Kto może prowadzić działalność nierejestrowaną?

Nie każda osoba może prowadzić nierejestrowaną działalność, ponieważ jej prowadzenie wymaga spełnienia kilku warunków. Przede wszystkim taka forma zarobkowania dedykowana jest osobom fizycznym, które posiadają pełną zdolność do czynności prawnych (jest to warunek obowiązkowy). Zgodnie z przepisami taki rodzaj działalności nie może być prowadzony przez osoby prawne, jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawne, a także przez wspólników spółki cywilnej. W przypadku tego rodzaju działalności nie bez znaczenia jest także wysokość osiąganego przychodu. Dochody związane z prowadzoną działalnością nie mogą przekraczać 50% minimalnego wynagrodzenia. Jeżeli kwota ta zostanie przekroczona, wówczas zgodnie z prawem, działalność nierejestrowana staje się działalnością gospodarczą licząc od dnia, w którym nastąpiło przekroczenie wartości minimalnego wynagrodzenia. Warto także mieć na względzie, że działalności nierejestrowanej nie mogą prowadzić jednostki, które w przeciągu ostatnich 5 lat. Jeżeli jednak w tym czasie działalności była prowadzona, przystąpić do firmy na próbę można dopiero po upływie co najmniej roku, licząc od dnia wykreślenia przedsiębiorcy z rejestru CEDIG.

Jak założyć działalność nierejestrowaną?

W przypadku działalności nierejestrowanej nie ma konieczności zgłaszania jej istnienia gdziekolwiek. Wystarczy po prostu zacząć działać, nie zapominając jednak o zasadach związanych z jej prowadzeniem (przede wszystkim o kryteriach dochodowych oraz czasowych). Taka działalność nie może być prowadzona w formie spółki co oznacza, że przedsiębiorca musi prowadzić ją samodzielnie. W przypadku takiej działalności nie ma obowiązku wystawania faktur, jednak niezbędne jest sporządzenie rachunku, zawierającego następujące informacje:

• numer rachunku,

• datę wystawienia rachunku,

• dane sprzedawcy i nabywcy,

• nazwę towaru/usługi,

• cenę jednostkową towaru/ usługi,

• ogólną kwotę do zapłaty.

W przypadku płatności gotówką niezbędne jest wystawienie pokwitowania, zawierające dane kupującego i sprzedającego, kwotę oraz datę nawiązania transakcji.

Działalność nierejestrowana a NIP i REGON

W zdecydowanej większości sytuacji w nierejestrowanej działalności nie ma konieczności przedstawiania numeru NIP. Jednak od tej reguły są pewne wyjątki, a jego posiadanie wymagane jest w następujących sytuacjach:

• w przypadku działalności, których prowadzenie wymaga wykorzystywania kasy fiskalnej,

• w przypadku osób prowadzących działalność nierejestrowaną, które są płatnikami VAT (niezależnie od wysokości osiąganych dochodów).

W powyższych przypadkach osoba prowadząca działalność nierejestrowaną jest zobowiązana do złożenia wniosku o nadanie numeru NIP. Natomiast w przypadku numeru REGON w takiej formie prowadzenia działalności nie ma potrzeby jego uzyskiwania.

Działalność nierejestrowana a podatki

Jednostki zajmujące się prowadzeniem nierejestrowanej działalności są zobowiązane do stosowania opodatkowania od osób fizycznych na ogólnych zasadach - w tym przypadku stawka podatkowa wynosi 17%. W tym przypadku nie ma miejsca sytuacja, w której odprowadzane są zaliczki na podatek dochodowy. W przypadku tej formy działalności podatnik musi pamiętać o tym, by w swoim rozliczeniu odliczyć koszty związane z prowadzoną działalnością (np. koszty wydruków, zakup narzędzi czy materiałów itd.).

Działalność nierejestrowana - zalety i wady

Jedną z największych zalet nierejestrowanej działalności jest fakt, że stanowi ona dobrą naukę zasad poruszania się we własnym biznesie, bez konieczności ponoszenia wysokich kosztów związanych z własną działalnością. Ponadto jest to także dobra forma dodatkowego zarobkowania, wspierająca domowy budżet.

Działalność nierejestrowana nie jest także pozbawiona wad, chociaż część z nich może nie być przez przedsiębiorców traktowana w ten sposób. Niekorzystną stroną prowadzenia takiej formy działalności bez wątpienia jest fakt, że w takim przypadku nie ma możliwości prowadzenia działalności, w której niezbędne jest posiadanie zezwolenia, koncesji czy wpisu w rejestrze działalności regulowanej na podstawie przepisów innych ustaw. Ponadto taka działalność w żaden sposób nie może się łączyć z działalnością spółki cywilnej.