Z początkiem 2025 roku zostanie wprowadzony system kaucyjny w Polsce. Obowiązek zbierania plastikowych, szklanych i metalowych opakowań będzie realizowany przez sprzedawców (przedsiębiorców), którzy wprowadzają na rynek napoje. System ma zachęcać konsumentów do zwrotu zużytych butelek i puszek w celu recyklingu.

Jak będzie działać system kaucyjny w Polsce?

System kaucyjny w Polsce będzie działać na z góry określonych zasadach wymienionych w ustawie z dnia 13 lipca 2023 r. o zmianie ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi. Zasady te określają m.in. obowiązek doliczenia przez każdego producenta lub importera dodatkowej kwoty do ceny napoju. Gdy butelka zostanie zwrócona do autoryzowanego punktu wyposażonego w automaty do zwrotu butelek i puszek zapewnionych przez firmę np. taką jak Tomra, konsument otrzyma z powrotem uiszczoną wcześniej kaucję. Zebrane butelki będą następnie poddawane recyklingowi na przykład w celu ponownego wykorzystania.

Co nazywamy kaucją w systemie kaucyjnym w Polsce?

Kaucja za butelkę to niewielka opłata, najczęściej wynosząca od kilku do kilkudziesięciu groszy, doliczana do końcowej ceny produktu (napoju). Możliwość odzyskania tej dodatkowej opłaty ma na celu zachęcenie konsumentów do zwrotu zużytych opakowań. Jak pokazuje doświadczenie, konsumenci dobrze reagują na zachętę finansową, dlatego możliwość odzyskania części kosztów zakupu produktów może być dobrą motywacją do składowania zużytych opakowań w przeznaczonym do tego miejscu – automacie do zwrotu butelek. Wysokość kaucji będzie określana na opakowaniu przeznaczonym do recyklingu.

Systemu kaucyjny w Polsce nie jest niczym nowym. W niektórych krajach europejskich jest on stosowany już od jakiegoś czasu jako skuteczny sposób na poprawę gospodarki odpadami opakowaniowymi. Przykładem takiego kraju może być na przykład Słowacja, gdzie w drugim roku po wprowadzeniu systemu zwrot opakowań sięgnął imponujących 92%. Czy system kaucyjny w Polsce będzie podobnej rangi sukcesem?

Jakie wyzwania stoją przed podmiotami realizującymi system kaucyjny w Polsce?

Logistyka systemu kaucyjnego w Polsce będzie musiała sprostać wyzwaniom związanym z efektywnym obiegiem opakowań – od punktów zbiórki, poprzez sortowanie i magazynowanie, aż po transport do firm zajmujących się recyklingiem. Wymaga to koordynacji wielu podmiotów, w tym dystrybutorów urządzeń do zbiórki, operatorów logistycznych, oraz podmiotów odpowiedzialnych za przetwarzanie odpadów.

Z wyzwaniem tym świetnie poradziły sobie Niemcy, które mogą pochwalić się bardzo wysokim wskaźnikiem zwrotów sięgającym 98%. Do sukcesu tego przyczyniło się kilka kluczowych elementów, z których decydujące to znacząca wartość kaucji oraz wygodna i gęsta sieć punktów zwrotów.

Korzyści wdrożenia systemu kaucyjnego w Polsce

System kaucyjny w Polsce to rozwiązanie, które przyniesie wiele korzyści zarówno dla środowiska, jak i społeczeństwa. Jedną z głównych jego zalet jest zwiększenie poziomu recyklingu odpadów. Klienci, aby odzyskać pieniądze wpłacone jako kaucja, chętnie zwracają butelki i puszki do punktów skupu. To przekłada się na wyższą efektywność zbiórki. Ponadto system kaucyjny w Polsce przyczyni się do redukcji ilości odpadów trafiających na polskie wysypiska, ograniczając tym samym negatywny wpływ na środowisko naturalne.

Wprowadzenie systemu kaucyjnego niesie również wymierne korzyści ekonomiczne. Dzięki zwiększeniu recyklingu zmniejsza się zapotrzebowanie na surowce pierwotne, co przekłada się na oszczędności dla producentów i konsumentów. Dodatkowo system ten generuje nowe miejsca pracy związane z organizacją i logistyką systemu kaucyjnego. Korzyści społeczne to z kolei większa świadomość ekologiczna obywateli oraz poczucie odpowiedzialności za środowisko.

Foto: Pexels, treść: materiał partnera