Sieć badawczo-edukacyjna w Azji Środkowej (CAREN), którą otwarto oficjalnie w Biszkek w Kirgistanie, umożliwi około 500 000 badaczom w regionie dostęp do obszernych baz danych oraz olbrzymiej mocy obliczeniowej niezbędnej do prowadzenia nowatorskich badań, co - zdaniem KE - bezpośrednio przyczyni się do rozwoju całego regionu.

Przykładowo w tym zagrożonym trzęsieniami ziemi regionie, położonym na styku indyjskiej i euroazjatyckiej płyty tektonicznej, szybkie połączenia CAREN umożliwią naukowcom dostęp do danych sejsmicznych ze stacji pomiarowych i ich wymianę w czasie prawie rzeczywistym. Dzięki temu poprawi się ocena zagrożenia oraz wzrośnie skuteczność zarządzania ryzykiem związanym z klęskami żywiołowymi, przykładowo poprzez skontaktowanie badaczy ze środkowoazjatyckiego instytutu nauk stosowanych o ziemi (CAIAG) z Kirgistanu z ich kolegami z niemieckiego instytutu badań nauk o ziemi (GFZ).

Zdaniem Neelie Kroes, wiceprzewodniczącej Komisji Europejskiej ds. agendy cyfrowej „CAREN jest odzwierciedleniem strategii Komisji mającej na celu zlikwidowanie znacznej luki w globalnej infrastrukturze badawczej w Europie poprzez utworzenie wydajnych i jednocześnie opłacalnych połączeń z Azją środkową do przesyłania danych. Sieć zmniejsza przepaść cyfrową oraz przyczynia się do modernizacji i rozwoju sektora badań i edukacji w regionie.”

Na poprawie wydajności internetu skorzystają także podmioty z różnych innych dziedzin, takich jak inicjatywy telemedyczne w Tadżykistanie, planowana współpraca między London College of Fashion a uczelniami partnerskimi w Taszkiencie w zakresie badań w sektorze włókienniczym oraz współpraca pomiędzy kirgiskim instytutem fizyki a instytutami partnerskimi w Niemczech i USA w zakresie monitoringu środowiska w basenie Issyk-Kul. Ponadto rozpoczęto rozmaite projekty w zakresie nauczania na odległość, jak na przykład projekt w Turkmenistanie prowadzony we współpracy z Uniwersytetem Technicznym w Hamburgu oraz Autonomicznym Uniwersytetem w Barcelonie. Podczas przedstawionych na dzisiejszym otwarciu prezentacji na temat wspólnych inicjatyw Europy i Azji Środkowej podkreślono potencjalną rolę sieci CAREN w dalszym rozwijaniu tej współpracy.

Oprócz utworzenia szybkich łączy umożliwiających współpracę naukowców w całym regionie, CAREN umożliwia naukowcom dostęp do globalnej wspólnoty badawczo-edukacyjnej, co jest możliwe dzięki połączeniu z GÉANT – paneuropejskim odpowiednikiem tej sieci. Naukowcy mogą teraz przeszukiwać biblioteki cyfrowe, korzystać z geograficznie rozproszonych baz danych, dzielić zdalne narzędzia naukowe oraz szybko i niezawodnie wymieniać duże ilości danych na całym świecie.

Sieć CAREN współfinansowana przez Biuro Współpracy EuropeAid przy Komisji Europejskiej otrzymuje od Komisji Europejskiej 80% (5 mln euro) swojego budżetu, wynoszącego 6,25 mln euro, a pozostałe środki przekazywane są przez państwa beneficjentów na zasadzie dzielenia kosztów. Projekt obsługuje i zarządza nim organizacja sieci badawczych DANTE, we współpracy z krajowymi sieciami badawczymi i edukacyjnymi w uczestniczących państwach.

CAREN korzysta z osiągnięć finansowanego przez NATO projektu Silk, podczas którego rozpoczęto współpracę w zakresie sieci badawczych w regionie Kaukazu i Azji Środkowej. Na początku w projekcie korzystano z technologii satelitarnych o niskiej wydajności, lecz ostatnio zaczęto je zastępować światłowodami lądowymi. Jako że finansowanie projektów środkowoazjatyckich przez NATO zakończyło się w czerwcu 2010 r., w ramach sieci CAREN przejęto prowadzenie działań na rzecz upowszechnienia dostępu do internetu w celach badawczo-rozwojowych.

Utworzona w 2000 r. sieć GÉANT dysponuje obecnie szybkimi łączami z Azją, regionem śródziemnomorskim, Afryką południową, Ameryką Łacińską (IP/08/354) oraz krajami basenu Morza Czarnego (IP/09/407). Sieć łączy także Pakistan z globalną siecią badawczą (IP/08/1590) oraz z europejską wspólnotą naukowców zajmujących się badaniami nad syntezą jądrową wraz z jej centrami komputerów o dużej mocy (IP/09/117). Komisja Europejska wspiera sieć GÉANT poprzez ramowy program badań, a pomoc finansowa przeznaczona na jej rozwój na lata 2009-2013 wynosi 93 mln euro.