Internet staje się w Polsce podstawowym źródłem poszukiwania świątecznych prezentów. Osoby ankietowane na zlecenie Symanteca uważają, że zakupy online to przede wszystkim oszczędność czasu (95 proc.), pieniędzy (94 proc.) i większa dostępność produktów (90 proc.). W przypadku zakupów tradycyjnych mamy za to do czynienia z lepszym doradztwem (twierdzi tak 83 proc. respondentów) i większą ekskluzywnością produktów (51 proc.).

Przed świętami najczęściej kupujemy w sieci: kosmetyki (60 proc.), książki (54 proc.) oraz zabawki (49 proc.). Niemal co trzeci badany zadeklarował, że planuje kupić elektronikę użytkową (telefon, komputer osobisty, tablet lub czytnik e-booków). Plany zakupowe różnią się w zależności od płci respondentów, np. zakup elektroniki deklaruje 33 proc. mężczyzn i tylko 22 proc. kobiet. W przypadku mężczyzn znaczenie ma również wiek – panowie po 34. roku życia są mniej zainteresowani prezentami „gadżetowymi”. Wśród kobiet spore znaczenie ma stan cywilny – osoby w związkach częściej planują zakup elektroniki.

– Jak wynika z badań, aż 15 proc. osób, które zakupią w tym roku tego typu prezent, nie dołączy do niego oprogramowania ochronnego – martwi się Paweł Reszczyński, specjalista ds. bezpieczeństwa z polskiego oddziału firmy Symantec.

Wśród powodów, które powstrzymałyby ich przed zakupami w sieci, respondenci wymieniają przede wszystkim chęć obejrzenia i wypróbowania produktu (44 proc.) oraz obawy o proces dostarczenia produktu pocztą lub firmą kurierską (42 proc.). Co trzeci badany boi się, że może stać się ofiarą cyberprzestępców, a jego dane mogą zostać wykradzione. Obawy te mają niestety pokrycie w faktach – 20 proc. ankietowanych przyznaje, że doświadczyło działalności przestępczej podczas zakupów online. Najczęściej zdarza się, że kupujący nie otrzymuje produktów, za które już zapłacił.

– Polacy chętnie kupują online, ale zapominają o podstawowych zasadach bezpieczeństwa. Na przykład podają dane kart kredytowych w niezaszyfrowanych formularzach sklepów internetowych lub przesyłają je poprzez e-mail – komentuje Paweł Reszczyński. Z drugiej strony, aż 30 proc. badanych przyznało, że zostało okradzionych w czasie tradycyjnych zakupów.

Wyniki badania przeprowadzonego przez F-Secure pokazują jeszcze jedną wyraźną tendencję. Okazuje się, że handel w coraz większym stopniu przenosi się na portale społecznościowe – zauważa Michał Iwan, dyrektor zarządzający polskiego oddziału F-Secure. – Co trzeci ankietowany przez nas internauta mówi, że atrakcyjnych ofert kupna-sprzedaży w okresie przedświątecznym będzie poszukiwać właśnie na Facebooku.

Większość internautów twierdzi, że upewnia się, czy strona jest bezpieczna przed kliknięciem przycisku „Kupuję”. Jednak aż 78 proc. spośród nich, rozglądając się za świątecznymi prezentami, korzysta z wyszukiwarek. A te są szczególnie narażone na ataki ze strony oszustów, którzy starają się w wynikach wyszukiwania wypozycjonować przygotowane przez siebie strony jak najwyżej.

– To właśnie najpopularniejsze hasła wyszukiwania są często wykorzystywane przez internetowych przestępców jako przynęta. Dlatego trzeba zachować ostrożność i zdrowy rozsądek, kiedy napotykamy na slogany typu „prezent, o którym marzy Twoje dziecko”, „najlepsza oferta świąteczna” itp. – ostrzega Michał Iwan. – Trzymajmy się stron, które znamy i którym ufamy. Warto także korzystać z bardziej zaawansowanych narzędzi, takich jak Google Product Search, zamiast ogólnej wyszukiwarki.

Więcej porad, jak nie sparzyć się kupując prezenty w internecie, można znaleźć w poradzie Europejskiego Centrum Konsumenckiego pt. 8 zasad bezpiecznych zakupów online w Polsce i za granicą. A poniżej zamieszczamy zapis sondy ulicznej na temat zwyczajów zakupowych Polaków przygotowany przez specjalistów firmy Symantec: