Sąd Okręgowy dla południowego okręgu Nowego Jorku zajął się sporem pomiędzy posiadaczami praw autorskich a serwisem ReDigi.com, reklamującym się jako platforma sprzedaży "używanej" muzyki. Posiadacze praw autorskich zarzucili firmie ReDigi naruszanie ich praw do wyłącznej dystrybucji i sprzedaży muzyki.

Serwis ReDigi w ramach obrony powołał się na funkcjonującą w prawie amerykańskim "doktrynę pierwszej sprzedaży" (first-sale doctrine), dzięki której nabywca legalnej kopii chronionego dzieła ma prawo przekazać tę kopię innej osobie. Doktryna została ustanowiona, aby można było odsprzedać kupioną płytę czy książkę lub dać ją komuś w prezencie.

ReDigi utrzymuje więc, że można odsprzedawać pliki MP3, podobnie jak można odsprzedawać płyty. Niestety nowojorski sąd był innego zdania i 30 marca oddalił wniosek ReDigi o odrzucenie pozwu posiadaczy praw autorskich, otwierając tym samym drogę do ukarania serwisu za naruszenia praw autorskich. Orzeczenie sądu zostało opublikowane w serwisie Scribd przez serwis MacRumors, można je znaleźć pod tym tekstem.

Nie można odsprzedawać przez kopiowanie

Sąd był zdania, że odsprzedawanie plików MP3 nie jest tym samym, co odsprzedawanie płyty, gdyż wymaga to sporządzenia kolejnej kopii danego pliku. Kopia na płycie jest po prostu przekazywana innej osobie, natomiast plik MP3 musi być kolejny raz powielony. Ponadto prawa autorskie dają ich posiadaczom prawo do wyłącznego dystrybuowania muzyki, natomiast ReDigi stało się de facto dystrybutorem muzyki działającym bez zgody posiadaczy praw autorskich.

rys. DonkeyHotey (lic. CC BY 2.0)

Walka o prawo do odsprzedaży

Mimo to serwis ReDigi się nie poddaje. Jego przedstawiciel powiedział serwisowi CNET, że orzeczenie sądu dotyczy wczesnej technologii ReDigi, ale wersja 2.0 i kolejne działają w inny sposób. ReDigi ma więc zamiar nadal walczyć o to, aby doktryna pierwszej sprzedaży miała zastosowanie do cyfrowych kopii muzyki (zob. CNET, MP3 resale violates copyright law, court rules).

Trzeba przyznać, że argumenty padające po obu stronach sporu są logiczne. ReDigi ma rację, twierdząc, że prawo do odsprzedaży muzyki nie powinno zależeć od formatu zapisu. Sąd ma również rację, twierdząc, że skoro prawo autorskie daje określonym podmiotom wyłączne prawo do kopiowania i dystrybucji, to ReDigi narusza to prawo.

Problemowe prawo autorskie

Gdzie zatem leży problem? W prawie autorskim! To prawo nadmiernie krępuje użytkowników kultury i nowych technologii, a wynika to z jego archaicznej natury. Prawo autorskie powstało przecież w epoce płyt i nie dostosowano go do muzyki cyfrowej.

Ktoś mógłby powiedzieć, że w ramach sporu o ReDigi odbywa się walka modeli biznesowych. Jest to prawda, ale tylko częściowo. W istocie prawo do przeniesienia własności plików muzycznych na inną osobę jest tematem dotyczącym nas wszystkich. Plików MP3 nie tylko nie możemy odsprzedać, ale nie możemy nawet przekazać ich komuś lub odziedziczyć ich po kimś, a przecież są to dobra, za których nabycie płacimy. W przeszłości nie bez powodu szumu narobiła plotka o tym, że Bruce Willis chce walczyć o dziedziczenie plików MP3.

Warto przy okazji przypomnieć, że Europejski Trybunał Sprawiedliwości uznał, że można odsprzedać licencję na oprogramowanie i nie jest istotne, czy program został kupiony na płycie, czy jako pobrany plik. Nie oznacza to jednak, że ETS zgodziłby się na odsprzedawanie cyfrowej muzyki. To są dwa różne zagadnienia.

Poniżej dokument sądowy wydany w sprawie ReDigi.

Capitol Records v. ReDigi Judgment by MacRumors