Załóżmy, że chciałbym dostać wzory znaków drogowych. Po co? Ech... mógłbym stworzyć stronę edukacyjną dla kierowców albo nawet grę komputerową, komercyjną lub otwartą. Innymi słowy mógłbym wykorzystać te dane z sektora publicznego, aby dostarczyć jakąś usługę. Działanie takie określamy słowem re-use. To jest coś bardzo trendy, co pochwala nawet Komisja Europejska.

Czytaj: UE: Zacznijmy zarabiać na rządowych danych (re-use)!

Niestety Polska to kraj bardzo nieprzyjazny re-use, a najnowszy na to dowód znalazł Marcin Hyła z porozumienia "Miasta dla rowerów", który chciałby dotrzeć właśnie do wzorów znaków drogowych, ale ma z tym poważny problem. Zasygnalizował on ten problem Piotrowi Waglowskiemu, autorowi strony Vagla.pl (zob. Oddajcie obywatelom znaki drogowe w wersji elektronicznej (źródłowej)).

Wzory znaków drogowych znajdują się w załączniku do rozporządzenia Ministra Infrastruktury z roku 2003. Niestety dotarcie do tego załącznika nie jest łatwe.

• Okazało się, że poszukiwane dane, tj. wersję elektroniczną załączników do rozporządzenia Ministra Infrastruktury, da się kupić za 180 zł od firmy Centrum Rozwoju Explotrans SA.
• Z informacji na stronie Explotrans SA wynika, że sprzedaż załączników do rozporządzenia prowadzona jest na podstawie umowy z Ministerstwem Infrastruktury.

To samo w sobie jest niepokojące, ale dorzucimy do tego dwa bardziej pikantne fakty. Ludzie poszukujący wzorów znaków drogowych zwrócili się do Ministerstwa Transportu, Budownictwa i Gospodarki Wodnej z prośbą o udostępnienie umowy z firmą Explotrans oraz treści załączników. Okazało się, że:

• Ministerstwo nie posiada wspomnianej umowy z Explotrans SA,
• Ministerstwo nie posiada elektronicznej wersji wspomnianych załączników.

Gwoli wyjaśnienia - Ministerstwo Infrastruktury zostało zastąpione przez Ministerstwo Transportu, Budownictwa i Gospodarki Wodnej, dlatego pytania kierowano do niego.

Sytuacja jest zabawna i tragiczna zarazem. Ministerstwo nie posiada elektronicznych wersji wytworzonych przez siebie dokumentów i nie wie dokładnie, jak dogadało się z podmiotem, który te treści sprzedaje. Gdyby dzisiaj był 1 kwietnia, uznalibyście to za żart.

Na zakończenie można dodać, że w roku 2003 Najwyższa Izba Kontroli wskazywała na możliwe naruszenia prawa zamówień publicznych przy zamawianiu usług firmy  Explotrans SA przez ministerstwo. Firma ta opracowywała m.in. instrukcje o znakach drogowych. Po prostu trudno się oprzeć wrażeniu, że Explotrans SA ma zbyt dużą łatwość w zarabianiu na polskich podatnikach.

Dziennik Internautów zwrócił się już z dodatkowymi pytaniami do Ministerstwa Budownictwa, Transportu i Gospodarki Wodnej. Być może uda nam się dowiedzieć przynajmniej jednej rzeczy - kiedy wspomniane informacje staną się dostępne, jeśli nie można ich dostać teraz?

To już drugi w tym tygodniu tekst o tym, jak trudne jest re-use w Polsce. W poniedziałek pisaliśmy o problemach Transportoida - dostawcy rozkładów jazdy, który nie może dostać danych o rozkładach od MPK Kraków, mimo iż przedsiębiorstwo dostarcza te dane innemu e-usługodawcy na podstawie specjalnego porozumienia.

Problemy Transportoida i dostępu do wzorów znaków łączy jedna rzecz - dane są niedostępne, ponieważ instytucja publiczna podpisała "jakąś" umowę z jedną firmą. Takie dziwne umowy zaczynają mi się wydawać podstawowym problemem re-use w Polsce. Jeśli ktoś zrozumie, że dane są cenne, zaczyna je traktować jak prywatną własność określonych podmiotów, a jest to przecież informacja publiczna.

Czytaj: Polska to kraj nieprzyjazny re-use. Oto dowód - Transportoid vs. MPK Kraków