Jednorożec to młode przedsiębiorstwo, którego kapitalizacja przekracza 1 mld dolarów. Przeciętny startup tego typu ma siedem lat i jest wart 3,4 mld dolarów. Według analityków HRI wartość wszystkich jednorożców wynosi w sumie aż 1,7 biliona dolarów. To więcej niż wynosi jedna trzecia budżetu federalnego Stanów Zjednoczonych na 2020 rok.

- Od kiedy Aileen Lee po raz pierwszy w 2013 roku użyła terminu "unicorn" niemal każda młoda i innowacyjna firma chciała znaleźć się w klubie jednorożców. Co ciekawe, nie wszystkie jednorożce zarabiają pieniądze, duża część z nich przepala pieniądze, ślepo podążając za wzrostem wartości - komentuje Wojciech Stramski, CEO Deep Change Ventures. Stramski zauważa ponadto, że wiele z tych firm nie rozwiązuje globalnych problemów, jak marnotrawstwo żywności, niedożywienie czy emisja CO2. Tymczasem dziś coraz więcej funduszy chce wspierać właśnie takie projekty i ma na to duże środki. Możemy się spodziewać, że niedługo lista jednorożców wyglądać będzie zupełnie inaczej.

Gdzie dorastają jednorożce?

Jeden jednorożec na cztery działa w handlu lub finansach. Łączna wartość e-commercowych i fintechowych unicornów wyceniana jest na ponad 523 mld dolarów. To prawie jedna trzecia wartości wszystkich 494 startupów z rankingu. Fintechy warte są więcej niż przedsiębiorstwa działające w handlu. W głównej mierze jest to zasługą czołowej trójki. Mowa tu o Ant Financial, Lufax i Stripe, których skumulowana kapitalizacja wynosi ponad 210 mld dolarów, a to grubo ponad połowa (56%) wartości wszystkich fintechowych jednorożców.

Sporo unicornów wypłynęło też na rosnącej popularności chmury obliczeniowej, sztucznej inteligencji i nowych rozwiązań logistycznych. Firmy podobne do Samsara Networks, UiPath czy DoorDash odpowiadają za jedną piątą (21%) wartego 1,7 bln dolarów tortu. 14% łącznej wyceny wszystkich jednorożców z rankingu stanowią startupy oferujące nowe rozwiązania w zakresie ekonomii współdzielenia, zdrowia i nauk.

Azymut na jednorożce

Według Hurun Research Institute blisko pół tysiąca startupów wartych ponad 1 mld dolarów pochodzi z 24 krajów. Pierwsza piątka prezentuje się następująco:

1. Chiny (206),
2. USA (203),
3. Indie (21),
4. Wielka Brytania (13)
5. ex aequo Niemcy i Izrael (po 7).

HRI sprawdził również, które miasta są najbardziej unicornowe. Na liście figurują głównie metropolie chińskie i amerykańskie. 82 jednorożcami może pochwalić się Pekin, w San Francisco jest ich 55, a w Szanghaju 47. Tylko w tych trzech ośrodkach swoje siedziby ma 37% wszystkich jednorożców z rankingu. Drugą dziesiątkę otwiera Londyn – to pierwsze miasto, które nie leży w Azji lub Ameryce Północnej. Czy to może oznaczać, że w naszej części świata pomysły na biznes są słabsze?

– Startupy z USA i Chin już na starcie są w uprzywilejowanej sytuacji. Z automatu mają dostęp do rynków z ogromnymi rezerwami kapitałowymi czy konsumenckimi, jakie są w obu krajach. Europa utrudnia startupom szybkie budowanie masy krytycznej. Większe zróżnicowanie legislacyjne i kulturowe też temu nie sprzyja. Powinniśmy jak najszybciej działać, by za 10-15 lat liderzy nam nie odjechali zbyt daleko. Potrzebne jest stworzenie ekosystemu sprzyjający europejskim pomysłom i technologiom - mówi ekspert z Deep Change Ventures i sugeruje, żeby nie konkurować w tych obszarach, w których Europa ma mniejsze szanse.

Stramski uważa, że problemem nie są pomysły, a „mądre finansowanie”, którego nie tylko w Polsce, ale też w całym regionie bardzo brakuje. Większość inwestorów wybiera projekty mocno komercyjne, w których jest relatywnie mało innowacji. Prezes Deep Change Ventures sugeruje, aby stawiać na pomysły poprzez inwestowanie w projekty, które rozwiązują globalne problemy i podnoszą komfort życia.