Odpowiedzialność przedsiębiorcy za płacone podatki jest uregulowana w ustawie Ordynacja Podatkowa. Zgodnie z art. 26 tej ustawy podatnik odpowiada całym swoim majątkiem za wynikające z zobowiązań podatkowych podatki. Ponadto przedsiębiorca jako płatnik ponosi odpowiedzialność za prawidłowe pobieranie i odprowadzanie zaliczek na podatek dochodowy zatrudnianych pracowników oraz rozliczanie składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne pracowników.

Mimo że przedsiębiorca faktycznie jedynie wpłaca na rachunek US i ZUS kwoty wskazane mu przez biuro rachunkowe, odpowiada on również za prawidłowość tych kwot. W razie ewentualnych nieprawidłowości to on poniesie odpowiedzialność wobec organu podatkowego. Biura rachunkowe nie pozostają jednak bezkarne. Przedsiębiorca może ubiegać się o odszkodowanie od biura, poza tym odpowiada ono na podstawie przepisów ustawy o rachunkowości oraz kodeksu karnego skarbowego.

Odszkodowanie od biura jest możliwe

Jeżeli przedsiębiorca poniesie szkodę z winy biura rachunkowego, może wystąpić o odszkodowanie. Biuro ponosi bowiem odpowiedzialność ze niewywiązanie się z umowy. Podstawą prawną jest tu art. 471 kodeksu cywilnego, zgodnie z którym dłużnik zobowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Tak więc przedsiębiorca może dochodzić odszkodowania przed sądem od biura, które prowadziło wadliwie księgi, nieprawidłowo wypełniało zeznania podatkowe czy też błędnie prowadziło rozliczenia ZUS itp.

Biura rachunkowe są ubezpieczone

Konieczność wypłaty odszkodowania przez biuro nie będzie stanowiło dla niego dużego obciążenia. Bowiem osoby, które usługowo prowadzą księgi rachunkowe, zobowiązane są do zawarcia umowy ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone w związku z prowadzoną działalnością. Zatem odszkodowanie zostanie wypłacone przez zakład ubezpieczeń. Dużo dotkliwsze kary wynikają z ustawy o rachunkowości oraz kodeksu karnego skarbowego.

Konsekwencje dla biura z ustawy o rachunkowości

Zgodnie z ustawą o rachunkowości (art. 77) kto wbrew przepisom ustawy dopuszcza do:

1. nieprowadzenia ksiąg rachunkowych, prowadzenia ich wbrew przepisom ustawy lub podawania w tych księgach nierzetelnych danych,
2. niesporządzenia sprawozdania finansowego, sporządzenia go niezgodnie z przepisami ustawy lub zawarcia w tym sprawozdaniu nierzetelnych danych
   
   - podlega grzywnie lub karze pozbawienia wolności do lat 2 albo obu tym karom łącznie.

Odpowiedzialność karna pracownika biura

Również przepisy kodeksu karnego skarbowego (art. 9 § 3) regulują, że za przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe ponoszą odpowiedzialność również te osoby,  które prowadzą sprawy gospodarcze innego podmiotu, a więc także pracownicy biura rachunkowego.

Ponadto do działalności biur rachunkowych ma zastosowanie art. 303 kodeksu karnego, zgodnie z którym kto wyrządza szkodę majątkową osobie fizycznej, prawnej albo jednostce organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, przez nieprowadzenie dokumentacji działalności gospodarczej albo prowadzenie jej w sposób nierzetelny lub niezgodny z prawdą, w szczególności niszcząc, usuwając, ukrywając, przerabiając lub podrabiając dokumenty dotyczące tej działalności, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.

Dorota Kępka, księgowa Tax Care
Jerzy Toczyński, Tax Care