Podstawa prawna upadłości konsumenckiej

Dla upadłości konsumenckiej podstawę prawną stanowi ustawa z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz. U. 2003 r. Nr 60, poz. 535 ze zmianami). Określa ona okoliczności oraz warunki ubiegania się o ogłoszenie upadłości, jak również wyszczególnia konsekwencje wiążące się ze skutecznym przeprowadzeniem tego rodzaju postępowania.

Dzięki zmianom wprowadzonym w roku 2015 liczba postępowań upadłościowych znacząco wzrosła w porównaniu do lat poprzednich, eksperci z Kancelarii LEXADVISOR podkreślają jednak, że nadal istnieje spora liczba osób posiadających różnego rodzaju zadłużenia, które mogłyby skorzystać z zapisów wspomnianej ustawy, lecz tego nie robią z uwagi na brak wiedzy o takim sposobie rozwiązania swych problemów z wypłacalnością.

Jako przykład niech posłuży fakt, iż w samej Kancelarii LEXADVISOR w ciągu ostatnich lat (2015-2018) zostało przeprowadzonych ponad 200 spraw upadłościowych dla klientów pochodzących z praktycznie wszystkich grup społecznych (emeryci, rozwodnicy, osoby bezrobotne, kierownicy i dyrektorzy, przedsiębiorcy).

Kto może skorzystać z upadłości?

Ustawa Prawo upadłościowe precyzuje, że z możliwości oddłużenia w toku konsumenckiego postępowania upadłościowego mogą skorzystać jedynie niewypłacalne osoby, które są osobami fizycznymi nieprowadzącymi działalności gospodarczej.

Warto zaznaczyć, że przez niewypłacalność rozumie się trwałą niezdolność spłaty swoich zobowiązań finansowych. Co niezwykle istotne, niezbędne jest, aby taka osoba posiadała swoje centrum spraw życiowych w Polsce. W praktyce oznacza to, że wniosek o upadłość konsumencką mogą złożyć jedynie konsumenci, którzy posiadają stałe miejsce pobytu i zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Nie wyklucza to możliwości skorzystania z nowych regulacji prawnych przez byłych przedsiębiorców, jednak jedynie pod warunkiem, iż nie prowadzili oni działalności gospodarczej na co najmniej 1 rok przez zgłoszeniem wniosku o upadłość konsumencką. W każdym przypadku warunkiem, który bezwzględnie musi być spełniony, aby do skutecznego oddłużenia mogło dojść, jest nie doprowadzenie do zaistniałej sytuacji przez rażące zaniedbania ze strony dłużnika, co oznacza, iż dłużnik dochował wszelkich standardów obowiązujących w przypadku zaciągania zobowiązań pieniężnych.

Jakie są konsekwencje?

Jeśli dojdzie do rozpoczęcia konsumenckiego postępowania upadłościowego, pierwszą konsekwencją jest przekazanie nadzoru nad majątkiem dłużnika (obejmuje to również dochody) w ręce syndyka. Istotne jest, że dłużnik nie jest całkowicie pozbawiany środków do życia – środki dostępne na koncie bankowym osoby zadłużonej są ustawowo chronione do kwoty 1350 zł. Nadwyżki, o ile istnieją, przechodzą w zarząd syndyka na poczet spłaty istniejących zadłużeń wobec wierzycieli. Majątek trwały, jak np. nieruchomości, samochody itp., mogą zostać przez syndyka spieniężone w celu pozyskania środków na zabezpieczenie interesów wierzycieli.

Kolejnym ważnym ograniczeniem jest brak możliwości samodzielnego zawierania nowych umów konsumenckich przez dłużnika, co ma na celu ochronę go przed dalszym zadłużaniem się. Jeżeli zawarcie tego rodzaju umowy jest z jakichś względów konieczne, wymagana jest zgoda syndyka. Ustawowym obowiązkiem konsumenta, wobec którego toczy się postępowanie upadłościowe, jest również informowanie syndyka o wszelkich zmianach w wysokości osiąganych dochodów, a także o zmianie miejsca pracy.

Do obowiązków syndyka należy natomiast ustalenie realnego, wykonalnego planu spłaty zobowiązań wobec wierzycieli, a następnie nadzór nad skuteczną realizacją tego planu – spłata zaległości trwa 36 miesięcy (3 lata), po którym to terminie ewentualne pozostałe należności wobec wierzycieli są umarzane, a nazwisko dłużnika jest umieszczane w rejestrze Biura Informacji Kredytowej.

Co daje ogłoszenie upadłości konsumenckiej?

Do najistotniejszych korzyści ze skutecznego ogłoszenia upadłości konsumenckiej należy zaliczyć przede wszystkim całkowite umorzenie niespłaconych w toku postępowania długów. W praktyce oznacza to uzyskanie swoistej „czystej karty” i możliwość rozpoczęcia funkcjonowania bez długów i związanego z tym stresu. W niektórych przypadkach możliwe jest nawet całkowite umorzenie istniejących zobowiązań, każdorazowo jednak sytuacja dłużnika jest indywidualnie rozpoznawana przez sąd. Wspomniany wcześniej wpis do rejestru BIK to jeden ze sposobów na to, by świeżo oddłużony konsument nie wpadł w spiralę zadłużeń ponownie, gdyż znacząco utrudnia dostęp do kredytów i pożyczek udzielanych przez banki oraz do płatności ratalnych.

Eksperci z Kancelarii LEXADVISOR zachęcają wszystkie osoby, które chciałyby zorientować się w możliwości skorzystania z oddłużania w postaci postępowania upadłościowego dla konsumentów, do bezpośredniego kontaktu z Kancelarią. Jako specjaliści z wieloletnim doświadczeniem w skutecznym oddłużaniu konsumentów służą fachową wiedzą, opartą na doskonałej znajomości rynku, indywidualnym podejściu do każdego klienta oraz perfekcyjnej znajomości najnowszych regulacji prawnych w zakresie przeprowadzania postępowań upadłościowych.