Wczoraj pisaliśmy o wynikach kontroli UKE dotyczącej Poczty Polskiej, a dziś można ją porównać z wynikami analizy dotyczącej konkurujących z nią firm kurierskich. Tej analizy dokonał UOKiK, biorąc pod lupę regulaminy 30 przedsiębiorców (lista na końcu tekstu).

U wszystkich skontrolowanych stwierdzono nieprawidłowości. Zarzuty UOKiK dotyczą głównie stosowania w zawieranych przez kurierów umowach postanowień, które mogą naruszać przepisy. Niektóre z nich są tożsame ze znajdującymi się w rejestrze klauzul niedozwolonych.

Głównym problemem jest brak jasnej informacji o rodzaju świadczonej usługi już na etapie nadawania przesyłki. Skontrolowane regulaminy nie zawierały jednoznacznych kryteriów stwierdzających, czy przesyłka jest traktowana jako usługa pocztowa, czy przewozowa.

Jeśli nadawca wysyła korespondencję, stosuje się prawo pocztowe. Wymaga ono, aby przedsiębiorca w regulaminie określił okoliczności uznania usługi za niewykonaną oraz zasady postępowania reklamacyjnego. Natomiast jeżeli przesyłka nie zawiera korespondencji - świadczona jest usługa przewozu. Wówczas stosuje się prawo przewozowe jasno określające zasady dochodzenia roszczeń.

Urząd kwestionuje również postanowienia zawarte w umowach kurierskich, które utrudniają dochodzenie reklamacji. Przykładem tego typu klauzul jest zobowiązywanie konsumenta do dołączenia dokumentów niewymienionych w regulaminie. Kurierzy zastrzegają, że ich niedostarczenie spowoduje nierozpatrzenie reklamacji.

Zdaniem Urzędu przedsiębiorca ma prawo żądać od konsumenta tylko tych dokumentów, które są związane ze świadczoną usługą, czyli np. listu przewozowego i potwierdzenia zawarcia umowy. Wymaganie dodatkowych, bliżej nieokreślonych dokumentów, może celowo przedłużać czas rozpatrzenia reklamacji, a tym samym godzić w interesy konsumentów.  

Część z analizowanych regulaminów zawierało postanowienia, które ograniczały odpowiedzialność kuriera za utratę, opóźnienie czy też niedostarczenie przesyłki, wyznaczając górną granicę odszkodowania. Przykładowo - odpowiedzialność zleceniobiorcy za utratę, ubytek i uszkodzenie przesyłki w czasie od przyjęcia jej do przewozu aż do wydania odbiorcy ogranicza się do odszkodowania w wysokości 100 zł.

Zgodnie z prawem przewozowym w przypadku opóźnienia przewoźnik ma obowiązek do zapłacenia odszkodowania do wysokości podwójnej kwoty przewoźnego, czyli opłaty za transport. W przypadku wystąpienia szkody w przesyłce ma obowiązek zapłacenia maksymalnie jej wartości. Urząd kwestionuje również ustalanie przez firmy kurierskie terminu, po upływie którego konsument nie może dochodzić swoich roszczeń.  

W wyniku przeprowadzonego badania Prezes UOKiK wszczęła do tej pory postępowania przeciw 13 przedsiębiorcom z tytułu naruszenia zbiorowych interesów konsumentów. Przygotowywane jest 12 kolejnych.

Jednocześnie Urząd przypomina, że konsument, zanim nada przesyłkę, powinien wcześniej zapoznać się z regulaminem usługi i upewnić się, jakiego rodzaju umowę zawiera - pocztową czy przewozową.

W przypadku usług pocztowych i telekomunikacyjnych konsumenci mogą uzyskać pomoc w Urzędzie Komunikacji Elektronicznej. W przypadku spornej sytuacji z przedsiębiorcą lub wątpliwości związanych z zawarciem umowy pomocy udzielają miejscy i powiatowi rzecznicy konsumentów.

Podczas kontroli sprawdzono wzorce umowne stosowane przez przedsiębiorców: A-POST (Tychy) – firma zawiesiła prowadzenie działalności gospodarczej, AGAP (Warszawa), Barka (Wrocław), BIS Centro Car (Wrocław), Błyskawica (Gdynia), Business Park Service (Gdańsk), Eurokurier (Tarnowskie Góry), Express Line (Warszawa), Federal Express Poland (Warszawa), General Logistics Systems Poland (Komorniki), Goniec Rowerowy Rowerowe Usługi Kurierskie (Szczecin), InPost (Kraków), KMB GRO – UPS (Wrocław), K2 Kurier (Jazowsko), Koliber Express Usługi Transportowe (Warszawa), Kolporter (Kielce), Miejskie Przesyłki Doręczeniowe (Rybnik), PAF operator Pocztowy (Białystok), Posta (Warszawa) – firma zawiesiła prowadzenie działalności gospodarczej, Quriers (Łódź), Riders Express (Warszawa), Siódemka (Warszawa), Sped Express (Kąty), Sprinter (Warszawa), TBA Express (Marki), TNT Express Worldwide Poland (Warszawa), UPS Polska (Warszawa), Viktorio (Warszawa), X-Press Couriers (Warszawa), ZAP (Warszawa).