Kampania „Bądź świadomy”, aktywnie wspierana przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, pomija kilka istotnych szczegółów mających związek z prawem autorskim. Przede wszystkim marginalizuje znaczenie dozwolonego użytku. Tymczasem...

Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych pozwala na korzystanie - bez zezwolenia twórcy - z już rozpowszechnionych utworów w zakresie własnego użytku osobistego (art. 23). Własny użytek osobisty obejmuje dzielenie się tymi utworami z rodziną i osobami, z którymi utrzymujemy stosunki towarzyskie.

Do obowiązków prawnych użytkownika nie należy sprawdzanie, czy dostępne w internecie utwory zostały rozpowszechnione w sposób legalny czy nie. Wyjątkiem jest ściąganie filmów, muzyki, książek za pomocą sieci peer-to-peer (takich jak BitTorrent czy eDonkey), co wiąże się zwykle z udostępnianiem plików osobom, z którymi nic nas nie łączy, a więc wykracza poza dozwolony użytek.

Na te kwestie zwraca uwagę kampania społeczna „Prawo Kultury” przygotowana przez Fundację Nowoczesna Polska. Jej idea zawiera się w trzech prostych zdaniach:

• Mam prawo kopiować książki.
• Mam prawo ściągać filmy.
• Mam prawo dzielić się muzyką.

Zdania te - ujęte w komiksowe dymki - pojawiły się na szybach wagonów warszawskiego metra.

Piotr VaGla Waglowski w kampanii Prawo Kultury
fot. Marek Stępniowski, CC BY-SA 3.0

Jak widać na powyższym zdjęciu, każdy dymek zawiera odnośnik do strony www.prawokultury.pl, na której znajdziemy szczegółowe wyjaśnienie każdego z twierdzeń, poparte konkretnymi zapisami ustawy o prawie autorskim.

Kampania potrwa do końca grudnia, a na ilustrujących ją zdjęciach można zobaczyć m.in. Piotra VaGlę Waglowskiego - prawnika i publicystę, Aleksandrę Sekułę - literaturoznawczynię i redaktorkę serwisu Wolne Lektury oraz Marcina Cisłę, czyli DJ-a Kwazara.

Marcin Cisło (DJ Kwazar) w kampanii Prawo Kultury
fot. Marek Stępniowski, CC BY-SA 3.0