• Nowe technologie zmieniają rynek pracy - wg raportu McKinsey Polska – czynności, w których do 2030 r. ludzi mogą zastąpić maszyny lub sztuczna inteligencja, stanowią dziś niemal połowę łącznego czasu pracy.

• To z kolei przekłada się na blisko 7,3 mln stanowisk w Polsce, które w przeciągu najbliższej dekady mogą zniknąć z rynku.

• O ile robot jest w stanie zastąpić pracownika wykonującego proste, rutynowe czynności przy taśmie produkcyjnej, o tyle żaden algorytm nie zastąpi człowieka i jego umiejętności słuchania, posiadania inteligencji emocjonalnej oraz empatii.

• W grupie zawodów, w których ryzyko zagrożenia automatyzacją jest niewielkie, znajdują się: terapeuta, psycholog, pielęgniarka czy opiekunowie osób starszych i dzieci, a także przedstawiciele zawodów związanych z przekazywaniem wiedzy – nauczyciele i wykładowcy.

Mimo, że wiele stanowisk (głównie odtwórczych, polegających na mechanicznym powtarzaniu pewnych czynności) może przestać istnieć, nie oznacza to, że pracy będzie mniej - przeciwnie, zapotrzebowanie na pracowników może wzrosnąć w innych branżach. Według przewidywań McKinsey & Company automatyzacja spowoduje wzrost produktywności przedsiębiorstw. W wyniku obniżenia kosztów produkcji możliwe będą niższe ceny przy zapewnieniu wyższych wynagrodzeń dla pracowników, a to z kolei napędzi popyt i wygeneruje miejsca pracy w gałęziach nie dających się zautomatyzować.

Człowiek w dobie automatyzacji

W miarę postępu w dziedzinie automatyzacji, na znaczeniu będą zyskiwać umiejętności miękkie – np. kreatywność, praca w zespole, empatia i krytyczne myślenie. To już dziś umiejętności szczególnie pożądane w takich zawodach, jak psycholog, terapeuta, trener, nauczyciel czy opiekun, które to profesje będą cieszyć się rosnącą popularnością. W niedalekiej przyszłości najbardziej wyraźny wzrost zapotrzebowania na pracowników może mieć miejsce w branży opieki senioralnej. Wszystko to z uwagi na proces starzenia się społeczeństw, dynamiczny wzrost liczby osób w wieku poprodukcyjnym i wydłużający się czas naszego życia.

W krajach wysokorozwiniętych, takich jak Niemcy, gdzie osoby po 65 roku życia to niemal 18 milionów osób, już dziś, istnieje olbrzymie zapotrzebowanie na opiekunów osób starszych i będzie ono rosnąć. Z podobną sytuacją wkrótce możemy mieć do czynienia także w Polsce.

– Już teraz zawód opiekuna osób starszych zyskuje na popularności, a najbliższe lata zwiększą popyt na tego typu usługi w całej Europie. Należy pamiętać, że praca w opiece senioralnej to z jednej strony możliwość nabycia nowych kompetencji i rozwoju zawodowego, z drugiej zaś ogromna odpowiedzialność za drugiego człowieka i pewnego rodzaju misja społeczna, dlatego też opiekunem osób starszych powinny zostawać osoby wykazujące się nie tylko profesjonalizmem, ale i empatią – wyjaśnia Dariusz Siedlecki, dyrektor ds. rekrutacji w Promedica24.

Przeszkody do przeskoczenia

Mimo perspektyw, które niesie ze sobą automatyzacja, nie jest to proces prosty. Wymaga on jeszcze wielu zmian prawnych i społecznych. Może się też wiązać z pewnymi zawirowaniami na rynku pracy. W dłuższej perspektywie mamy szansę wiele na nim zyskać m.in. przez odblokowanie potencjału gospodarczego w branżach, które ze względu na niewystarczającą moc przerobową nie były w stanie w pełni wykorzystać swoich możliwości, ale też zawodach, które tradycyjnie oparte są na wykorzystaniu umiejętności miękkich. Niektórzy ekonomiści uważają nawet, że wysoki poziom takich umiejętności już dziś pozwala lepiej przewidzieć zatrudnienie i wysokość zarobków pracownika niż posiadane przez niego umiejętności twarde.