Utrata płynności finansowej, nieregulowanie zobowiązań finansowych to poważny problem. Dostępność kredytów bez konieczności okazywania zaświadczenia o dochodach, możliwość dokonania zakupów na raty – wszystko to sprawia, że obecnie stosunkowo łatwo jest wpaść w spiralę zadłużenia. Dużo trudnej wybrnąć ze skomplikowanej sytuacji. Czasem jedyną szansą na oddłużenie jest ogłoszenie upadłości konsumenckiej. Jakie warunki należy spełnić, aby móc ogłosić upadłość konsumencką? Kto posiada status konsumenta? Kiedy dłużnik jest niewypłacalny?

Kto może ogłosić upadłość konsumencką?

Posiadanie statusu konsumenta jest podstawowym warunkiem ogłoszenia upadłości konsumenckiej. Oznacza to, że z tej instytucji mogą skorzystać osoby, które nie prowadzą działalności gospodarczej.

Upadłość konsumencka to dla osób w trudnej sytuacji majątkowej często jedyna szansa na oddłużenie. Jak kształtuje się sytuacja byłych przedsiębiorców? Należy zauważyć, że przedsiębiorca zobowiązany jest do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości w ciągu trzydziestu dni, licząc od dnia, w którym wystąpiła podstawa do jej ogłoszenia. Przed zmianą przepisów Prawa upadłościowego niezłożenie takiego wniosku niosło daleko idące konsekwencje m.in. była to względna przesłanka oddalenia wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej. Obecnie przedsiębiorca nadal ma taki obowiązek, ale sąd upadłościowy podczas rozpatrywania wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej nie weryfikuje, czy przedsiębiorca się z niego wywiązał. Oznacza to, że wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej byłego przedsiębiorcy nie zostanie oddalony, nawet jeśli w terminie nie złożył wniosku o upadłość jako przedsiębiorca. Podkreślamy jednak, że sąd analizuje tę kwestię, ale dopiero na końcowym etapie postępowania. Jeśli uzna, że niezłożenie wniosku było działaniem celowym, może nie dojść do umorzenia długów.

Kiedy dłużnik jest niewypłacalny?

Aby ogłosić upadłość konsumencką, dłużnik poza posiadaniem statusu konsumenta, musi być niewypłacalny. Co oznacza niewypłacalność? Jest to utrata zdolności do regulowania wymagalnych zobowiązań pieniężnych np. brak możliwości spłaty rat kredytu.

Co w przypadku, gdy dłużnik doprowadził do niewypłacalności lub zwiększył jej stopień umyślnie bądź wskutek rażącego niedbalstwa? W poprzednim stanie prawnym była to bezwzględna przesłanka oddalenia wniosku o ogłoszenie upadłości. Obecnie sąd nie bada tych okoliczności podczas rozpatrywania wniosku o ogłoszenie upadłości. Nie oznacza to jednak, że dłużnik, który celowo zadłużał się, wiedząc o braku zdolności do regulowania zobowiązań, nie poniesie żadnych konsekwencji. W takim przypadku sąd może odmówić ustalenia planu spłaty, umorzenia lub warunkowego umorzenia zobowiązań upadłego bez ustalania planu spłaty wierzycieli.

Wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej

Aby ogłosić upadłość konsumencką dłużnik musi złożyć wniosek. Należy wypełnić go na formularzu urzędowym oraz dostarczyć do sądu właściwego ze względu na miejsce zamieszkania. We wniosku trzeba wskazać swoje dane m.in. imię, nazwisko, miejsce zamieszkania, a także informacje o aktualnej sytuacji finansowej np. wskazanie miejsc, w których znajduje się majątek, wykaz majątku wraz z szacunkową wyceną jego składników.

Prawo upadłościowe nie wskazuje terminu, w którym należy złożyć wniosek o upadłość konsumencką. Bez względu na to, kiedy powstał stan niewypłacalności, dłużnik niemal w każdym momencie ma możliwość ogłoszenia upadłości konsumenckiej. Często zdarza się, że dłużnicy zwlekają ze złożeniem wniosku, próbując znaleźć inny sposób na wyjście z trudnej sytuacji majątkowej. Jednym z rozwiązań, branym pod uwagę w takiej sytuacji, jest zaciągnięcie kolejnego kredytu, w celu uregulowania części zaległości. W praktyce zazwyczaj okazuje się, że to tylko tymczasowa i pozorna poprawa, ponieważ następne zobowiązanie również trzeba spłacać.

Warto dodać, że upadłość konsumencka umożliwia całkowite bądź częściowe oddłużenie, również w przypadku, gdy upadły nie posiada majątku wystarczającego na pokrycie kosztów postępowania.  

Partnerem artykułu jest Kancelaria Baran & Pluta sp. z o.o. sp. k.