Czym jest linia bezpośrednia i jaką pełni rolę w rozwoju OZE

Koncepcja linii bezpośredniej w energetyce określa połączenie energetyczne, które umożliwia dostarczanie energii elektrycznej bezpośrednio od producenta do odbiorcy, z pominięciem publicznej sieci elektroenergetycznej. W ten sposób energia wytworzona w źródle wytwórczym trafia bezpośrednio do odbiorcy końcowego. Rozwiązanie to staje się coraz bardziej popularne w kontekście rozwoju OZE oraz rosnącego zapotrzebowania w zakresie niezawodności bieżących dostaw energii elektrycznej. W dobie ogromnych wyzwań wokół przyłączeń odnawialnych źródeł wytwórczych do systemu elektroenergetycznego, przedsiębiorcy będą mogli czerpać korzyści z energii dostarczanej bezpośrednio do zakładów produkcyjnych. 

Oszczędność na opłatach przesyłowych - rola prezesa URE w nowych przepisach dotyczących linii bezpośredniej 

Do niedawna to rozwiązanie było przeznaczona jedynie dla odbiorców, którzy nie posiadali podłączenia do sieci publicznej. Przepis pozostawał martwy, ponieważ w praktyce nie istniała możliwość uzyskania pozwolenia Urzędu Regulacji Energetyki na budowę i dostawy energii z odnawialnych źródeł energii za pomocą linii bezpośrednich, mimo, że wiele krajów korzysta już z tego rozwiązania z powodzeniem od lat. Zmiany w przepisach weszły w życie 7 września 2023 r.  wraz z nowelizacją ustawy Prawo Energetyczne, która umożliwia przedsiębiorcom budowę linii bezpośredniej bez uzyskiwania zgody prezesa URE. 

Bez zgody prezesa URE-nowe przepisy dotyczące linii bezpośredniej

Linia pozwala na połączenie źródła OZE bezpośrednio z fabryką czy biurowcem z pominięciem sieci publicznej i związanych z jej wykorzystaniem opłat. W ten sposób biznes może korzystać z tańszej zielonej energii, a kwestia przyłączenia do sieci nie blokuje tego typu projektów. To rozwiązanie odciąża system elektroenergetyczny, a nowelizacja znosi konieczność otrzymania zgody Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki w postaci decyzji administracyjnej. Obecnie wybudowanie linii bezpośredniej będzie możliwe po uzyskaniu wpisu do wykazu linii bezpośrednich i nie będzie uzależnione od możliwości przyłączenia do sieci elektroenergetycznej.

Dokonując zgłoszenia Prezesowi URE zamiaru wybudowania linii bezpośredniej należy załączyć m.in. ekspertyzę wpływu linii bezpośredniej (lub urządzeń, instalacji lub sieci do niej przyłączonych) na system elektroenergetyczny, sporządzoną przez podmiot posiadający określone w ustawie kwalifikacje. Nowe regulacje mają na celu uproszczenie procedury, co ma zwiększyć dostępność tego rozwiązania dla większej liczby odbiorców energii, także tych, którzy są już podłączeni do sieci elektroenergetycznej.

Istnieje także uproszczona procedura wpisu do rejestru dla linii bezpośrednich o mocy nie przekraczającej 2 MW, gdzie brak jest wymogu przedstawienia ekspertyzy. Zgłoszenie o zamiarze wybudowania linii bezpośredniej lub dalszego jej użytkowania  

Linia bezpośrednia jako odpowiedź na potrzeby energetyczne przemysłu

Na możliwość wpisu do rejestru prowadzonych inwestycji jak linia bezpośrednia czekali duży odbiorcy przemysłowi, który sami chcą produkować energię odnawialną z własnych instalacji jak farmy wiatrowe czy fotowoltaiczne.

Potrzeby energetyczne przemysłu, szczególnie tego energochłonnego, odgrywają ogromną rolę na obszarze konkurencyjności naszego rodzimego biznesu. Rozwiązania powstające w celu bezpośredniego dostarczenia energii elektrycznej do klienta końcowego mają strategiczne znaczenie dla postępu gospodarczego. Wspierają również decentralizację i elastyczność rynku energii w Polsce, równocześnie odciążając system.

Te zmiany stanowią istotny krok w kierunku transformacji energetycznej i mają na celu zwiększenie autonomii użytkowników energii oraz promowanie rozwiązań sprzyjających efektywności energetycznej i wykorzystaniu energii z oze.

Zwiększenie niezależności energetycznej, ale...

Linia umożliwia pominięcie kosztów przesyłu i dystrybucji energii, jednak podmioty korzystające z takich linii będą obciążone nowymi opłatami, w tym opłatą solidarnościową, zależnej od ilości energii dostarczanej tą linią bezpośrednią oraz opłatą przeznaczoną na pokrycie kosztów utrzymywania systemowych standardów jakości, nieobjętych innymi taryfami. 

Ustawa wprowadza dwa rodzaje linii bezpośrednich:

• połączenie jednostki wytwórczej z odbiorcą
• połączenie jednostki wytwórczej z przedsiębiorstwem energetycznym

Nowelizacja i pierwsza linia bezpośrednia w Polsce

Pierwszą firmą, która skorzystała na znowelizowanych przepisach jest producent słodyczy firma Mondelez Polska, a inwestycja zlokalizowana jest w województwie opolskim. Linia ma 35 m długości i łączy farmę fotowoltaiczną należącą do Mondelez z ich zakładem produkcyjnym w Skarbimierzu. Umożliwi to producentowi bezpośrednie korzystanie z energii dostarczanej linią z ich własnej instalacji fotowoltaicznej.

Ten innowacyjny projekt zachęci to z pewnością innych, dużych odbiorców energii do włączenia linii bezpośrednich do swoich planów inwestycyjnych. Warto tu dodać, że linia bezpośrednia, jako część projektu inwestycyjnego może zostać sfinansowana w modelu abonamentowym.

3. Czy rynek energii elektrycznej dostarczanej linią bezpośrednią ma szanse się rozwinąć? 

Zdecydowanie tak, ponieważ to rozwiązanie dostarcza wiele korzyści i oferuje dużym firmom produkcyjnym nie spotykaną wcześniej elastyczność i niezależność. Dzięki pominięciu sieci dystrybucyjnej, linia zapewnia niższe koszty energii ze źródeł odnawialnych, 

Linia bezpośrednia staje się kluczowym elementem dla wielu przedsiębiorstw, zwłaszcza tych o wysokim zapotrzebowaniu na energię. Linie bezpośrednie to doskonałe rozwiązanie dla biznesu, a w szczególności dla najbardziej energochłonnych sektorów. Obecnie wiele branż szczególnie z obszarów produkcyjnych boryka się z poważnymi wyzwaniami wynikającymi ze wzrostu cen energii.  Dzięki takiemu rozwiązaniu przedsiębiorstwa mają możliwość znaczącej redukcji kosztów, omijając opłaty związane z korzystaniem z ogólnodostępnych sieci przesyłowych i dystrybucyjnych. 

Linia bezpośrednia oferuje:

a. Niższe koszty energii

b. Korzystanie z energii odnawialnej

c. Stałe koszty energii

d. Większą kontrola nad źródłem energii

Kto najbardziej skorzysta z korzyści linii bezpośredniej?

To rozwiązanie przeznaczone jest tak naprawdę dla każdego biznesu, szczególnie produkcyjnego, energochłonnego jak huty i przemysł ciężki, ale także przemysł spożywczy, farmaceutyczny czy chemiczny. Z pewnością mogą być nim zainteresowane firmy technologiczne i centra danych.  Obecnie wiele branż szczególnie z obszarów produkcyjnych boryka się z poważnymi wyzwaniami wynikającymi ze wzrostu cen energii.  Dzięki takiemu rozwiązaniu przedsiębiorstwa mają możliwość znaczącej redukcji kosztów, omijając opłaty związane z korzystaniem z ogólnodostępnych sieci przesyłowych i dystrybucyjnych. To szczególnie ważne dla tych podmiotów, które w swojej działalności zużywają duże ilości energii. Ponadto, jeśli firmy zawierają długoterminowe umowy na zakupu energii bezpośrednio od producenta, firmy mogą zyskać pewność w zakresie cen energii, co przekłada się na większą stabilność i przewidywalność ich budżetów.

Foto i treść: materiał partnera