W zależności od wyniku wykazanego w rocznym zeznaniu albo należy wpłacić różnicę między pobranymi zaliczkami a podatkiem należnym, albo oczekiwać na zwrot nadpłaty. Może się również zdarzyć sytuacja (gdy nie dokonujemy żadnych odliczeń, nie zmieniamy wysokości przyjętych przez pracodawcę kosztów), w której wysokość pobranych zaliczek będzie jednakowa z wyliczonym podatkiem w zeznaniu rocznym. Nadpłata w przypadku podatku dochodowego powstaje z dniem złożenia zeznania rocznego.

Nie czekaj do 30 kwietnia

Czas na złożenie zeznania rocznego, ewentualnie zapłaty podatku, gdy powstała niedopłata, upływa dopiero 30 kwietnia. Zeznanie warto jednak złożyć wcześniej. Powinny pomyśleć o tym przede wszystkim te osoby, które w rocznym PIT wykażą nadpłatę. Nie oznacza to jednak, że dla pozostałych podatników korzystniejsze jest czekanie do ostatniego dnia. Jeżeli z zeznania będzie wynikała kwota do zapłaty, można już teraz złożyć zeznanie, unikając pośpiechu i stresu w ostatnich dniach, a z wypełnieniem drugiego obowiązku, czyli zapłatą podatku, poczekać do 30 kwietnia.

Nadpłata to między innymi:
1) kwota nadpłaconego lub nienależnie zapłaconego podatku;
2) kwota podatku pobrana przez płatnika nienależnie lub w wysokości większej od należnej.

Kilka powodów nadpłaty

Podatek dochodowy płacony jest systematycznie w trakcie roku, w formie zaliczek. Przedsiębiorcy dokonują tego samodzielnie, natomiast pracowników wyręcza w tym płatnik, którym jest ich pracodawca. Ostatecznego rozliczenia podatku dokonuje się rocznie, składając zeznanie. To w zeznaniu rocznym można skorzystać z odliczeń od dochodu (np. wydatków na internet lub darowizn na rzecz organizacji pożytku publicznego). W zeznaniu rodzice (lub opiekunowie) obniżają także podatek o 1112,04 za każde wychowywane dziecko (w rozliczeniu 2012 r. nie uwzględniania się wprowadzonych od stycznia zmian; te będą miały znaczenie na etapie rozliczania 2013 r.). Nadpłata może również powstać w przypadku wspólnego rozliczenia się małżonków czy osoby samotnie wychowującej dziecko.

Również pracownik, który skorzysta z możliwości zaliczenia do kosztów wydatków faktycznie poniesionych na dojazd do pracy (koszty biletów), gdy są one wyższe od przyjętych w ustawie kosztów kwotowych (111,25 zł w tej samej miejscowości), może wykazać niższy podatek do zapłaty niż łączna kwota pobranych w trakcie roku zaliczek. W przypadku przedsiębiorców nadpłata może wynikać np. z uproszczonej formy wpłacania zaliczek (nie są one uzależnione od osiągniętych przychodów i poniesionych kosztów w danym okresie rozliczeniowym, lecz od dochodu wykazanego w zeznaniu złożonym w poprzednim roku).

Zwrot w 3 miesiące od otrzymania zeznania

Na zwrot nadpłaty fiskus ma 3 miesiące od dnia złożenia zeznania. Za dzień złożenia zeznania Ordynacja podatkowa uznaje w szczególności dzień jego złożenia w urzędzie (gdy formularz jest przekazywany osobiście), dzień nadania na poczcie (gdy korzystamy z tej formy) lub dzień, w którym nadawca otrzymał urzędowe potwierdzenie odbioru (gdy zeznanie zostało wysłane przez internet).

Fiskus wskazuje jednak, że dla potrzeb zwrotu podatku urzędy skarbowe mogą naliczać 3-miesięczny termin nie od dnia, w którym formularz PIT został nadany np. na poczcie, ale od momentu, kiedy wpłynął fizycznie do urzędu skarbowego (data nadania na poczcie stanowi jedynie o dochowaniu terminu przez podatnika). Takie stanowisko fiskusa potwierdził m.in. w styczniu 2011 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie (sygn. akt I SA/Kr 1753/10, wyrok z dn. 19.01.2011 r.), który uznał, że nadpłata powinna zostać zwrócona w terminie 3 miesięcy od dnia złożenia zeznania, ale pod tym pojęciem należy rozumieć dzień wpływu zeznania do organu podatkowego, a nie dzień, w którym podatnik nadał pismo w placówce pocztowej. W uzasadnieniu wyroku sąd wskazał, że „Samo złożenie zeznania podatkowego, z którego wynika obowiązek zwrotu nadpłaty, powoduje konieczność wszczęcia w tym zakresie odpowiedniego postępowania podatkowego. Datą wszczęcia takiego postępowania jest zgodnie z art. 165 § 3 Ordynacji podatkowej data otrzymania przez organ stosownego wniosku. (…) Początkiem zatem terminu dla organu podatkowego do zwrotu nadpłaty jest dzień, w którym organy te otrzymały stosowne zeznanie”.

Gdyby więc zeznanie trafiło do urzędu jeszcze dziś, fiskus powinien zwrócić nadpłatę najpóźniej do 5 czerwca. Natomiast w przypadku nadania na poczcie dopiero 30 kwietnia, zakładając, że list z PIT-em trafi do urzędu np. 5 maja, na zwrot można czekać aż do 5 sierpnia.

Zanim do zwrotu, najpierw na zaległości

Trzeba jednak pamiętać, że nadpłaty w pierwszej kolejności podlegają zaliczeniu z urzędu na poczet zaległości podatkowych (wraz z odsetkami za zwłokę) oraz bieżących zobowiązań podatkowych. Dopiero w razie ich braku następuje zwrot z urzędu, chyba że podatnik złoży wniosek o zaliczenie nadpłaty w całości lub w części na poczet przyszłych zobowiązań podatkowych. Jeśli istnieją zaległości lub bieżące zobowiązania, zostanie wydane postanowienie w sprawie zaliczenia nadpłaty. Na postanowienie takie służy zażalenie.

Na rachunek lub gotówką

Zwrot nadpłaconego podatku dokonywany jest na wskazany rachunek bankowy podatnika, który jest zobowiązany do jego prowadzenia. Jeśli podatnik nie musi posiadać takiego rachunku, zwrot jest dokonywany w gotówce, chyba że zażądamy zwrotu nadpłaty na rachunek bankowy. W tym drugim przypadku jest więc możliwość wyboru formy zwrotu i należy to zrobić, wypełniając roczne zeznanie.

Uwaga: nadpłata, której wysokość nie przekracza kosztów upomnienia w postępowaniu egzekucyjnym (8,80 zł), podlega zwrotowi wyłącznie w kasie.

Katarzyna Rola-Stężycka, Tax Care

Zobacz także:
• PIT 2012: Jak wypełnić PIT - krok po kroku
• PIT 2012: Jak wysłać PIT przez internet - krok po kroku
• PIT 2012: Jak skorzystać z ulgi na internet
• PIT 2012: Jak korzystać z programu e-Deklaracje Desktop