Technika umożliwiająca płynny, skomunikowany transport multimodalny już istnieje, większość usług w dalszym ciągu jest jednak udostępniana klientom osobno, w pofragmentowany sposób. Przykładowo, podróż z punktu A do punktu B może obejmować przesiadkę z autobusu do pociągu, a potem na prom, przy czym bilety na każdy z tych osobnych etapów podróży trzeba kupić osobno od różnych przewoźników. Aby udoskonalić usługi i dotrzymać kroku olbrzymiemu wzrostowi liczby podróżujących ludzi na całym świecie, musimy zastanowić się nad nowymi sposobami na usprawnienie usług dla pasażerów i uproszczenie świadczenia tych usług z perspektywy operatorów.

Wyjaśnijmy, czym jest „Transport 4.0”

Wszystko wskazuje na to, że przyszłością jest transport multimodalny, w którym różne formy transportu są połączone w jedną interakcję z pasażerem i zorganizowane w pełną podróż od drzwi do drzwi. Wyobraźmy sobie, że kupno jednego biletu pozwala nam wsiąść do pociągu, przesiąść do samolotu i dostać się prosto do hotelu, w którym bagaż już na nas czeka. Chodzi o to, aby podróżowanie było sprawniejsze, bezpieczniejsze, bardziej przyjazne dla środowiska i mniej kłopotliwe, a jednocześnie trwało krócej i kosztowało mniej. Zaczynamy sobie dopiero uświadamiać, jak może wyglądać ta przyszłość i jak bardzo może odmienić podróżowanie.

Zintegrowane doświadczenie — jesteśmy na dobrej drodze

Podróż multimodalna rozpoczyna się w domu lub na smartfonie. Istnieją już aplikacje i strony internetowe do planowania podróży, które wyświetlają różne formy transportu, czasy przejazdu i koszty, pomagając pasażerom dotrzeć z punktu A do punktu B. Nawet one operują jednak na ofertach oddzielnych dostawców i osobnych systemach intermodalnych. W przyszłości za pomocą usług tego typu będziemy w stanie zarezerwować całą podróż przy użyciu jednej aplikacji — wystarczy tylko raz wyszukać określone połączenie i tylko raz za wszystko zapłacić.

Inteligentne i elektroniczne systemy biletowe zasadniczo już istnieją. Od kart pokładowych zapisywanych na smartfonach po zbliżeniowe systemy biletowe w autobusach — następnym krokiem będzie oferowanie jednego biletu na wszystkie formy transportu. Takie systemy biletowe ułatwiają podróżowanie pasażerom, są też jednak przydatne dla operatorów poszczególnych środków transportu, ponieważ analiza informacji gromadzonych przez systemy inteligentne pomaga doskonalić ofertę usługową.

Kolejnym przyszłościowym rozwiązaniem w obszarze podróży multimodalnych jest podróż przy użyciu jednego tokenu (ang. single token travel) — dane biometryczne pasażera i dane podróży służą tu do stworzenia cyfrowego rekordu i zapewnienia bezpiecznego uwierzytelniania. Technika ta może usprawnić podróż, skracając czas pochłaniany przez kontrole bezpieczeństwa, odprawę, wchodzenie na pokład samolotów czy stacje.

W celu urzeczywistnienia podróży multimodalnych systemy transportowe muszą być ze sobą skomunikowane zarówno na poziomie fizycznym, jak i operacyjnym. Konieczna jest więc właściwa infrastruktura, wsparta wysokiej jakości systemami udostępniającymi informacje w czasie rzeczywistym, pozwalającymi łączyć trasy, rozkłady jazdy i ceny biletów.

Możliwości komunikacji dla pasażerów

Komunikacja jest ważnym elementem podróżowania — zapewnienie pasażerom łączności i dostępu do informacji zwiększa komfort podróży. Smartfony, laptopy i tablety są dziś standardowym wyposażeniem pasażerów na całym świecie. Wszechobecne są też publiczne sieci Wi-Fi. Równie powszechne musi się stać udostępnianie danych w czasie rzeczywistym i komunikacja między operatorami środków transportu. Istnieją aplikacje, które dostarczają porady i wskazówki pomagające znaleźć sklepy detaliczne i bramki na lotnisku, a nawet zlokalizować samochód. To jednak wciąż za mało. Prawdziwym elementem, który zoptymalizuje doświadczenia pasażera, będzie możliwość skorzystania z pomocy w czasie rzeczywistym.

Usługi współpracy wbudowane w aplikacje za pośrednictwem platform udostępniających komunikację jako usługę (CPaaS — ang. Communications Platform as a Service) umożliwiają firmom transportowym komunikację tekstową, głosową i wideo w czasie rzeczywistym. Pozwala to przekazywać informacje o zmianie rozkładu jazdy i informacje o podróży, wchodzić w interakcje z załogą i pasażerami w czasie rzeczywistym oraz rozpowszechniać powiadomienia alarmowe. Wszystko to można zrealizować za pośrednictwem jednej aplikacji, upraszczając i usprawniając w ten sposób podróżowanie.

Podstawy w postaci otwartych danych i interfejsów API

W każdej sekundzie gromadzone są olbrzymie ilości danych z systemów zarządzania ruchem, kamer monitoringu, systemów wykrywania pojazdów i wielu innych urządzeń, w tym Internetu rzeczy. Wraz ze wzrostem poziomu inteligencji systemów transportu ich ilość może jedynie rosnąć. Gromadzenie danych jest jednak tylko jednym z wyzwań. Prawdziwa wartość tkwi bowiem w udostępnianiu danych i tworzeniu procesów operacyjnych pozwalających zbudować w pełni zintegrowane systemy transportowe.

Infrastruktura oparta na otwartych danych i interfejsach API będzie ważnym czynnikiem stymulującym wdrażanie innowacji transportowych i rozwiązań zwiększających mobilność w przyszłości. Transport multimodalny wymaga współpracy różnych operatorów w celu zoptymalizowania podróży, nie jest to jednak możliwe, gdy operatorzy nie wiedzą, co się wokół nich dzieje. Lotnisko Londyn-Gatwick już teraz czerpie korzyści ze ściślejszej współpracy z tanimi liniami lotniczymi — dostarcza im dane na żywo, dzięki czemu przewoźnik może przekazywać aktualności i instrukcje dla pasażerów za pośrednictwem swojej aplikacji mobilnej.

Ochrona sieci

Mimo wszystkich tych korzyści wyzwaniem jest w dalszym ciągu bezpieczeństwo. Rozwój Internetu rzeczy i wzrost liczby urządzeń podłączonych do sieci wykorzystywanych przez operatorów transportowych w rozszerzających się sieciach może tylko zwiększyć liczbę punktów podatnych na nieautoryzowany dostęp, dlatego sieci muszą zostać odpowiednio zabezpieczone. Cyberataki i naruszenia ochrony danych należą obecnie do najpoważniejszych problemów działów informatycznych. Zabezpieczenie danych będzie niezwykle ważne dla operatorów, ponieważ w przeciwnym razie ryzykują oni utratę zaufania pasażerów i korzyści płynących z usprawnionej podróży.

Jednym z rozwiązań tego problemu jest segmentacja Internetu rzeczy w ramach wielowarstwowego systemu zabezpieczeń. Segmentacja urządzeń tworzących Internet rzeczy na kilka wirtualnych środowisk w określonej sieci pozwala firmom znacznie zmniejszyć ryzyko szeroko zakrojonego naruszenia bezpieczeństwa, ponieważ zagrożenie jest ograniczone i nie może przenieść się na szersze operacje biznesowe. Segmentacja umożliwia zarządzanie urządzeniami Internetu rzeczy i korzystanie z nich tylko przez upoważnionych użytkowników, co upraszcza kontrolę tych środowisk.

Inna metoda zabezpieczeń koncentruje się na komunikacji o znaczeniu krytycznym, która odegra ważną rolę w ochronie pasażerów i operacji. Spójna strategia cyberbezpieczeństwa jest kluczem do ochrony platformy komunikacji przed cyberatakami i zapewnienia ciągłości usług przy wsparciu wbudowanych zabezpieczeń systemu i przemyślanych najlepszych procedur.

Rzut oka w przyszłość

Transport multimodalny całkowicie zmieni nasz sposób podróżowania. Niezbędne techniki już istnieją, a otwarte interfejsy API umożliwiają oferowanie jednego biletu, jednej płatności i jednego planu podróży obejmującego różne formy transportu. Abyśmy jednak mogli w pełni wykorzystać taką płynną, sprawną podróż, podstawy — czyli łączące wszystkie te elementy sieci i systemy — trzeba stworzyć już teraz. Konieczna jest więc bezpieczna i niezawodna sieć, która zapewni pasażerom i operatorom łączność niezależnie od wykorzystywanej formy transportu.

Autor: Roch Muraine, dyrektor ALE