Kolejną decyzję w sprawie ZAIKS wydał Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK). Decyzja jest o tyle ciekawa, że została wydana zarówno na podstawie prawa krajowego, jak i unijnego.

Postępowanie przeprowadzone przez UOKiK wykazało, że zgodnie z uchwałą Rady Stowarzyszenia ZAiKS artyści mogli zrezygnować z powierzenia praw Stowarzyszeniu z sześciomiesięcznym okresem wypowiedzenia, ze skutkiem na koniec roku kalendarzowego. Oznacza to, że okres pomiędzy wypowiedzeniem a rozwiązaniem umowy mógł wynieść w niektórych przypadkach nawet półtora roku.

>>> Czytaj: ZAIKS nie zbankrutuje (akt.)

Zdaniem Prezes UOKiK zastosowanie tak długiego terminu wypowiedzenia mogło ograniczać konkurencję. Autorzy nie mogli bowiem w rozsądnym terminie wybrać innej metody zarządzania ich prawami, jeżeli uznaliby, że ZAiKS działa nieefektywnie bądź w przypadku pojawienia się podmiotu oferującego lepsze warunki niż ZAiKS.

Taka praktyka mogła też zniechęcać potencjalnych konkurentów do wejścia na rynek, na którym działa Stowarzyszenie. Nie jest to jednak tylko wymysł ZAIKS. W ubiegłym roku za podobne utrudnienia w rozwiązywaniu umowy zostało ukarane Stowarzyszenie Artystów Wykonawców Utworów Muzycznych i Słowno-Muzycznych.

W toku postępowania ZAiKS zobowiązał się do zmiany zakwestionowanych zasad poprzez skrócenie okresu wypowiedzenia do trzech miesięcy, ze skutkiem na koniec półrocza kalendarzowego. Stowarzyszenie ma czas na wykonanie zobowiązania do 31 grudnia 2010 r.

Prezes UOKiK uznała, że praktyka ZAiKS mogła naruszać nie tylko przepisy ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, ale również regulacje unijne (art. 102 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej) z uwagi na jej wpływ na handel między państwami członkowskimi. Praktyki ZAiKS mogły utrudniać przedsiębiorcom działającym w innych państwach UE podjęcie się zarządzania prawami autorskimi polskich autorów. Postępowanie przeciwko ZAiKS prowadzone było również na podstawie przepisów unijnych, a ostateczna decyzja była konsultowana z Komisją Europejską.

Nie po raz pierwszy UOKiK wydał decyzję w sprawie ZAiKS. W roku 2008 urząd uznał, że ZAiKS i Stowarzyszenie Filmowców Polskich naruszyły prawo, umawiając się między sobą co do stawek za korzystanie z utworów audiowizualnych. Z kolei w 2002 r. ogłoszona była prawomocna decyzja w sprawie zespołu Brathanki, w której Prezes Urzędu zarzucił ZAiKS nadużycie rynkowej pozycji.

>>> Czytaj: ZAiKS: Filmy DVD po decyzji UOKiK będą zapewne droższe!!!