Ochrona sfery prawnej

Postępowanie cywilne odnosi się głównie do spraw z zakresu prawa cywilnego, prawa rodzinnego i opiekuńczego, a także prawa pracy. Procesowe postępowanie cywilne ma zazwyczaj formę kontradyktoryjną i zmierza do konfrontacji obu stron postępowania przed obliczem sądu.

Postępowanie cywilne ma przede wszystkim za zadanie chronić w sposób bezpośredni sferę prawną poszczególnych podmiotów prawnych. Mówiąc o postępowaniu cywilnym, należy przede wszystkim rozstrzygnąć kwestię elementów podmiotowych oraz przedmiotowych takiego postępowania. Odnosząc się do kodeksu postępowania cywilnego w Profinfo.pl, za część podmiotową w procesie można uznać sądy, kompetentne organy, a także strony postępowania oraz podmioty nim zainteresowane. Elementem przedmiotowym będzie natomiast rodzaj rozpatrywanych w postępowaniu spraw, a w tym przypadku będą to sprawy cywilne.

Etapy i tryby postępowania cywilnego

Wszczęcie postępowania cywilnego rozpoczyna się od wytoczenia powództwa jednej ze stron. W przypadku prawa cywilnego proces nie może zostać wszczęty z urzędu. Postępowanie cywilne ma kilka podstawowych etapów, a mianowicie: etap rozpoznawczy, zabezpieczający, egzekucyjny oraz międzynarodowy. Etap rozpoznawczy może być prowadzony w dwóch trybach – procesowym i nieprocesowym.

Tryb procesowy

Tryb procesowy charakteryzuje się koniecznością wystąpienia przed sądem dwóch stron procesu, czyli powoda oraz pozwanego. Niezawisły sąd rozstrzyga spór o charakterze cywilnym zaistniały pomiędzy obiema stronami. Tryb procesowy obejmuje praktycznie wszystkie sprawy natury cywilnej z wyjątkiem tych, które zostały przydzielone do trybu nieprocesowego, a więc: sprawy rozwodowe, a także sprawy z zakresu prawa pracy oraz ubezpieczeń społecznych. Postępowanie procesowe kończy się wydaniem wyroku oraz nakazu zapłaty.

Tryb niesporny

Tryb nieprocesowy, zwany również niespornym, dotyczy prowadzenia postępowania rozpoznawczego dla spraw z zakresu prawa cywilnego rodzinnego i opiekuńczego. Ten tryb postępowania cywilnego charakteryzuje się tym, że w procesie nie bierze udziału żadna ze stron. W postępowaniu są obecni jedynie uczestnicy, mający taki sam status procesowy. Postępowanie nieprocesowe kończy się wydaniem przez sąd postanowienia, nie zaś wyroku, jak to miało miejsce w przypadku trybu procesowego.