Zmiany na horyzoncie: Implementacja ustawy o ochronie sygnalistów w Polsce

Po ostatnich wyborach parlamentarnych, pojawia się szansa na wdrożenie tych przepisów na początku przyszłego roku. Zmiany te dotkną firm i organizacji z co najmniej 50 pracownikami. Jeśli firmy i instytucje państwowe nie podejmą teraz odpowiednich działań, mogą napotkać na problemy. Polska musi wdrożyć Dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1937 z 23 października 2019 r. w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii, by uniknąć sankcji.

Termin wdrożenia tej Dyrektywy minął w grudniu 2021 roku. W Polsce, mimo wielu wersji projektu i uzgodnień międzyresortowych, wciąż brakuje ostatecznego porozumienia. Ostatnie doniesienia z sierpnia 2023 roku wskazują na odroczenie rozpatrzenia projektu. Eksperci twierdzą, że nowy rząd wkrótce zajmie się tym pilnie.

Przepisy miały obowiązywać duże przedsiębiorstwa i sektor publiczny od grudnia 2021 roku. Od grudnia 2023 roku obowiązek ten ma także dotyczyć mniejszych firm, zatrudniających od 50 do 249 pracowników.

Kanały zgłaszania i ochrona sygnalistów: Co należy wiedzieć?

Sygnalista to osoba chroniona prawnie za zgłaszanie nieprawidłowości. Obecnie reguluje to kodeks postępowania karnego. Nowa Dyrektywa zapewnia ochronę już od momentu zgłoszenia. Po jej wdrożeniu, sygnaliści będą musieli korzystać z dedykowanych kanałów informacyjnych.

Każda organizacja z przynajmniej 50 pracownikami będzie musiała wdrożyć wewnętrzny kanał dla sygnalistów. System ten umożliwi anonimową komunikację i bezpieczne przechowywanie zgłoszeń. Nowe przepisy wymagają ustanowienia podmiotu do weryfikacji zgłoszeń. W przypadku braku kanału wewnętrznego, dostępny będzie kanał zewnętrzny. W Polsce, Rzecznik Praw Obywatelskich ma weryfikować zgłoszenia z kanałów zewnętrznych.

Konsekwencje opóźnień w wdrożeniu Dyrektywy UE w Polsce

Grzegorz Filarowski z LOG Plus zauważa, że firmy muszą przygotować się na szybkie wdrożenie tych rozwiązań. Jego firma już opracowała bezpieczny kanał sygnalisty. Jest to odrębna witryna, która nie gromadzi danych i nie wymaga logowania. Sygnalista może sprawdzać status zgłoszenia za pomocą jednorazowego tokena.

Za nieprzestrzeganie nowych przepisów przewidziane są sankcje karne. Szczególnie istotny jest art. 60, dotyczący braku odpowiednich procedur dla sygnalistów. Nieprzestrzeganie tych wymogów grozi pracodawcom grzywną lub pozbawieniem wolności do 3 lat.

Foto: Freepik. Treść w oparciu o materiał prasowy