W ubiegłym roku z zachwytem patrzyliśmy na sparaliżowaną kobietę sterująca ruchami robota. Naukowcy zaprezentowali dzięki niej, jak wielki postęp zrobiono w dziedzinie interfejsu myślowego, który polega dosłownie na podłączeniu mózgu do elektroniki.

Okazuje się jednak, że naukowcy próbują podłączać mózg do elektroniki, aby uzyskać efekt odwrotny, tzn. nie tyle sterować czymś, ile odbierać bodźce, które ta elektronika może wygenerować. Można dzięki temu teoretycznie tworzyć nowe zmysły, umożliwiając np. wyczuwanie przez ludzi zazwyczaj niewidzialnej podczerwieni.

Podczerwień wyczuwana dotykiem

O tak niezwykłym pomyśle donosi The Telegraph, który pisze o badaniach Miguela Nicolelisa, naukowca z Duke University, który prowadzi zajmuje się interfejsami mózgowo-maszynowymi.

Nicolelis ujawnił, że w ramach swoich badań umieścił na głowach szczurów detektor podczerwieni, który był połączony z ośrodkiem mózgu odpowiedzialnym za dotyk. Okazało się, że szczury reagowały na światło podczerwone, pocierając swoje wąsy. Najprawdopodobniej faktycznie odczuwały one podczerwień, choć nie mogły jej widzieć. Jej obecność była dla szczurów wrażeniem dotykowym.

Po miesiącu treningu szczury nauczyły się, w jaki sposób łączyć nowe doznania ze źródłami światła. Podobne efekty udało się osiągnąć przy badaniach na małpach (zob. The Telegraph, Scientists create 'sixth sense' brain implant to detect infrared light).

Taki wynalazek umożliwia robienie czegoś, co pojawiało się w wizjach niektórych filozofów - zamienianie doznań jednego zmysłu na inny zmysł albo stworzenie "szóstego zmysłu", czyli odbieranie niedostępnych dla człowieka wrażeń za pomocą jednego z istniejących już mechanizmów percepcji. 

Praktyczne i przerażające

Zdaniem naukowca wynalazek może mieć znaczenie praktyczne. Przykładowo osoby niewidome z powodu uszkodzeń, jakie nastąpiły w mózgu, można wyposażyć w urządzenia wzmacniające doznania dotykowe. Można sobie wyobrazić np. odbieranie kolorów jako wrażeń dotykowych albo zmysł ostrzegający przed szybko poruszającymi się obiektami w otoczeniu.

Niezależnie od tego wielu osobom przyjdą do głowy mniej praktyczne, fantastyczne i nieco przerażające wizje. Ktoś mógłby spróbować stworzyć żołnierzy z dodatkowymi zmysłami albo rozwinąć komercyjne usługi "dodawania zmysłów", podobnie jak dziś niezłym biznesem jest chirurgia plastyczna. Pytanie tylko, jak wiele doznań zmysłowych może tak naprawdę znieść człowiek?

Czytaj także: Przyciąganie światłem jak w Star Treku - naukowcy już to potrafią