(Nie) bezpieczny PESEL, czyli dlaczego należy chronić wrażliwe dane

Skradzione dane osobowe, takie jak numer PESEL, mogą posłużyć oszustom do zaciągnięcia zobowiązań finansowych na Twój koszt – takich jak pożyczki, kredyty czy drogie zakupy ratalne, a także do założenia działalności gospodarczej czy podpisywania innych umów. Skala problemu jest spora. Jak wynika z raportu infoDOK Związku Banków Polskich, jedynie w ostatnim kwartale 2020 roku odnotowano niemal 2 tysiące prób wyłudzeń na kwotę łączną ponad 67 milionów złotych.

Choć instytucje finansowe coraz lepiej radzą sobie z tego typu oszustwami, nie zawsze udaje się je w porę wykryć. Wyplątanie się z takiej sytuacji może być trudne i czasochłonne, a przede wszystkim bardzo stresujące. Ponadto, z uwagi na fakt, że z wielu usług można skorzystać przez internet, złodzieje nie muszą nawet fizycznie podrabiać dowodu osobistego, bo wystarczą im skradzione dane osobowe.

Coraz większym problemem są też wycieki danych z firm i instytucji oraz ataki hakerskie na bazy danych. Głośny przykład z kwietnia 2021 roku dotyczy około 20 tysięcy policjantów, pracowników więziennictwa oraz Straży Granicznej, których imiona i nazwiska, numery PESEL oraz adresy trafiły do sieci.

Jak chronić PESEL i zabezpieczyć go przed niepożądanym wykorzystaniem?

Żeby chronić się przed wyłudzeniami, należy zadbać, by PESEL był bezpieczny zarówno w kontaktach bezpośrednich, jak i w internecie. W szczególności:

• nie zgadzaj się na kserowanie Twojego dowodu osobistego, bo zgodnie z Ustawą o dokumentach publicznych z 2019 roku firmy nie mają już prawa tego robić;
• nie przekazuj dowodu osobistego innym osobom, gdy nie widzisz, co się z nim dzieje (np. w wypożyczalniach sprzętu czy hotelu);
• nie dyktuj numeru PESEL na głos w miejscach publicznych i podawaj go wyłącznie na zaufanych stronach internetowych, gdy jest to konieczne;
• nie loguj się do bankowości internetowej czy innych serwisów, w których podajesz wrażliwe dane, gdy korzystasz z publicznych hotspotów i niezabezpieczonych sieci Wi-Fi;
• zwracaj uwagę, czy wspomniane strony internetowe są szyfrowane (przy adresie domeny powinien być widoczny symbol zielonej kłódki);

Nawet gdy zachowujesz ostrożność, nie masz jednak pewności, czy niepowołane osoby nie zdobyły wrażliwych informacji na Twój temat – zwłaszcza, w przypadku wycieku danych. Warto więc dodatkowo skorzystać z usługi typu bezpieczny PESEL. Znacząco zwiększy ona ochronę przed skutkami wyłudzeń i pozwoli Ci szybko zareagować, gdy ktoś będzie próbował posłużyć się Twoimi danymi.

Przykładem może być usługa Orange Zabezpiecz PESEL, dostępna dla Klientów operatora, którzy korzystają z abonamentu komórkowego lub pakietów Orange Love (sprawdź na stronie: https://www.orange.pl/view/zabezpieczpesel). Kosztuje tylko 9,99 zł miesięcznie, a pierwszy miesiąc jest bezpłatny. Mimo niewielkich kosztów usługa daje Ci jednak spore możliwości.

Usługa Orange Zabezpiecz PESEL – dlaczego warto skorzystać?

Orange Zabezpiecz PESEL to szereg rozwiązań, w tym całodobowy nadzór nad bezpieczeństwem Twoich danych. Otrzymasz powiadomienie między innymi o każdej próbie użycia Twojego numeru PESEL, założeniu na Ciebie firmy lub gdy zostaniesz dopisany do Krajowego Rejestru Długów (KRD). Możesz też na przykład sprawdzić swój status w KRD oraz otrzymać raport, kto wykorzystywał Twój PESEL w ciągu ostatnich 12 miesięcy.

Usługą zarządzasz przez specjalny panel internetowy, ale do dyspozycji masz też indywidualnego opiekuna Klienta. Gdy otrzymasz informację o jakiejkolwiek niepokojącej aktywności z użyciem Twoich danych, wesprze Cię również profesjonalny zespół przeszkolonych pracowników, który podpowie, co należy zrobić w danej sytuacji i udostępni Ci odpowiednie dokumenty.