O tym, jak istotna jest analityka wielkich zbiorów danych pochodzących z różnych źródeł świadczy badanie “The Digital Factory: Game-Changing Technologies That Will Transform Manufacturing Industry” przeprowadzone przez Pierfrancesco Manenti. 47% wytwórców uważa, że analityka Big Data będzie miała ogromny wpływ na wydajność ich przedsiębiorstw i stanowić będzie trzon cyfrowych fabryk przyszłości. Z kolei 49%. badanych oczekuje, że zmniejszy ona koszty operacyjne i przyczyni się do efektywniejszego wykorzystywania zasobów. 

Koncepcja Big Data, związana z gromadzeniem i przetwarzaniem bardzo dużych wolumenów danych, które często są słabo ustrukturyzowane i przetwarzane w czasie zbliżonym do rzeczywistego, niesie różnego rodzaju organizacjom duże możliwości i jednocześnie znaczące wyzwania. Wiąże się to m.in. z rosnącym zapotrzebowaniem na niestandardowe, zindywidualizowane produkty oraz z systematycznym skracaniem się cyklu życia produktu. Konieczność dostosowania się do gwałtownie postępujących zmian wymaga coraz szybszego wprowadzania produktów na rynek. Tworzone są coraz bardziej złożone struktury organizacyjne, które pozwalają podołać temu wyzwaniu. Te fundamentalne zmiany wymagają zaawansowania w tworzeniu innowacji zarówno w zarządzaniu, jak i inżynierii produkcji. Możliwe i wskazane jest wprowadzenie istotnych innowacji w procesach zarządzania oraz komunikacji z klientami, opierając te procesy w większym stopniu na analizowanych na bieżąco szczegółowych danych masowych. Big Data daje także możliwości opracowania nowych lub znaczącej modyfikacji dotychczasowych modeli biznesowych, w ramach których dostępne będzie wykorzystanie potencjału tkwiącego w posiadanych danych. W szczególności świadczone będą nowe usługi oparte na analizie danych masowych. Można więc uznać, że metody Big Data umożliwiają i jednocześnie wymuszają innowacyjność czterech podstawowych typów: produktową, procesową, organizacyjną i zarządczą.

Nie istnieje obszar, który nie będzie dotknięty trendem Big Data. Instytucje finansowe, przemysł, koncerny medyczne oraz e-commerce to najwięksi odbiorcy i użytkownicy wielkich zbiorów danych. Coraz częściej z tej technologii korzystają także małe i średnie przedsiębiorstwa. Pozwala ona między innymi lepiej adresować ofertę oraz zwiększać skuteczność marketingu i komunikacji z rynkiem. 

Według firmy analitycznej IDC wartość globalnego rynku Big Data to 130,1 mld dol., czyli o ponad 18 mld dol. więcej niż przed rokiem. W najbliższych latach sektor ma rosnąć w tempie dwucyfrowym, by w 2020 roku osiągnąć wartość ponad 203 mld dol. 78%. badanych przez IDC firm stwierdziło, że Big Data ma największy potencjał do przeobrażenia modelu biznesowego w ciągu kolejnych trzech lat.

Dane są wykorzystywane przez firmy nie tylko do budowania pozycji na rynku, lecz także do osiągania zysków. Monetyzacja danych będzie kluczowym wyzwaniem w kolejnych miesiącach. Analitycy IDC oceniają, że ok. 30% danych jest realnie wykorzystywanych przez firmy. Poza danymi wewnętrznymi firm coraz większe znaczenia zyskują źródła zewnętrzne. Badania Gartnera wskazują, że w tym roku ok. 30% danych w przedsiębiorstwach będzie pochodziło z zewnętrznych hurtowni Big Data. Koniunkturę na rynku napędzają szczególnie dwie kluczowe dla tego sektora grupy odbiorców: banki oraz firmy przemysłowe. Jak wynika z badania firmy SAP, aż 86% największych instytucji finansowych na świecie deklaruje, że w najbliższych latach ich priorytetem będzie zorientowanie działań na konsumenta (tzw. customer centricity), w tym przede wszystkim dopasowanie oferty do konkretnych osób. Kluczem do sukcesu w takim działaniu ma być właśnie wykorzystanie Big Data. Duży udział w rozwoju rynku takich rozwiązań mają także firmy medyczne oraz handel, głównie e-commerce. IDC prognozuje, że duży popyt na nowoczesne technologie analityczne będzie generowany także przez przedsiębiorstwa przemysłowe. Popyt na tego rodzaju rozwiązania będzie napędzał między innymi tzw. Przemysł 4.0, ideę, której podstawą jest właśnie Big Data, oraz IoT, czyli Internet rzeczy.

Big Data to pierwszy przemysł, którego surowiec jest jednocześnie produktem. To przesądza o jego specyfice i tempie wzrostu. W związku z rosnącym znaczeniem gospodarczym danych, informacji  i wiedzy – rośnie rola Państwa. Państwo zbiera ogromne ilości danych mających wartość biznesową. Państwo decyduje o sposobie wykorzystania wartościowych danych znajdujących  się w zasobach firm prywatnych. Modyfikacja i unowocześnienie prawa o ochronie danych osobowych i prawa regulującego zasady łączenia danych z zasobów publicznych i prywatnych to czynniki, które przesądzą o tym, jak szybko i w jakim stopniu  wykorzystany zostanie potencjał gospodarczy wiedzy i informacji, jaką można wydobyć ze zgromadzonych już danych.

Zakładając dostępność potrzebnych danych, należy zastanowić się także nad pytaniem o potencjalne zastosowania koncepcji Big Data w administracji publicznej i usługach publicznych. Temat ten na przykładzie możliwości Big Data przez urzędy administracji publicznej w USA został poruszony w przygotowanym przez TechAmerica Foundation raporcie, w którym wymieniono następujące zastosowania Big Data:

• poprawa jakości i efektywności funkcjonowania służby zdrowia,
• monitorowanie istotnych danych w celu wczesnego wykrywania zagrożeń epidemiologicznych i sanitarnych,
• wspomaganie zarządzania transportem,
• ocena i poprawa jakości systemu edukacji,
• wykrywanie nieprawidłowości w finansowaniu służby zdrowia,
• zapewnienie bezpieczeństwa w cyberprzestrzeni,
• wykrywanie nieprawidłowości w rozliczeniach podatkowych,
• lepsze prognozowanie pogody i przewidywanie klęsk żywiołowych,
• analiza rynku pracy i przeciwdziałanie bezrobociu.

W innym raporcie McKinsey Global Institute bada, w celu oszacowania potencjalnej wartości zastosowania podejścia Big Data w sektorze administracji publicznej w Unii Europejskiej, trzy główne ogólne kategorie korzyści:

• oszczędności wynikające z poprawy efektywności działań operacyjnych,
• redukcję kosztów wynikających z oszustw i błędów,
• wzrost poboru dochodów podatkowych.

Administracja publiczna ma potencjalny dostęp do bardzo dużej ilości danych zgromadzonych w postaci cyfrowej. Widoczny jest ich silny związek z charakterystycznymi cechami przetwarzania typu Big Data - bardzo dużym wolumenem przetwarzanych danych, szerokim wykorzystaniem danych nieustrukturyzowanych oraz przetwarzaniem w czasie rzeczywistym lub zbliżonym do rzeczywistego, w tym danych strumieniowych i sensorycznych. Postępujący rozwój technologii i metod numerycznych będzie zapewne wpływał na rozszerzanie możliwości zastosowań potencjalnie dostępnych różnego typu danych we wspomaganiu działalności administracji publicznej, w tym wspomaganiu usług publicznych.

Znaczenie Big Data dla rozwoju gospodarczego podkreślone zostało podczas 9. Forum Gospodarczego TIME. Dwie główne izby gospodarcze przemysłu cyfrowego: Krajowa Izba Gospodarcza Elektroniki i Telekomunikacji (KIGEiT) oraz Polska Izba Informatyki i Telekomunikacji (PIIT) – znów połączyły siły. 9. edycja Forum Gospodarczego TIME to efekt współpracy przedsiębiorców, którzy skupiają się na polskim przemyśle cyfrowym. Misją dotychczasowych edycji FG TIME była prezentacja dorobku oraz prognozowanie kierunku rozwoju przemysłu ICT (elektroniki, komunikacji i technik informacyjnych). W tym roku organizatorzy skupili się na specjalizacji polskiego przemysłu cyfrowego, dzieląc wydarzenie na 8 ważnych paneli. Jednym z nich był panel dyskusyjny „Big Data paliwem nowoczesnej gospodarki”. Teza główna panelu sformułowana została w następujący sposób: Big Data to technika i nowa gałąź przemysłu, która w ciągu 20 lat stanie się głównym narzędziem  integracji, klasyfikacji i produkcji wiedzy oraz zarządcą pamięci zbiorowej oraz dorobku cywilizacyjnego. Wskazany został przy tym główny problem w tym obszarze - popyt na produkty tego przemysłu jest większy niż jego zdolności produkcyjne. Zdaniem uczestników dyskusji obecne tempo wzrostu ograniczane jest przez następujące czynniki:

• brak kadry technicznej o odpowiedniej wiedzy i umiejętnościach,
• brak regulacji prawnych organizujących rynek i zapewniających bezpieczeństwo obrotu,
• brak dostatecznie rozwiniętej produkcji komputerów odpowiadających potrzebom centrów danych,
• niedostateczny poziom dostępności sieci światłowodowych.

Jak zauważono, technika sztucznej inteligencji będzie podstawą technologiczną przemysłu Big Data. Można założyć, że przemysł ten stanie się przemysłem środków produkcji w epoce przemysłu 4.0. Wynika to z przekonania, że głównym fundamentem technologicznym stanie się wiedza. Zapóźnienie Europy w rozwoju Big Data jest kolejnym skutkiem wad europejskich systemów finansowania innowacyjności. Politycy w krajach europejskich nie doceniają rosnącego znaczenia ekonomii skali dla efektywności produkcji. To hamuje procesy integracyjne. Paradoksalnie, spowolnienie gospodarcze będące następstwem wad zintegrowanego systemu innowacji i braku jednolitego rynku cyfrowego jest źródłem frustracji społecznych wykorzystywanych do dalszego osłabiania procesów integracyjnych. Przemysł Big Data wymaga dostępu do dużego jednolitego rynku cyfrowego. Brak integracji to jedna z przyczyn narastającego opóźnienia w tym zakresie. Identyfikacja hamulców wskazuje na bardzo dużą rolę Państwa jako klienta, decydenta i prawodawcę w obszarze edukacji, infrastruktury, prawa i innowacyjności.

Podsumowując rynek Big Data stanowi istotną gałąź w rozwoju współczesnej gospodarki. Dynamika przyrostu osób korzystających z sieci internetowej oraz spektrum możliwości wykorzystania narzędzi online sprawiają, że nieustannie zmienia się obraz przestrzeni internetowej, implikując między innymi coraz większą ilość danych wytwarzanych, a w związku z tym agregowanych i przetwarzanych przez przedsiębiorstwa każdego dnia. Także jednostki sektora publicznego dostrzegają możliwości wykorzystania Big Data, co w konsekwencji rodzić może szansę na zwiększenie wzrostu gospodarczego.

Autor: dr Łukasz Kryśkiewicz, pracownik Ministerstwa Cyfryzacji

Źródła:

Big Data paliwem nowoczesnej gospodarki, https://fgtime.pl/big-data-paliwem-nowoczesnej-gospodarki/

Big data: The next frontier for innovation, competition, and productivity, McKinsey Global Institute, 2011.

Cyfrowa transformacja produkcji: analityka Big Data katalizatorem rozwoju, http://inwestycje.pl/gospodarka/Cyfrowa-transformacja-produkcji-analityka-Big-Data-katalizatorem-rozwoju-;299110;0.html

Demystifying Big Data: A Practical Guide To Transforming The Business of Government, TechAmerica Foundation, Washington 2012.

http://www.economist.com/news/business/21578084-making-official-data-public-couldspur-lots-innovation-new-goldmine

Mazowieccy przedsiębiorcy w obliczu globalnych i regionalnych trendów gospodarczych, http://www.mgg-conferences.pl/media/pdf/reports/TrendyPlus-Mazowieccy-przedsiebiorcy.pdf

Rynek big data urósł w ciągu roku o 18 mld dol. Koniunkturę napędzają banki, przemysł i medycyna, https://biznes.newseria.pl/news/rynek-big-data-urosl-w,p1535273172