Jakie zmiany wprowadzają najnowsze przepisy?

Przepisy zawarte w uchwalonym 24 kwietnia 2024 r. rozporządzeniu UE 2024/1258[1] nowelizują unijny akt prawny 561/2006. Dla wszystkich kierowców zmieni się system nakładania kar przez służby kontrolne z powodu naruszeń związanych z tachografami. W praktyce oznacza to, że inspektor będzie mógł ukarać kierowcę np. za brak wpisu o przekroczeniu granicy w dowolnym kraju UE. Wcześniej nałożenie kary było możliwe tylko na terenie Państwa, w którym doszło do naruszenia. Pozostałe zmiany dotyczą głównie kierowców autobusów wykonujących okazjonalny przewóz osób i będą obowiązywać podczas wykonywania usług krajowych i międzynarodowych na terenie Unii Europejskiej.

Nowy podział przerw w jeździe ciągłej stanowi jedną z istotnych zmian w przepisach dotyczących kierowców wykonujących krajowe i międzynarodowe przewozy osób o charakterze okazjonalnym. Od 22 maja 2024 r. kierowca będzie mógł podzielić obowiązkową przerwę wynoszącą nie mniej niż 45 minut na dwa okresy, lecz każdy z nich będzie musiał trwać co najmniej 15 minut. Oznacza to, że możliwe będzie wykonanie, np. jednej przerwy wynoszącej 25 minut i kolejnej trwającej 20 minut, tak jak przedstawiono to na poniższym schemacie.

Ważna zmiana dotyczy także możliwości wydłużenia doby pracy kierowcy z 24 na 25 godzin. Przedłużenie okresu dobowego o jedną godzinę pozwala na wydłużenie czasu pracy. Należy jednak pamiętać o spełnieniu następujących warunków:

• Wydłużenie doby nie może naruszać czasu pracy kierowców ani zagrażać bezpieczeństwu w ruchu drogowym.

• Znowelizowane przepisy dotyczą tylko i wyłącznie przewozów okazjonalnych.

• W dniu skorzystania z odstępstwa czas prowadzenia autobusu może wynosić maksymalnie 7 godzin.

• Jednorazowe wydłużenie doby jest dopuszczalne tylko wtedy, gdy pojedyncza usługa przewozu okazjonalnego pasażerów trwa co najmniej 6 kolejnych okresów liczących po 24 godziny,

• Dwukrotne skorzystanie z przedłużenia doby pracy kierowcy jest możliwe tylko wtedy, gdy pojedyncza usługa przewozu okazjonalnego osób trwa co najmniej przez osiem kolejnych okresów 24-godzinnych.

Wprowadzone modyfikacje niosą sporo zmian dotyczących prawidłowej analizy i planowania czasu pracy kierowców autobusów, a do ich wejścia w życiu zostało już niewiele czasu, tym bardziej, że zbliżają się wakacje, czyli sezon największej liczby usług przewozów wycieczek. Dlatego zespół Inelo intensywnie pracuje nad wprowadzeniem funkcjonalności zgodnych z nowymi przepisami w oprogramowaniu 4Trans oraz Tachoscan Control. Nowelizacja czasu pracy kierowców autobusów wykonujących okazjonalny przewóz pasażerów dotyczy także możliwości odroczenia kolejnego tygodniowego odpoczynku o 12 kolejnych okresów 24-godzinnych. Szczegółowe informacje na ten temat przedstawiamy na naszym blogu.

Skorzystanie z nowych przepisów wymaga dopełnienia formalności

Wykorzystując znowelizowane przepisy dotyczące czasu pracy kierowców wykonujących okazjonalny przewóz osób należy pamiętać o sporządzeniu wymaganej dokumentacji. Mowa tu o wypełnionym formularzu przejazdu, który musi znajdować się w pojeździe i zawierać informacje zgodne z art. 12 ust. 3[2] rozporządzenia (WE) nr 1073/2009. W dokumencie należy m.in. wskazać rodzaj wykonywanej usługi, trasę przejazdu oraz wskazanie przewoźnika lub przewoźników świadczących realizowaną usługę. Zapewnienie formularza stanowi obowiązek firmy transportowej. Wypełniona dokumentacja tego typu musi być przechowywana w pojeździe w formie papierowej lub kopii elektronicznej za okres co najmniej 28 poprzedzających dni. Co ważne, od 31 grudnia 2024 r. okres ten ulegnie wydłużeniu do 56 dni poprzedzających wypełnienie formularza.

Komisja Europejska pracuje nad zastąpieniem papierowego obiegu dokumentacji dotyczącej czasu pracy kierowców przez cyfrowe rozwiązania. Niezbędna będzie także modyfikacja tachografów o funkcję rejestrowania i przechowywania danych dotyczących regularnego i okazjonalnego przewozu osób.

Dlaczego zmieniono przepisy dot. okazjonalnego przewozu osób?

Przepisy dotyczące czasu pracy kierowców mają na celu zapewnienie, m.in. bezpieczeństwa w ruchu drogowym, dobrych warunków wykonywania zawodu oraz uczciwego prowadzenia działalności gospodarczej w sektorze transportu drogowego. W przypadku kierowców autobusów przepisy dotyczące czasu pracy są zawarte w rozporządzeniu 561/2006, a wprowadzone zmiany wynikają z oceny ex post tego dokumentu. Nowelizacja ma za zadanie dopasować regulacje prawne do specyfiki okazjonalnych przewozów drogowych osób i pozwoli na stosowanie bardziej elastycznych rozwiązań.

Okazjonalny przewóz osób istotnie różni się od regularnych usług tego typu, które polegają, m.in. na przewozie pasażerów w określonych odstępach czasu na wskazanej trasie. Według art. 2 ust. 4 rozporządzenia 561/2006[3] usługi okazjonalne obejmują przewóz grup pasażerów z inicjatywy zleceniodawcy lub samego przewoźnika. Tym samym ten rodzaj transportu osób charakteryzuje się sezonowością, a szczególnie duże zapotrzebowanie, np. na usługi turystyczne ma miejsce w zbliżającym się okresie letnim.

Warto pamiętać, że międzynarodowe przewozy osób na teren państw trzecich (np. z Polski do Wielkiej Brytanii) nie podlegają pod wspomniane przepisy unijne, lecz pod umowę AETR, więc omawiana nowelizacja nie będzie obowiązywać w takich przypadkach.

Mateusz Włoch, ekspert ds. rozwoju i szkoleń, Inelo z Grupy Eurowag

[1] https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=OJ:L_202401258

[2] https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32009R1073

[3] https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32009R1073

Foto: Freepik