Płatności elektroniczne dominują wśród Polaków jako preferowany sposób płatności zarówno w tradycyjnych sklepach, jak i  podczas zakupów w internecie. Ponad połowa respondentów zapłaciła za ostatnie zakupy kartą albo telefonem, smartwatchem lub innym urządzeniem. W odpowiedzi na podobne pytanie o ostatnią płatność za zakupy w internecie, tylko 9% respondentów wskazało, że zapłaciło gotówką przy odbiorze.

Badanie Postaw wobec form płatności prowadzimy cyklicznie już od pięciu lat. Początkowo dotyczyło ono tylko Polski – teraz obejmuje już 14 krajów, nie tylko Europy. Uzyskane wyniki pozwalają nam śledzić, jak na naszych oczach zmienia się preferowana forma pieniądza. Tak jak kiedyś wymiana produktów została zastąpiona bardziej uniwersalnym wynalazkiem jakim był pieniądz w formie monety a później papieru, tak teraz następuje jego wymiana na jeszcze wygodniejszy i bezpieczniejszy pieniądz elektroniczny. Obserwujemy dynamikę z jaką zachodzi ten proces w różnych krajach, wśród których są bardziej zaawansowane – np. Polska, Czechy, Irlandia, czy UK, jak i takie, gdzie ewolucja płatności dopiero przyśpiesza. Wszędzie jednak widać, że płatności elektroniczne stały się ważnym elementem rozwoju gospodarki i cyfrowego społeczeństwa – powiedziała Joanna Seklecka, Prezes Zarządu, eService.

Dzięki płatnościom elektronicznym sklepy stają się bardziej dostępne dla konsumentów

Obszary dla rozwoju płatności elektronicznych w Polsce wciąż istnieją. W odpowiedzi na pytanie – o to czy zdarzyła im się sytuacja kiedy ostatnio chcieli zapłacić elektronicznie, ale okazało się to niemożliwe  28% respondentów odpowiedziało, że miało to miejsce w sklepie, gdzie nie było terminala. Z badania wynika, że płatności elektroniczne są niedostępne głównie na targach i bazarach (37%). Zdarza się to także podczas korzystania z usług fryzjera, kosmetyczki czy budowlańca.

Z badania wynika, że sklepy oferujące elektroniczne metody płatności są postrzegane przez polskich konsumentów w sposób wyraźnie pozytywny – aż 80% respondentów uważa je za nowoczesne, a 76% sądzi, że jest to wyraz dbałości o potrzeby klienta.

Polscy konsumenci chcieliby płacić elektronicznie praktycznie wszędzie, a oczekiwania te nabrały dodatkowego znaczenia podczas pandemii COVID-19. Sprawia to, że inicjatywy pomagające w ucyfrowieniu małych i mikro przedsiębiorstw stają się coraz ważniejsze. Jedną z nich jest wspierany przez eService oraz Visa Program Polska Bezgotówkowa. Jego celem jest rozszerzanie sieci akceptacji płatności bezgotówkowych poprzez refundowane udostępnianie terminali płatniczych przedsiębiorcom, jednostkom samorządowym  i innym podmiotom akceptującym płatności. Równie ważne jest wspieranie przedsiębiorstw w ich transformacji w kierunku e-handlu – badanie pokazuje, że 3 na 10 Polaków swój ostatni zakup zrealizowało w internecie.

Marzenia a rzeczywistość – jak Polacy obchodzą się z pieniędzmi

Badanie pokazuje, że pieniądze dają Polakom poczucie niezależności i wolności wyboru, umożliwiając im wygodne życie. Potwierdziło także wielką popularność bankowości elektronicznej w naszym kraju. Co do zasady Polacy wolą kontaktować się ze swoim bankiem zdalnie – 75% respondentów korzysta z bankowości internetowej przynajmniej 2-3 razy w miesiącu, a 68% polskich konsumentów tak samo często korzysta z bankowości mobilnej. W usługach bankowych widzą sposób na zarządzanie swoimi pieniędzmi. Polacy kontrolują i planują swoje wydatki w oparciu o prostą zasadę, jaką jest unikanie wydawania pieniędzy impulsywnie.

Aby lepiej zrozumieć postawy Polaków wobec pieniędzy i jak mogą się one zmieniać, badacze podzielili respondentów na sześć segmentów:

Sceptycy – nie lubią inwestować albo zajmować się pieniędzmi, nie ufają także instytucjom twierdząc, że lepiej trzymać pieniądze w domu.

Gospodarni – muszą planować swoje wydatki w sposób przemyślany. Często zdarza się, że natychmiast wydają wszystkie pieniądze, jakie otrzymują. Mają ograniczony budżet i z trudem wiążą koniec z końcem.

Zamożni – kontrolują swoje pieniądze i wydatki, ale pieniądze są dla nich tylko środkiem do celu – mają je, ale nie muszą o nich cały czas myśleć i się o nie martwić.

Królowie życia – wydają gotówkę szybko i bez zastanowienia czego chcą, bez kontroli – w końcu są „Królami życia”.

Marzyciele – chcieliby mieć dużo pieniędzy, ale jak dotąd nie mają ich za wiele i nie podchodzą poważnie do zarządzania nimi.

Optymalni – świadomie zarządzają swoimi pieniędzmi – korzystają z promocji, planują wydatki i inwestują kapitał. Cenią wolność wyboru, więc nie odrzucają żadnej formy płatności.

W Polsce największą grupę stanowią Zamożni (24%), co oznacza, że dla większości Polaków pieniądze są ważne, ale nie lubią o nich myśleć i rozmawiać, ani się nimi zajmować. Jednocześnie dobrze kontrolują swoje wydatki. Drugim co do wielkości segmentem w Polsce są Optymalni (20%), a najmniejszym Gospodarni (9%).

Zobacz pełną treść raportu >

O badaniu

Międzynarodowe badanie ,,Postawy wobec form płatności” przeprowadzone zostało przez instytut badawczy ARC Rynek i Opinia, na zlecenie EVO Payments International w marcu 2022 roku. Wykorzystano w nim technikę CAWI (respondentów zaproszono do udziału w ankiecie internetowej), w każdym kraju przebadano reprezentatywną próbę osób w wieku 18-65 lat – łącznie 8 931 respondentów. Dane zostały zebrane w 14 krajach (Polska, Czechy, Słowacja, Węgry, Rumunia, Chorwacja, Bułgaria, Słowenia, Niemcy, Irlandia, Zjednoczone Królestwo, Meksyk, Hiszpania, Portugalia). Visa jest partnerem badania w ośmiu krajach Europy Środkowo-Wschodniej, w tym w Polsce. Ogólnym celem badania jest zebranie informacji o postawach ludzi wobec różnych metod płatności.