W raporcie wyodrębniono trzy segmenty osób charakteryzujących się odmiennymi postawami wobec pieniędzy i oszczędzania.

Blisko połowa badanych (48%) to „osoby rozsądne” – planujące przynajmniej większe wydatki oraz oszczędzające część środków z myślą o przyszłości. Są to osoby o wyższym statusie majątkowym i wykształceniu.

Jedna trzecia badanych to grupa „od pierwszego do pierwszego”. Skrupulatnie kontrolują swoje wydatki, ale brakuje im wiedzy i środków, by zadbać o swoją finansową przyszłość. Uważają, że powodzenie w oszczędzaniu i inwestowaniu zależy od szczęścia, boją się instytucji finansowych, bardziej ufając własnej intuicji bądź rodzinie i znajomym.

Ostatni segment wyróżniony w badaniu to „beztroscy” (14%). Są to najczęściej ludzie młodzi, którzy dopiero wchodzą w dorosłe życie. Konsumpcja jest dla nich na pierwszym miejscu. Większość z nich nie planuje i nie kontroluje swoich wydatków.

– Ponad połowa Polaków nie posiada elementarnej wiedzy finansowej. Na problemy ekonomiczne nakłada się nieumiejętność zarządzania nawet skromnymi środkami. Brak nawyku planowania swojego budżetu, zwłaszcza w długim horyzoncie czasowym, rodzi odczuwalne w codziennym życiu konsekwencje. Dlatego niezwykle ważna jest efektywna edukacja finansowa skierowana do wszystkich grup społecznych – mówi Krzysztof Kaczmar, dyrektor Fundacji Kronenberga przy Citi Handlowy.

Oszczędzamy na samochód, ale pieniądze trzymamy w skarpecie

Ponad połowa Polaków (52%) deklaruje, że przeznacza wszystko na bieżące potrzeby. Mimo ostrzeżeń o nadchodzącym kryzysie, spadł i tak już niski odsetek osób oszczędzających regularnie (z 10% do 7%).

Polacy oszczędzają głównie z perspektywą średnioterminową i nastawieniem konsumpcyjnym - zakup sprzętów do mieszkania lub samochodu (35%), wakacje (28%), drobne przyjemności (22%). Na emeryturę odkłada jedynie 14% społeczeństwa.

Czytaj też: Zarządzanie wydatkami z Budżetem Domowym (wideo)

Badanie pokazuje również, komu Polacy ufają w kwestiach oszczędzania. Dokładnie 3/4 badanych, podejmując decyzje inwestycyjne, nie kieruje się opiniami ekspertów, w dodatku niemal połowa tej grupy nie ufa nikomu. W efekcie co czwarty z nas (27%) uważa, że powodzenie w inwestowaniu uzależnione jest głównie od własnych decyzji, a aż 39% respondentów nie jest w stanie określić racjonalnych przyczyn wpływających na powodzenie inwestycji.

Wydajemy z umiarem

Pocieszający jest fakt, że blisko 90% badanych planuje swoje wydatki. Tylko nieco ponad jedna dziesiąta (12%) deklaruje, że są rozrzutni i zaspokajają swoje zachcianki, ulegając nierzadko impulsowi chwili.

Badanie „Postawy Polaków wobec oszczędzania” zostało przeprowadzone na zlecenie Fundacji Kronenberga przy Citi Handlowy przez TNS Pentor w ramach ogólnopolskiej akcji edukacyjnej „Tydzień dla oszczędzania” realizowanej 24-31 października. Akcja nawiązuje do Światowego Dnia Oszczędzania, który obchodzony jest na całym świecie ostatniego dnia października.