Zgodnie z badaniem Edu-Tech 2016 średnia kompetencji cyfrowych dla państw OECD wynosi 295 punktów. Natomiast wynik polskiej młodzieży (przedział wiekowy 16-24 lata), w zakresie umiejętności rozwiązywania problemów z wykorzystaniem technologii cyfrowych, wyniósł 287 punktów. Podobnych danych dostarcza raport autorstwa Eurostatu. Wynika z niego, że kompetencje cyfrowe Polaków w przedziale wiekowym 16-29 lat, plasują się poniżej średniej dla państw Unii Europejskiej unijnej (55 wobec 65 proc.).

W polskich szkołach fatalnie przedstawia się również dostęp do głównego źródła wiedzy w społeczeństwach cyfrowych, jakim jest internet. Według szacunków raptem 5 proc. placówek edukacyjnych nad Wisłą korzysta z łącza o przepustowości powyżej 100 mb/s. W polskich szkołach dominują (42 proc.) wolne łącza, do 10 mb/s.

Dla rozwoju kompetencji cyfrowych młodego pokolenia i kształcenia przez polski system edukacji przyszłych prymusów są to wieści fatalne. Tym bardziej, że według badań PISA, dziecko korzystające w domu z komputera w celach naukowych, choćby dzień lub dwa w tygodniu, osiąga wyraźnie lepsze wyniki w szkole, niż jego rówieśnicy, którzy sięgają po komputer wyłącznie w celach rozrywkowych. Technologia staje się zatem wielką szansą dla rodziców i nauczycieli, która może nam pomóc w wychowaniu przyszłego pokolenia prymusów. O ile potrafimy z niej korzystać.

– Generacja Z, jak określa się dzisiaj dzieci i młodzież urodzone po roku 2000, nie pamiętają już czasów bez internetu, bez komputerów, bez Windowsa czy bez pakietu Office. Są pokoleniem urodzonym już w cyfrowym świecie. Często jednak znają oprogramowanie komputerowe jedynie fasadowo, pobieżnie. Tymczasem dzięki specjalnym programom edukacyjnym współczesna młodzież ma w zasadzie do dyspozycji nieograniczone możliwości rozwoju kompetencji. Nie tylko tych cyfrowych, ale także językowych, pisarskich, matematycznych, artystycznych i wszystkich innych, które technologia umożliwia współczesnym dzieciom – mówi Karolina Stanek-Kazanecka, psycholog specjalizujący się w rozwoju dzieci i młodzieży.

– Rozwój internetu oraz oprogramowania komputerowego sprawił, że dziecięca percepcja stała się bardziej poszerzona i chłonna, zaś same dzieci o wiele bardziej ciekawe świata. Kluczowym zadaniem, jakie stoi dzisiaj przed nauczycielami oraz rodzicami jest zapoznanie i oswajanie najmłodszych z ich technologicznym kompanem, jakim w toku nauki i rozwoju będzie komputer. Ważne jest, aby dzieci traktowały go nie tylko jako element rozrywki, ale jako źródło pogłębiające wiedzę i umiejętności, a także aby korzystały z tych samych programów, z którymi później mają styczność w szkole. Ta ciągłość technologii pozwala im zachować komfort psychiczny - dodaje psycholog.

Właśnie z tego powodu polski oddział Microsoft wyszedł z inicjatywą Akademii Office Junior. To wirtualna akademia, skierowana do uczniów i młodzieży w wieku szkolnym, która ma im pomóc w stawianiu pierwszych kroków w pakiecie Office 365 wykorzystywanym w polskich szkołach. W serii krótkich, instruktażowych filmów video, dostępnych na YouTube, eksperci Microsoft wyjaśniają, jak korzystać z najpopularniejszych aplikacji pakietu. Dzięki nim uczniowie nauczą się, jak szybko i łatwo stworzyć efektowną prezentację, napisać referat czy zgrać wszystkie potrzebne pliki na wirtualny dysk. Wszystko po to, by kształcić postawy i kompetencje cyfrowe najmłodszych. Warto jednak, aby do Akademii Office Junior zajrzeli również dorośli. Dlaczego?

Ponieważ z Międzynarodowego Badania Kompetencji Osób Dorosłych (PIAAC) wynika, że kompetencje cyfrowe i umiejętności komputerowe dorosłych Polaków, wciąż plasują się poniżej średniej państw OECD. Wysokie umiejętności wykorzystywania technologii informatycznych posiada raptem 19 proc. z nas, co przy średniej 34 proc. z wszystkich państw nie jest wskaźnikiem zadowalającym.

Zdaniem psycholog Karoliny Stanek-Kazaneckiej gwałtowny rozwój technologii na przełomie XX i XXI wieku przyniósł ze sobą konwersję międzypokoleniową i zjawisko tzw. kultury pre-figuratywnej, opisanej przez antropolożkę Margaret Mead. Ta zmiana daje się zaobserwować również w polskim społeczeństwie. Starsze pokolenia nie nadążają za cyfrowymi przemianami zachodzącymi w świecie, a dawne „analogowe” wzorce kulturowe przestają się sprawdzać. Świat staje się lepiej zrozumiały dla młodszych, cyfrowych pokoleń. I to właśnie one zaczynają przekazywać wiedzę technologiczną pokoleniom starszym.

Rozwój kompetencji cyfrowych wśród najmłodszych członków społeczeństwa stanowi być może jedno z najważniejszych zadań, jakie stoją przed polskim systemem edukacyjnym. Determinują one bowiem przyszłą sytuację na rynku pracy, na którym pokolenie Z zadebiutuje w ciągu najbliższych lat. Z badania firmy analitycznej IDC wynika, że katalog kluczowych umiejętności poszukiwanych przez pracodawców, pozostaje zasadniczo niezmienny. Na pierwszym miejscu są ustne i pisemne kompetencje komunikacyjne pracownika. Na drugim – umiejętność rozwiązywania problemów i kryzysów. Na trzecim – uczciwość pracownika. A na czwartym miejscu pracodawcy wymienili obowiązkową, dobrą znajomość pakietu Office 365.

Autor: Marek Zaleski, Microsoft Polska