Dania zajmuje w nim 15 miejsce (dla porównania Polska plasuje się na miejscu 50).

Źródło: http://reports.weforum.org/global-information-technology-report-2015/network-readiness-index/

Należy zaznaczyć, że wiele nowych rozwiązań pojawiających się na rynku, bardzo szybko bywa tak przekształconych, aby stały się dostępne dla każdego obywatela. Duński sektor publiczny to jeden ze światowych liderów w przyjmowaniu oraz wdrażaniu nowoczesnych technologii  e-usług. W latach 2011-2015 rząd Danii w porozumieniu z lokalnymi władzami wprowadził plan rozwoju sektora e-government na terytorium całego kraju. Przede wszystkim druki papierowe zostały zastąpione rozwiązaniami cyfrowymi, co ma przyczynić się do oszczędności czasu oraz pieniędzy. Została wprowadzona nowoczesna technologia dobrobytu w celu modernizacji oraz optymalizacji usług publicznych, takich jak: szkolnictwo, służba zdrowia oraz opieka socjalna. Organy administracji rządowej zostały zobligowane do korzystania z najnowszych technologii zarówno w swojej działalności, ale też i w komunikacji wewnętrznej i zewnętrznej. Przede wszystkim w ten sposób obraz urzędów i agencji rządowych ma zyskać nowy wymiar w odbiorze społecznym^[3].

Portal Borger.dk skierowany jest do obywateli, zawiera wszelkie informacje o usługach publicznych. Bardzo pomocna w znalezieniu odpowiednich informacji jest inteligentna wyszukiwarka. Głównym zadaniem tego portalu jest ułatwienie poruszania się w ramach sektora publicznego. Każdy zainteresowany może założyć swoją stronę na witrynie głównego portalu. Po wypełnieniu kwestionariusza danych osobowych i uzyskania bezpiecznego podpisu cyfrowego obywatele uzyskują łatwy dostęp do spersonalizowanych danych i usług, takich jak podatki czy rejestr cywilny. Interesującą funkcją jest możliwość wyświetlania wymiany danych pomiędzy obywatelem a urzędem. Używanie platformy My Page przynosi korzyści nie tylko dla obywateli, ale też dla urzędów^[4].

Z kolei dla przedsiębiorców interesującą propozycją jest system NemHandel. Jest to technologia e-biznes, która ułatwia tworzenie i wysyłanie faktur bezpośrednio z komputera za pomocą Internetu. System ten zastąpił mniej opłacalne rozwiązania takie jak; papierowe faktury czy cyfryzację faktur za pomocą skanera^[5].

Interesującą usługą dla obywateli Danii jest stworzenie serwisu bibliotekowego, z którego mogą korzystać wszyscy. Należy podkreślić, że była to inicjatywa rządowa, która miała dać każdemu możliwość dostępu do książek, a przez to zwiększyć czytelnictwo w kraju. Projekt ten realizowany był przez dwie instytucje i uczynił Danię jednym z wiodących państw w Unii Europejskiej w kwestii w zaangażowania bibliotek w życie społeczne. Warto tutaj poruszyć przypadek The Danish Central Library for Immigrant Literature (DCLIL), która funkcjonuje w powiązaniu z The State and University Library. Zakładają one zapewnienie łatwego dostępu do drukowanych oraz niedrukowanych (elektronicznych) zasobów. Informacje na temat DCLIL dostępne są w 16 językach. Oprócz tradycyjnego dostępu do swoich zasobów powyższa biblioteka oferuje:

• Internetowe forum dyskusyjne („Kitab forum”) dla mniejszości etnicznych w krajach skandynawskich, gdzie poruszane są kwestie związane z bibliotekami,
• FINFO: serwis WWW, który umożliwia różnojęzycznym grupom mieszkającym w Danii dostęp do informacji,
• Portal internetowy dla młodych, dla dobrze zintegrowanych kobiet wywodzących się ze środowiska emigracyjnego,
• Usługi konsultantów etnicznych, którzy swoją wiedza i doświadczeniem wspierają inne osoby zajmujące się imigrantami i grupami etnicznymi mieszkającymi w Danii^[6].

E-usługi dostępne dla obywateli

Źródło: eGovernment in Denmark, January 2015, Edition 17.0.

E-usługi dostępne dla przedsiębiorstw

Źródło: eGovernment in Denmark, January 2015, Edition 17.0.

Duńczycy bardzo chętnie korzystają z e-usług. Odsetek osób korzystających z tych usług w 2014 r. wynosił 84%, czyli był blisko dwukrotnie wyższy od średniej unijnej. Warto zauważyć, że wysoki poziom tego wskaźnika utrzymuje się już od kilku lat.

Odsetek osób korzystających z e-usług w Danii

Źródło: eGovernment in Denmark, January 2015, Edition 17.0.

Jeśli chodzi o elektroniczną administrację w krajach członkowskich Unii Europejskiej większość działań skoncentrowanych jest na dostarczaniu usług administracji centralnej, chcąc uczynić system bardziej wydajny i skuteczny. W pierwszej dekadzie XXI w. w pierwszej kolejności kraje Wspólnoty przygotowywały usługi, które generują dochód dla państwa. Przykładem takiej polityki są elektroniczne systemy składania zeznań podatkowych, które są uważane za najlepszą e-usługę. Możliwość elektronicznego rozliczenia z urzędem skarbowym została wprowadzona w 1986 r. w Stanach Zjednoczonych. Od tej pory kraje powoli zaczęły testować e-usługę i z czasem zaczęła ona wypierać papierowe wersje rozliczeń. W Europie pierwszym krajem, który wprowadził e-usługę była Dania, gdzie elektroniczne rozliczanie PIT rozpoczęto już w 1994 r. Na początku telefonicznie można było potwierdzić przygotowane przez administrację skarbową zeznanie. W obecnej chwili proces ten jest całkowicie zautomatyzowany. Zbierane są wszystkie informacje przy użyciu numeru ID podatnika i przygotowywana jest deklaracja udostępniona do weryfikacji przez zainteresowanego. Poprawność jej nadal można potwierdzić telefonicznie, ale także za pomocą SMS lub logując się na internetowym portalu^[7].

Autor: dr Łukasz Kryśkiewicz, pracownik Ministerstwa Cyfryzacji

Źródła:

^[1] M. Baran, M. Flankowski, Przegląd systemów E-government w wybranych krajach, „Humanisties and Social Sciences” 2014, vol. XIX, nr 21, s. 10.

^[2] M. Luterek, E-government. System informacji publicznej, Warszawa 2010, s. 33.

^[3] M. Baran, M. Frankowski, dz. cyt., s. 12-13.

^[4] Tamże, s. 13.

^[5] Tamże, s. 13.

^[6] H. Clausen, Rola bibliotek w integracji społeczeństwa informacyjnego: Dania z perspektywy europejskiej, „E-Włączenie czy E-Wyobcowanie?” 2006, nr 2, s. 83-88.

^[7] J. Papińska-Kacperek, Bariery ograniczające korzystanie z elektronicznego rozliczania podatku PIT, „Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy” 2013, nr 32, s. 247-248.

Czytaj także:

• Jak wygląda system e-usług w Wielkiej Brytanii

• Jak wygląda system e-usług w USA

• Jak wygląda system e-usług we Francji

• Jak wygląda system e-usług w Holandii

• Jak wygląda system e-usług w Hiszpanii

• Jak wygląda system e-usług w Korei Południowej

• Jak wygląda system e-usług w Norwegii