Dziennik Internautów od 2008 roku pisze o problemach związanych z naciąganiem na Premium SMS. Najczęściej chodzi o dostawców marnych usług, którzy żądają skromnych opłat za SMS-a. Użytkownik może nie zauważyć, że w rzeczywistości wysłanie SMS-a kosztuje kilkadziesiąt złotych, a nie złotówkę lub kilkadziesiąt groszy, jak obiecywał usługodawca.

Problem miało rozwiązać nowe Prawo telekomunikacyjne, które weszło w życie 4 grudnia 2011 r. Przepisy zobowiązały polskich e-usługodawców do prezentowania ceny SMS-ów w określony sposób oraz do umożliwiania natychmiastowej rezygnacji z subskrypcji. 

18 maja Dziennik Internautów opisał stronę Telewizja-przez-net.pl, która ewidentnie służy naciąganiu internautów i nie spełnia takich obowiązków informacyjnych, jakie stawia polskie Prawo telekomunikacyjne. Problem w tym, że firma zarejestrowana jest na Cyprze i teoretycznie tworzy usługi dla mieszkańców Cypru, choć praktycznie strona jest w języku polskim i poleca polskie kanały.

Dziennik Internautów zwrócił się do Urzędu Komunikacji Elektronicznej z pytaniem, czy nie można wywrzeć nacisku na polskie podmioty współpracujące ze wspomnianą stroną, aby powstrzymać nieuczciwą działalność. Na odpowiedź czekaliśmy dość długo, ale została ona przygotowana bardzo starannie. Niestety okazało się, że UKE nic nie może zrobić, a naciągacze mogą działać dalej, byle tylko rejestrowali firmy na Cyprze lub w ogóle w innym kraju niż Polska. 

Nie pozostaje chyba nic innego, jak nadal ostrzegać przed nieuczciwymi usługami Premium SMS. Ma to szkodliwy wpływ na cały rynek, bo obniży generalnie zaufanie do płacenia SMS-ami. Trudno. Trzeba sobie powiedzieć wprost, że nowe prawo nie rozprawiło się z problemem.

Poniżej zamieszczamy pełną odpowiedź UKE (podświetlenia są dodane przez DI).

* * *

Panie Redaktorze,

uprzejmie informuję, że zgodnie z art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. Prawo telekomunikacyjne Dostawca publicznie dostępnej usługi telekomunikacyjnej obejmującej usługę telekomunikacyjną z dodatkowym świadczeniem, które może być realizowane przez inny podmiot niż dostawca usługi telekomunikacyjnej, zwanej dalej "usługą o podwyższonej opłacie", jest obowiązany podawać wraz z numerem tej usługi, przekazywanym bezpośrednio abonentom, cenę za jednostkę rozliczeniową usługi albo cenę za połączenie, w przypadku usługi taryfikowanej za całe połączenie, ze wskazaniem ceny brutto oraz nazwę podmiotu realizującego dodatkowe świadczenie. Z powyższego przepisu wynika, iż usługą o podwyższonej opłacie jest publicznie dostępna usługa telekomunikacyjna z dodatkowym świadczeniem (polegającym na udostępnianiu drogą elektroniczną różnych informacji (treści), np. dostęp do bazy danych, informacja o punktach usługowych czy też horoskop), która może być realizowana przez inny podmiot niż dostawca usługi telekomunikacyjnej. Za podmiot realizujący dodatkowe świadczenie może być, w ocenie Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej, wyrażonej w stanowisku opublikowanym w Biuletynie Informacji Publicznej w dniu 2 grudnia 2011 r., uznany ten podmiot, z grupy podmiotów, których wspólne działanie składa się ostatecznie na to świadczenie, który jest bezpośrednio związany umową z dostawcą publicznie dostępnej usługi telekomunikacyjnej. Podmiotem realizującym dodatkowe świadczenie może być również dostawca publicznie dostępnej usługi telekomunikacyjnej, będący jednocześnie dostawcą treści. Podmiotem realizującym dodatkowe świadczenie jest więc podmiot, który faktycznie dostarcza świadczenie (treść) do dostawcy publicznie dostępnej usługi telekomunikacyjnej, celem realizacji usługi telekomunikacyjnej z dodatkowym świadczeniem w sieci danego przedsiębiorcy telekomunikacyjnego. Przy czym podkreślić należy, że podmiotem świadczącym usługę o podwyższonej opłacie w każdym przypadku będzie przedsiębiorca telekomunikacyjny, bowiem działalność w zakresie dostarczania treści nie można uznać za usługę telekomunikacyjną.

Mając powyższe na uwadze, Prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej, analizując stan faktyczny opisany przez Pana Redaktora w artykule pt. „Uwaga: SMS-owi naciągacze z Telewizja-przez-net.pl”, stwierdził, iż Grainside Investments LTD z siedzibą Nikozji na Cyprze, będąca organizatorem i administratorem serwisu polegającego na udostępnianiu jednorazowego kodu dostępu, który umożliwia pobieranie programu do oglądania telewizji przez Internet, należy uznać za podmiot realizujący dodatkowe świadczenie za pomocą numeru 92505. Jak wynika bowiem z regulaminu określającego zasady korzystania z usługi oglądania telewizji przez Internet, podmiotem, który faktycznie dostarcza tę usługę, jest Grainside Investments LTD z siedzibą w Nikozji na Cyprze. Należy zauważyć, iż przepisy Pt nakładają na podmiot realizujący dodatkowe świadczenie obowiązki informacyjne, określone w art. 64 ust. 2 i 4 Pt, dotyczące sposobu informowania o cenie za jednostkę rozliczeniową usługi, o ile podmiot ten będzie podawać do publicznej wiadomości informację o usłudze o podwyższonej opłacie, jak również obowiązek przekazania Prezesowi Urzędu Komunikacji Elektronicznej informacji, określonych w art. 65 Pt.

Grainside Investments LTD z siedzibą Nikozji na Cyprze jest spółką cypryjską, która, zgodnie z postanowieniami ww. regulaminu, działa w oparciu o prawo cypryjskie. Przepisy Pt, w tym przepisy dotyczące świadczenia usług o podwyższonej opłacie, nie będą miały zatem zastosowania do ww. spółki, a tym samym Grainside Investments LTD z siedzibą w Nikozji na Cyprze nie jest zobowiązana do wypełniania obowiązków określonych w art. 64 ust. 2 i 3 i art. 65 Pt.

Ponadto Prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej stwierdził, iż w omawianym przypadku występuje sytuacja, w której użytkownik końcowy, któremu dostęp do swojej sieci zapewnia dostawca publicznie dostępnej usługi telekomunikacyjnej (dostawca A), wybiera numer o podwyższonej opłacie, który przydzielony jest innemu dostawcy publicznie dostępnej usługi telekomunikacyjnej (dostawca B). Zatem w zestawieniu usługi o podwyższonej opłacie, świadczonej za pomocą numeru 92505, pojawia się dwóch dostawców publicznie dostępnej usługi telekomunikacyjnej – dostawca A, do którego sieci przyłączony jest użytkownik końcowy, i dostawca B, który dysponuje numerem o podwyższonej opłacie, tj. numerem 92505. Udostępnianie usługi o podwyższonej opłacie w takim przypadku odbywa się w układzie gospodarczym, w którym uczestniczą dwa podmioty: przedsiębiorca telekomunikacyjny świadczący usługę o podwyższonej opłacie oraz przedsiębiorca telekomunikacyjny zapewniający jedynie transmisję tej usługi, który „obsługuje” użytkownika końcowego w zakresie inicjowania połączeń. Współpraca tych dwóch podmiotów odbywa się na podstawie umowy, która reguluje ich wzajemne relacje gospodarcze w zakresie usług telekomunikacyjnych. Rynek telekomunikacyjny, mimo iż jest rynkiem regulowanym, w kwestii umów międzyoperatorskich działa na zasadach wolnorynkowych. Oznacza to, iż Prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej nie może zabronić jakiemukolwiek przedsiębiorcy telekomunikacyjnemu podpisania umowy z innym przedsiębiorcą telekomunikacyjnym świadczącym usługę o podwyższonej opłacie.

Wskazać również należy, że w takim przypadku, jak omawiany, nie można obarczyć winą za nieprawidłowe świadczenie usług o podwyższonej opłacie przedsiębiorców telekomunikacyjnych zapewniających jedynie transmisję tej usługi, którzy zawierając umowy z przedsiębiorcą telekomunikacyjnym świadczącym usługę o podwyższonej opłacie, umożliwiają użytkownikom końcowym własnej sieci telekomunikacyjnej inicjowanie połączeń z numerem o podwyższonej opłacie. Odpowiadają oni bowiem wyłącznie za jakość zestawianych połączeń, zaś za udostępnianie treści odpowiada Grainside Investments LTD z siedzibą w Nikozji na Cyprze.

Renata Piwowarska
Dyrektor Departamentu Detalicznego Rynku Telekomunikacyjnego