Okres Bożego Narodzenia to dla polskich pracowników zagranicznych szansa na większe zarobki oraz możliwość poznania innej kultury i tradycji. Spośród krajów UE, najwięcej polskich emigrantów przyciągają Niemcy - pod koniec ub. roku było ich tam 706 tys.. W święta za naszą zachodnią granicą wyraźnie rośnie zapotrzebowanie na pracowników, m.in. w branży opieki senioralnej. W przypadku bożonarodzeniowych tradycji, geograficzna bliskość może jednak być myląca. 

Za zachodnią granicą Polaków zaskoczą nie tylko liczne, nieznane u nas bożonarodzeniowe zwyczaje, ale także brak wielu tych, do których przywykliśmy nad Wisłą. A mimo utrudnień pandemicznych widzimy, że z roku na rok coraz więcej Polaków wyjeżdża do pracy do Niemiec. Rosnący udział osób starszych w tamtejszym społeczeństwie powoduje, że w okresie świątecznym szczególnie zwiększa się zapotrzebowanie na pracowników w branży opiekuńczej.

Siedem zaskakujących świątecznych tradycji w Niemczech 

Kalendarz świąteczny w obu krajach jest oczywiście ten sam – Wigilia, a potem dwa dni świąt Bożego Narodzenia. Nad Renem także usłyszymy kolędy, a melodię słynnej niemieckiej „Cichej Nocy” Polacy od razu rozpoznają. Spotkamy też bardzo lubiane przez Niemców jarmarki świąteczne i kalendarze adwentowe. Jednak już w Wigilię Polaków czeka w Niemczech sporo niespodzianek.

1. Nasi zachodni sąsiedzi nie łamią się opłatkiem. Owszem, składają sobie świąteczne życzenia przed uroczystą wigilijną kolacją, do której zasiadają 24 grudnia, po przyjściu z kościoła. Opłatka przy tym jednak nie ma. 

1. Brak wolnego miejsca przy wigilijnym stole. Pozostawienie wolnego miejsca przy stole dla niespodziewanego gościa to w polskich domach powszechny zwyczaj podczas wieczerzy wigilijnej. Niemcy go nie praktykują. 

1. Pieniążek na szczęście. Podczas uroczystości w Niemczech każdy gość pod talerzem znajduje pieniążek. Ma on zapewnić szczęście i dostatek na przyszły rok. Siadając do Wigilii warto więc zajrzeć pod talerz.

1. Wigilia na mięsie. To może być dla Polaków zdumiewające, ale w Niemczech w Wigilię je się mięso, a do typowych potraw na uroczystej kolacji u zachodnich sąsiadów należą przede wszystkim sałatka ziemniaczana i pieczone kiełbaski. Z kolei pierwszego dnia Świąt w niemieckich domach odbywa się uroczysty obiad, podczas którego podawane są tradycyjne niemieckie potrawy. Na stołach króluje gęś, kaczka lub dziczyzna. 

1. Kto przynosi prezenty? Polskę zdominował Święty Mikołaj, znacznie rzadziej zdarza się Gwiazdor  (m.in. w Wielkopolsce) lub Aniołek (bywa w Małopolsce). W Niemczech Święty Mikołaj też jest znany w tej roli, ale prezenty może nam przynieść także Dzieciątko, symbolizujące Jezusa (w Polsce jedynym regionem, gdzie się to zdarza, jest Górny Śląsk). Ciekawostką jest też, że w Niemczech prezentów nie znajdziemy, jak w Polsce  –  pod choinką, ale na stole.

1. Co czeka niegrzeczne dzieci? W Niemczech nie dostaną one po prostu rózgi, jak w Polsce. W okresie Świąt może je spotkać Krampus. Według wierzeń ludowych wywodzących się z austriacko-bawarskiego folkloru, Krampus to demoniczny kozioł, przeciwieństwo Świętego Mikołaja. Jego zadaniem jest m.in. ukaranie niegrzecznych dzieci. Lepiej więc unikać tego spotkania.

1. Nieznane ozdoby na choince. Jak wiadomo, tradycja strojenia bożonarodzeniowego drzewka, nazywanego w Niemczech Weihnachtsbaum, przywędrowała do Polski właśnie stamtąd. Ozdoby choinkowe mogą jednak Polaków nieco zdziwić - oprócz tych powszechnych w Polsce, drzewko przyozdabiane jest tam również m.in. własnoręcznie pieczonymi, imbirowymi ciasteczkami, a pod choinką możemy zobaczyć drewniany żłóbek. 

Nasi zachodni sąsiedzi cenią sobie doświadczenie Polaków i chętnie zatrudniają ich również podczas Świąt Bożego Narodzenia. Od polskich opiekunów słyszymy z kolei, że jest to wyjątkowy czas, w którym mogą doświadczyć ciekawych, niemieckich tradycji świątecznych, np. podczas pieczenia imbirowych ciastek czy zdobienia szopki. To także świetna okazja do poznania bliżej swojego podopiecznego.

Zgodnie z danymi GUS, pod koniec 2020 roku poza granicami przebywało czasowo około 2,2 mln stałych mieszkańców Polski, którzy na wyjazd decydują się głównie ze względów zarobkowych.

Agnieszka Niedziela, specjalista Promedica24