SAWP to organizacja, która wykonuje zbiorowy zarząd prawami do artystycznych wykonań utworów muzycznych i słowno-muzycznych. W ramach swojej działalności udziela zezwoleń na korzystanie z utworów, którymi zarządza, sprawuje kontrolę nad sposobem ich eksploatacji i oczywiście inkasuje pieniądze od osób wykorzystujących dzieła.

W toku postępowania UOKiK ustalił, że artyści podpisujący umowę z SAWP zmuszeni byli udzielić wyłącznego upoważnienia do zarządzania prawami na wszystkich polach eksploatacji. Nie mogli więc oni bez pośrednictwa Stowarzyszenia samodzielnie decydować o warunkach wykorzystania ich utworów, jak również powierzyć ich innej organizacji.

Stowarzyszenie utrudniało też wypowiedzenie umowy. We wzorcach umów znajdowało się postanowienie, zgodnie z którym do rozwiązania umowy dochodziło po upływie roku od złożenia wypowiedzenia. W ocenie Urzędu termin ten jest rażąco długi, a przez to ograniczający konkurencję.

W wyniku działań Urzędu SAWP zmienił niekorzystne warunki umów. Artyści mogą zdecydować o wyłączeniu niektórych pól eksploatacji z zarządu sprawowanego przez Stowarzyszenie. Kilkakrotnie został również skrócony okres wypowiedzenia umowy.

UOKiK podkreśla, że stanowisko Prezesa Urzędu w opisywanej sprawie jest zbieżne z orzecznictwem europejskim. Komisja Europejska wielokrotnie podkreślała, że zbiorowe zarządzanie prawami autorskimi powinno być dla twórców tak mało restrykcyjne, jak to możliwe.

Nieco smutne jest to, że po raz kolejny UOKiK wytyka błędy organizacji, która rzekomo powinna dbać o prawa artystów. We wrześniu ubiegłego roku Prezes Urzędu ustaliła, że ZAiKS i Stowarzyszenie Filmowców Polskich naruszyły prawo, umawiając się między sobą co do stawek za korzystanie z utworów audiowizualnych. Na organizacje nałożono kary w łącznej wysokości ponad 1,2 mln zł. Urząd stał na stanowisku, że zmowa ta powodowała utrzymywanie wysokich cen za płyty filmy na nośnikach DVD.

Jeszcze wcześniej, w czerwcu ubiegłego roku, ZAIKS został ukarany za za praktyki ograniczające prawa twórców do dysponowania ich dziełami. Inna organizacja - Związek Stowarzyszeń Artystów Wykonawców (STOART) - naruszyła prawo, ograniczając artystom możliwość powierzenia zarządzania prawami autorskimi w odniesieniu do wybranych pól eksploatacji. UOKiK stwierdził to w lutym 2008 r.