Kiedy na drodze stają nieprzewidziane wydatki, konto świeci pustkami, a bliscy nie mogą udzielić finansowego wsparcia, najlepszym (a często jedynym) rozwiązaniem jest sięgnięcie po zewnętrzne źródło finansowania. Kredyt, a może pożyczka? Jakie są różnice pomiędzy nimi, a co je łączy?

Kredyt a pożyczka — definicje

Zanim wskażemy różnice i podobieństwa pomiędzy kredytem a pożyczką, przytoczmy określone w prawie definicje każdego z produktów.

Zgodnie z art. 720 § 1 Kodeksu cywilnego przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Zgodnie z Art. 69. Prawa bankowego przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Co łączy kredyt i pożyczkę?

Istotą kredytu i pożyczki jest zaciągnięcie długu. Każdy z produktów stanowi więc zewnętrze źródło finansowania, które pozwala sfinansować (w zależności od formuły kredytu i pożyczki określone wcześniej lub dowolne) wydatki.

Kredy a pożyczka — różnice

Wiele osób używa pojęć kredyt i pożyczka zamiennie. Nie wszyscy jednak zdają sobie sprawę, że istnieje między nimi kilka ważnych różnic. Dotyczą one przede wszystkim:

• podmiotu udzielającego finansowania,
• sposobu zawarcia umowy,
• zapisów umowy,
• celu finansowania.

W kolejnych akapitach przyjrzymy się dokładniej każdej z różnic.

Podmiot finansujący

Kredyt jest produktem, którego może udzielić jedynie bank. Pożyczkodawcą może zostać nie tylko bank, ale także pozabankowa instytucja finansowa, członek rodziny, a nawet zupełnie obcy inwestor.

Sposób zawarcia umowy

Zgodnie z zapisami art. 69 Prawa bankowego umowa kredytu powinna zostać zawarta na piśmie. Kodeks cywilny (art. 720) wskazuje natomiast, że umowa pożyczki, której wartość przekracza tysiąc złotych, wymaga zachowania formy dokumentowej. Jeśli przedmiotem umowy jest niższa kwota, zachowanie formy papierowej nie jest konieczne.

Zapisy umowy

Art. 69 prawa bankowego definiuje także niezbędne elementy umowy kredytowej. Są to:

• strony umowy;
• kwota i waluta kredytu;
• cel, na który kredyt został udzielony;
• zasady i termin spłaty kredytu;
• w przypadku umowy o kredyt denominowany lub indeksowany do waluty innej niż waluta polska, szczegółowe zasady określania sposobów i terminów ustalania kursu wymiany walut, na podstawie którego w szczególności wyliczana jest kwota kredytu, jego transz i rat kapitałowo-odsetkowych oraz zasad przeliczania na walutę wypłaty albo spłaty kredytu;
• wysokość oprocentowania kredytu i warunki jego zmiany;
• sposób zabezpieczenia spłaty kredytu;
• zakres uprawnień banku związanych z kontrolą wykorzystania i spłaty kredytu;
• terminy i sposób postawienia do dyspozycji kredytobiorcy środków pieniężnych;
• wysokość prowizji, jeżeli umowa ją przewiduje;
• warunki dokonywania zmian i rozwiązania umowy.

Prawo nie definiuje w żaden sposób zapisów umowy pożyczkowej. Strony mogą więc kształtować je w dowolny sposób.

Cel finansowania

Kolejną, nie mniej ważną różnicą pomiędzy kredytem a pożyczką jest cel finansowania. Jeśli weźmiesz kredyt bankowy, powinien on być ściśle określony, jeszcze przed złożeniem wniosku. Aby kupić nieruchomość, będziesz potrzebował kredytu hipotecznego, aby sfinansować bieżące wydatki, dowolne plany i marzenia — kredytu gotówkowego, a aby stać się właścicielem upragnionego auta — kredytu samochodowego. W przypadku pożyczki określenie celu finansowania nie jest z reguły niezbędne (wyjątkiem może być tu jedynie pożyczka hipoteczna przeznaczona na konkretny cel).