Dla kogo obowiązek?

Banki, spółki giełdowe, a także inne duże jednostki zainteresowania publicznego, których średnioroczne zatrudnienie wynosi powyżej 500 pracowników oraz w których suma bilansowa wynosi powyżej 20 mln EUR lub przychody netto powyżej 40 mln EUR, będą podlegałby obowiązkowi raportowania. Spółki będę musiały odnosić się w swoich raportach do takich kwestii jak: opis polityk, ich wynik, ocena ryzyk, podstawy zarządcze oraz wskaźniki z zakresu przeciwdziałania korupcji, negatywnego wpływu na środowisko naturalne, aspektów pracowniczych, społecznych i poszanowania praw człowieka. Co ciekawe jedynie spółki giełdowe spełniające przynajmniej dwa kryteria z trzech wcześniej wymienionych będę zobligowane do otwartej deklaracji na temat ich polityk różnorodności.

Co to jest JZP?

Ważną kwestią jest poprawne rozumienie pojęcia jednostek zainteresowania publicznego (skrót JZP). Jak dotąd nie ma jednolitej i koherentnej definicji, która transponowałaby bezpośrednie zapisy Ustawy z 2009 r. o biegłych rewidentach na grunt planowanych zmian. Warto przypomnieć, że w cytowanej Ustawie następuje wyliczenie JZP: emitenci papierów wartościowych dopuszczonych do obrotu na rynku regulowanym państwa Unii Europejskiej, banki krajowe (w tym BGK i banki spółdzielcze), spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe, zakłady ubezpieczeń, instytucje pieniądza elektronicznego, otwarte fundusze emerytalne, powszechne towarzystwa emerytalne, fundusze inwestycyjne otwarte, specjalistyczne fundusze inwestycyjne otwarte oraz fundusze inwestycyjne zamknięte, których publiczne certyfikaty inwestycyjne nie zostały dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym oraz podmioty prowadzące działalność maklerską z wyłączeniem podmiotów prowadzących działalność wyłącznie w zakresie przyjmowania i przekazywania zleceń nabycia lub zbycia instrumentów finansowych lub w zakresie doradztwa inwestycyjnego.

Czy polskie firmy są przygotowane?

Liczba raportów społecznych w Polsce jest wciąż niewielka. Tylko kilkadziesiąt firm rocznie decyduje się na ujawnienie swoich danych niefinansowych. Nie widać też wyraźnej tendencji wzrostowej. Średniorocznie publikuje się około 30-40 raportów CSR. Obecnie w bazie międzynarodowej organizacji non-profit Global Reporting Initiative zarejestrowanych jest blisko 25 tys. raportów CSR i zrównoważonego rozwoju. Wiele z nich pochodzi z krajów Unii Europejskiej czy Ameryki Północnej gdzie obowiązek raportowania danych pozafinansowych jest codzienną praktykę. Dlaczego praktyka raportowania nie jest tak powszechna? Wydaje się, że rynek i społeczeństwo nie oczekiwało jak dotąd pogłębionych danych i transparentnych informacji. Co się jednak zmieniło, wraz ze zmianami społeczno-kulturowymi. Współcześnie to nowe pokolenia, zmiany technologiczne w zakresie transferu informacji, sposobów komunikacji czy otwarcie się na gospodarki ponadnarodowe stało się motorem pozytywnych zmian.

Jak przygotować się do raportowania?

W tekście dyrektywy nie wskazano jednego konkretnego sposobu, normy, standardu raportowania. Takie podejście daje więc firmom szersze pole w tym zakresie. Na rynku dostępnych jest wiele uznanych dokumentów, o które można oprzeć cały proces. Począwszy od Normy ISO 26000, poprzez wytyczne GRI, UNCTAD, ESG, IIRC kończąc na wytycznych sektorowych i branżowych. Ten kierunek stwarza oczywiście wiele problemów natury porównawczej. Analizy benchmarkingowe ograniczą się tym samym do jednostkowych wspólnych aspektów. Wydaje się jednak, że nie to jest celem samym w sobie. Ujawnienie danych pozafinansowych ma przede wszystkim wspierać przejrzystość i odpowiedzialności w biznesie, a także budować kulturę otwartej i transparentnej komunikacji pomiędzy uczestnikami rynku jak oraz samymi rynkami.

Autor: Łukasz Smolarek, dyrektor zarządzający firmy doradczej White leaf – http://whiteleaf.pl