W ostatnich miesiącach wielu polskich specjalistów IT zmieniło swoje podejście do preferowanej formy zatrudnienia. Polski Ład wprowadził dodatkowe obciążenia dla lepiej zarabiających pracowników, co wielu z nich zachęciło do szukania alternatyw dla etatu. W sytuacji, gdy rynek IT ciągle rośnie i niedobory doświadczonych ekspertów się nasilają - znikają obawy o ciągłość zatrudnienia w przypadku wyboru opcji pracy na kontrakcie. Według No Fluff Jobs już niemal 75 proc. nowych ofert pracy daje możliwość świadczenia usług w oparciu o kontrakt B2B.

Z naszych badań wynika, że obawa o ciągłość zatrudnienia i związane z tym niepewne wynagrodzenie to główne powody, które powstrzymują przed decyzją o przejściu na freelance. Nikną one jednak w sytuacji, gdy rynek jest rozgrzany, a najlepsi otrzymują po kilka nowych ofert pracy tygodniowo. Na korzyść kontraktingu w IT przemawiają przede wszystkim wyższe zarobki i możliwość pracy nad różnymi projektami czy bardziej elastyczne godziny pracy.

Kontrakt oczami ekspertów IT

Badanie przeprowadzone przez 7N w gronie 1359 osób pracujących w sektorze IT pokazuje, że choć tylko co piąta z nich była samozatrudniona, to wśród pracujących na etacie aż 2/3 jest skłonnych do przejścia na bardziej elastyczne formy współpracy. Co zrozumiałe, zarówno specjaliści gotowi do tej zmiany, jak i osoby, które już są freelancerami, widzą więcej zalet samozatrudnienia niż osoby, które wolałyby kontynuować pracę na etacie.

Warto też zauważyć, że tylko 32 proc. etatowców, którzy nie rozważają pracy na kontrakcie uważa, że freelance oznacza lepsze zarobki. Tych, którzy znają tę formę współpracy z własnego doświadczenia i jednocześnie utożsamiają kontrakt z wyższym wynagrodzeniem jest już 41 proc., a w przypadku grona konsultantów 7N ta liczba sięga aż 68 proc. Istotne różnice opinii pomiędzy grupami respondentów ujawniają się także, gdy programiści pytani są o elastyczne godziny pracy, work-life balance czy rozwój osobisty - preferujący samozatrudnienie są przekonani, że to ważna zaleta bycia na swoim.

Źródło: Badanie własne 7N

Polski Ład a finanse na kontrakcie

Kwestie finansowe są jednym z kluczowych czynników wpływających na decyzję o zmianie formy zatrudnienia - z etatu na kontrakt B2B. Widać to doskonale na przykładzie polskiego rynku i wielomiesięcznych dyskusji wokół Polskiego Ładu.

Polski Ład wprowadził dodatkowe obciążenia dla najlepiej zarabiających. Firmy zatrudniające na etat musiały zatem dostosować swoje oferty, bo coraz trudniej było im walczyć o pracownika na bardzo konkurencyjnym rynku. Co więcej, z rozmów z naszymi klientami wprost wynika, że to sami pracownicy coraz częściej pytają o możliwość przejścia z etatu na bardziej elastyczny kontrakt. Specjaliści IT są świadomi, że umowa o pracę nie zawsze jest dla nich optymalnym rozwiązaniem. W przypadku kontraktu brak płatnych urlopów czy zwolnień chorobowych bywa utrudnieniem, ale z naszych analiz wynika, że zwykle jest to koszt na poziomie 10-15 proc. rocznych przychodów, więc przy wyższych zarobkach wciąż jest to bardzo opłacalne.

Decyzja o przejściu na kontrakt wiąże się z koniecznością wybrania formy opodatkowania, a następnie opłacania podatków PIT i VAT oraz składek na ubezpieczenia społeczne. Programiści i inni specjaliści z branży IT najczęściej wybierają pomiędzy podatkiem liniowym a ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych (według stawki 15 proc., 12 proc. i 8,5 proc.).

Polski Ład sprawił, że stopa obciążeń przy podatku liniowym wzrosła z 19 proc. do niemal 24 proc. za sprawą składki zdrowotnej, której wymiar podstawy wynosi 4,9 proc. dochodów. Wysokość składki jest wyliczana na podstawie dochodu uzyskanego w miesiącu poprzednim. Freelancer korzystający z tej formy opodatkowania może przy ustalaniu dochodu dla celów podatkowych uwzględniać koszty, które poniósł w związku z wykonywaniem działalności, np. zakup sprzętu biurowego czy wydatki związane z utrzymaniem samochodu. Istotną korzyścią są także ulgi, w tym przede wszystkim ulga IP BOX.

Coraz więcej programistów decyduje się jednak na ryczałt, zwłaszcza jeśli mogą skorzystać z najniższej stawki. Ryczałtowcy nie mają możliwości odliczenia od podstawy opodatkowania kosztów poniesionych w związku z prowadzoną działalnością oraz skorzystania z ulg, niemniej i tak zazwyczaj wychodzą na swoje - głównie dlatego, że ich praca nie wiążę się z koniecznością ponoszenia stałych, znaczących kosztów, które mogliby odliczać. W ten sposób, zgodnie ze zmianami wprowadzonymi przez Polski Ład 2.0, przykładowy Java Developer, który na etacie zarabia około 11 700 PLN netto, wybierając kontrakt i ryczałt 12 proc. jako sposób rozliczania podatku, mógłby zarabiać nawet 58 proc. więcej. Kolejnym przykładem może być Tester zarabiający 9700 netto na etacie. Na B2B przy ryczałcie 8,5 proc. jego zarobki netto mogłyby wynosić niemal 56 proc. więcej.

Kiedy ponad 15 lat temu otwieraliśmy biuro 7N w Polsce, dzieliliśmy się wiedzą o tym, czym jest kontrakt, kiedy opłaca się na niego przejść i jak zadbać o wszelkie formalności. Dzisiaj osoby zainteresowane taką formą współpracy pytają nas przede wszystkim o podatki, np. jakie opcje ryczałtu wybrać biorąc pod uwagę swoją specjalizację. Jako 7N stworzyliśmy dla nich m.in. kalkulator do porównania formy zatrudnienia czy słownik stanowisk ze wskazówkami, jakie zadania podlegają jakiemu opodatkowaniu. Najlepsi eksperci z branży IT mają bowiem ten przywilej, że sami mogą wybierać, gdzie i z kim chcą pracować oraz na jakich warunkach.

Grzegorz Pyzel, Vice President w 7N Poland