Czym jest franczyza?

Jest to ścisła współpraca pomiędzy dwiema firmami prawnie i finansowo niezależnymi, opierająca się na systemie sprzedaży czegoś: mogą to być jakieś towary, ale też usługi czy technologie. Franczyzodawca przekazuje franczyzobiorcy swoje know how, nazwę i znaki towarowe. Najłatwiej wyjaśnić to na przykładzie: pan Kowalski założył sklep o nazwie „X”, poszło mu tak dobrze, że później otworzył jeszcze 5 takich w okolicznych wioskach i miasteczkach. Po czasie zaczął sprzedawać swój pomysł na sklep i markę innym zainteresowanym przedsiębiorcom. Zgłasza się do niego pan Nowak, który chce założyć swoją firmę i swój sklep, ale pod szyldem „X”. I wtedy pan Kowalski przekazuje panu Nowakowi za odpowiednią opłatą materiały marketingowe, szyld i wiedzę o tym, skąd brać towar i jak go efektywnie sprzedawać. Pan Kowalski może też liczyć na ogólne wsparcie w prowadzeniu biznesu. W tej sytuacji pan Nowak jest franczyzodawcą, a pan Kowalski franczyzobiorcą.

Franczyzodawca ma prawo nałożyć na franczyzobiorcę obowiązek prowadzenia biznesu zgodnie z jego pomysłem i założeniami. Każda franczyza obejmuje tzw. pakiet franczyzowy opisujący sposób prowadzenia działalności. Znajdziemy w nim np. koncepcję prowadzenia firmy w konkretny sposób, prawa ochronne, obowiązki zaopatrywania się u wyznaczonych dostawców, usługi od franczyzodawcy (np. szkolenia, pomoc w prowadzeniu firmy), zobowiązania do czuwania nad reklamą, uprawnienia do kontroli i obowiązek zachowania tajemnicy.

Kim jest franczyzobiorca?

Franczyzobiorca uzyskuje prawa i obowiązki, które narzuca mu franczyza. Do nich będzie należało wypłacanie franczyzodawcy części zysków, ale też zapewnienie mu kontroli nad biznesem, choć samo prowadzenie działalności zostawia się franczyzobiorcy. Pomimo że franczyzobiorcą z reguły może zostać właściwie każdy, kto chce prowadzić swoją własną działalność, to jednak warto pamiętać, że są też do spełnienia pewne warunki franczyzy. Franczyzodawca może zażyczyć sobie, żeby jego działalność była prowadzona w mieście o określonej wielkości i w lokalu o określonej powierzchni. Niekiedy franczyzobiorca musi postarać się o wybór miejsca, do którego klienci będą mieli jak najłatwiejszy dostęp, np. w centrum miasta, z położonym niedaleko parkingiem.

Choć franczyza sporo narzuca, to jednak dla franczyzobiorcy ma wiele zalet. Przede wszystkim odpada samodzielne wymyślanie biznesu i budowanie go od zera. Od pierwszego dnia zaczyna działać pod znaną i cenioną marką, która przynosi zyski. Żaden nowy biznes nie daje takiej gwarancji.