Udział handlu elektronicznego w sprzedaży detalicznej w Polsce systematycznie rośnie. Jak wynika z najnowszego raportu opracowanego na podstawie danych GUS przez firmę HBI Polska, w 2010 r. w sieci powstało ponad 7,9 tys. sklepów. To o 2 tys. więcej niż w 2009 r. i ponad dwa razy więcej niż w 2008 r. Dziś, według HBI Polska, zarejestrowanych jest 24 639 sklepów online, włączając w to domy internetowej sprzedaży wysyłkowej. Sklepów internetowych oraz ich klientów systematycznie przybywa. Polskie prawo w bardzo dużym stopniu reguluje zasady ich funkcjonowania. Niestety, jak wynika z badań przeprowadzonych w grudniu 2009 r. przez Federację Konsumentów, właściciele e-sklepów często o tym zapominają.

Aby zwrócić uwagę sklepów internetowych oraz samych konsumentów na obszar bezpieczeństwa transakcji online został ogłoszony konkurs Bezpieczny eSklep. Jego inicjatorem był Instytut Logistyki i Magazynowania z siedzibą w Poznaniu, który od kilku lat aktywnie obserwuje i analizuje sektor e-gospodarki. Konkurs miał na celu promowanie stosowania przez sklepy dobrych praktyk gospodarczych w handlu elektronicznym, a w szczególności jakości i rzetelności świadczonych przez przedsiębiorcę usług.

>> Czytaj więcej: Rusza ogólnopolska akcja Bezpieczny e-Sklep

Patronat honorowy nad konkursem objął Minister Gospodarki Waldemar Pawlak. Patronat merytoryczny sprawowali Europejskie Centrum Konsumenckie, Stowarzyszenie Konsumentów Polskich, Forum Odpowiedzialnego Biznesu, Polska Agencja Przedsiębiorczości oraz portal Sklepy24.pl. Partnerami Głównymi byli Unizeto oraz Benhauer. Główny patronat medialny zapewnił Bankier.pl.

Kapituła Konkursu, w skład której weszli: Grażyna Rokicka - Prezes Stowarzyszenia Konsumentów Polskich, Piotr Stańczak - Dyrektor Europejskiego Centrum Konsumenckiego, Grzegorz Szyszka - Dyrektor Instytutu Logistyki i Magazynowania, Dariusz Bogdan - Wiceminister Gospodarki, Piotr Jarosz - wydawca serwisu Sklepy24, Przemysław Oczyp - Menadżer projektów w Forum Odpowiedzialnego Biznesu oraz Grzegorz Błażewicz Dyrektor Zarządzający Benhauer, oceniła sklepy internetowe zgłoszone do konkursu, analizując:

• dostępność i kompletność informacji dotyczących przedsiębiorcy,
• przejrzystość i kompletność umowy sprzedaży,
• sposoby zapewnienia ochrony danych osobowych,
• dostępność i jakość informacji dotyczących przedmiotu sprzedaży,
• jakość procedur rozpatrywania reklamacji,
• jakość obsługi klientów (przed- i posprzedażnej),
• bezpieczeństwo transakcji dokonywanych na stronie internetowej sklepu,
• odpowiedzialność względem pracowników, klientów i środowiska.

Do konkursu zgłosiło się ponad 1400 sklepów internetowych. Kapituła Konkursu, stawiając rygorystyczne wymagania, postanowiła w tegorocznej edycji wyróżnić dwa sklepy: Sferis Sp. z o.o. z Warszawy oraz Firmę Krawiecką FINEZJA Pani Iwony Bukowskiej z Łodzi.

>> Czytaj także: Bezpieczeństwo polskiego e-commerce pod lupą ekspertów

Warto wspomnieć, z którymi kryteriami inne sklepy miały najwięcej problemów. Ponad 70% badanych sklepów nie dopełnia obowiązku informacyjnego. Najczęściej zapominają one o podawaniu na stronie numerów rejestrowych, NIP-u, REGON-u, organu rejestrującego działalność, a w przypadku spółek - sądu, w którym zarejestrowana jest firma i kapitału zakładowego.

Podobna ilość sklepów nie posiada certyfikatów bezpieczeństwa, popularnie zwanych SSL. Są to protokoły bezpiecznej komunikacji między użytkownikiem, czyli klientem eklepu, a serwerem, na którym funkcjonuje sklep. Protokoły te uwierzytelniają obie strony transakcji, a także zapewniają poufność przesyłanych informacji i ich integralność. SSL oznacza pewność, że dane nie zostały w żaden sposób zmienione i przy tym dotarły w całości.

Innym uchybieniem jest wymuszanie na klientach zgody na przetwarzanie danych osobowych. Zgodnie z zapisem ustawy klient powinien mieć możliwość wyrażenia bądź nie wyrażania zgody na przetwarzanie swoich danych, tymczasem wiele sklepów takową zgodę zbiera jako „dorozumianą”.

>> Czytaj także: e-Poradnik o ochronie danych osobowych

Podsumowując wyniki tegorocznej edycji konkursu, warto zaznaczyć, że przyjęte kryteria były bardzo rygorystyczne. Kapituła Konkursu założyła, że niespełnienie takich wymagań, jak obowiązek informacyjny czy ochrona danych osobowych, wykluczają sklep z konkursu oraz dalszej weryfikacji. Dlatego też publikowane teraz wyniki nie wspominają o tym, czy sklepy prawidłowo interpretują przepisy związane np. z rękojmią, gwarancją, reklamacjami czy prawem odstąpienia od umowy. Te wyniki poznamy dopiero po przeprowadzeniu szczegółowych analiz.

Instytut Logistyki i Magazynowania już teraz zaprasza wszystkie sklepy internetowe, aby zgłaszały się do kolejnej edycji konkursu. Na stronie www.bezpiecznyesklep.pl będzie można znaleźć informacje o konkursie, ale także porady, co należy poprawić w zasadach funkcjonowania sklepu, aby zdobyć miano Bezpiecznego eSklepu.