Brak wpłaty w terminie wiąże się nie tylko z koniecznością zapłaty odsetek za zwłokę, ale także postępowaniem o wykroczenie skarbowe. 

Zaległość podatkowa rozłożona na raty tylko na wniosek

W sytuacji gdy podatnik nie może wywiązać się z obowiązku uregulowania niedopłaty w wyznaczonym terminie, może zwrócić się do organu podatkowego z prośbą o rozłożenie płatności na raty. Organ podatkowy może wówczas podjąć pozytywną decyzję  o rozłożeniu kwoty należności na części, wyznaczając przy tym nie tylko wysokość każdej z nich, ale także kolejne terminy płatności. Żeby jednak tak się stało, podatnik musi  wystąpić z wnioskiem, a także wnieść opłatę prolongacyjną, która stanowi 50% stawki odsetek za zwłokę, obowiązującej w dniu wydania decyzji o odroczeniu (obecnie wartość ta wynosi 14%). Oznacza to, że w zamian za rozłożenie płatności na raty podatnik zapłaci o połowę mniej, niż gdyby w ogóle nie uregulował zobowiązania wobec fiskusa w terminie. 

Należy przy tym pamiętać, że możliwość rozłożenia na raty kwot zaległych fiskusowi to jedna z ulg uznaniowych, co oznacza, że jej przyznanie zależy od decyzji organu podatkowego.

Uzasadnienie wniosku 

Ze względu na to, iż podstawą do uwzględnienia wniosku są sytuacje uzasadnione ważnym interesem podatnika lub interesem publicznym, konieczne jest, aby we wniosku przedstawić rzeczowe uzasadnienie, dlaczego należność podatkowa nie może zostać uregulowana w pełnej wysokości w terminie. 

W związku z tym, że oba pojęcia nie zostały ściśle sprecyzowane przepisami prawa podatkowego, zarówno kryterium ważnego interesu podatnika, jak i interesu publicznego podlega indywidualnej ocenie. Organ podatkowy dla każdej konkretnej sprawy uwzględnia okoliczności jej towarzyszące. I tak, ustalając ważny interes podatnika, organ sprawdza przede wszystkim sytuację majątkową oraz to, jakie skutki dla podatnika i jego rodziny wywołałaby konieczność jednorazowego zapłacenia podatku. Warto przy tym pamiętać, że okolicznościami przemawiającymi za przyznaniem ulgi w postaci rozłożenia podatku lub zaległości podatkowej na raty poza trudną sytuacją finansową mogą być także problemy zdrowotne podatnika będące następstwem zdarzeń losowych uniemożliwiających zapłatę podatku. 

Termin złożenia wniosku  

Istotne wydaje się również, aby podkreślić, że w razie gdy wspomniany wniosek dotyczy rozłożenia podatku na raty, musi zostać złożony przed upływem terminu przewidzianego na wniesienie płatności podatku, a więc przed dniem 30 kwietnia. Należy przy tym pamiętać, że jeżeli w tym czasie podatnik nie zapłaci podatku, powstanie zaległość podatkowa, która spowoduje konieczność naliczenia odsetek za zwłokę.  

Elżbieta Węcławik, Tax Care
Małgorzata Jawińska, księgowa Tax Care

Czytaj także: Ratunek dla osób, które nie mają pieniędzy na podatek