To poważna reforma, więc będzie wcielana w życie stopniowo. Wiele jej aspektów wzbudza dzisiaj sporo kontrowersji – od dostosowania infrastruktury i przebudowy kadry po kwestie związane z nowym programem nauczania: nie tylko tych merytorycznych (jak lista lektur szkolnych czy podstawa kształcenia), lecz także dotyczących organizacji, m.in. darmowych podręczników do kształcenia ogólnego.

Jednym z pierwszych pomysłów Minister Edukacji Narodowej – Anny Zalewskiej – był odgórnie narzucony wszystkim jednostkom, bezpłatny podręcznik dla klas I–III: Nasz Elementarz. Wprowadzony jeszcze przez rząd PO-PSL okazał się jednak źle przygotowany i merytorycznie po prostu słaby. Decyzja o stopniowym wycofywaniu go z programu nauczania zaczynie obowiązywać już we wrześniu tego roku. To oczywiście dobra wiadomość dla wydawców, ale również nauczycieli, którzy zyskują możliwość wyboru podręcznika z różnorodnej, konkurencyjnej oferty. „To właściwa decyzja pani minister nawet bez względu na jakość Naszego Elementarza” – mówi ekspertka z działu książki Ravelo.pl, Izabela Osiadacz. – „Współczesny rynek, oparty w dużej mierze na rywalizacji, wymusza na wydawcach podręczników większą konkurencję, co za tym idzie – mobilizuje ich do tworzenia wysokiej jakości pomocy edukacyjnych, tak więc i dzieci powinny zyskać na tej zmianie”. Dodatkowo dopuszcza się do użytku szkolnego podręczniki w formie elektronicznej – na nośniku danych lub udostępnionych w internecie.

Jednocześnie ustawa o darmowym podręczniku pozostaje w mocy. Ministerstwo Edukacji Narodowej utrzymuje program bezpłatnych pomocy do kształcenia ogólnego, szczególnie skorzystają z nich uczniowie szkół podstawowych. Zasady przyznawania dotacji nie zmieniają się za bardzo w stosunku do lat poprzednich. MEN określa więc kwotę, którą będzie można przeznaczyć na książki dla ucznia, natomiast dyrektor pozostaje odpowiedzialny za zakup podręczników, jednak musi skonsultować się z nauczycielami i radą rodziców. Wybrane pomoce edukacyjne obowiązują przez trzy kolejne roczniki. Ponadto MEN zapewnia dotację na ćwiczenia, które wymieniane będą co roku.

Rodzice wciąż poniosą koszty zniszczonego lub niezwróconego podręcznika pochodzącego z dotacji celowej. Wpłacone pieniądze powrócą do budżetu państwa.