Nawet bezdomni powinni mieć konta bankowe - takie jest stanowisko Parlamentu Europejskiego, który w lipcu ubiegłego roku przyjął rezolucję w tej sprawie. 

Dziś Komisja Europejska zaczęła realizować ideę nakreśloną przez Parlament, przedstawiając wniosek dotyczący dyrektywy w sprawie przejrzystości i porównywalności opłat związanych z prowadzeniem rachunku płatniczego, w sprawie zmiany rachunku płatniczego oraz dostępu do podstawowego rachunku płatniczego.

Cele dyrektywy

Przepisy zaproponowane dziś przez Komisję są zorientowane na trzy cele.

1. Porównywalność opłat, czyli ułatwienie konsumentom porównywania opłat pobieranych przez banki i innych dostawców usług płatniczych w UE.
2. Szybka zmiana rachunku płatniczego dzięki ustanowieniu prostej i szybkiej procedury dla konsumentów pragnących zmienić bank.
3. Rozszerzenie dostępu do kont bankowych poprzez umożliwienie otwarcia rachunku płatniczego w państwie członkowskim UE innym niż to, w którym dany obywatel mieszka.

Przejrzystość ofert

Cel pierwszy ma być realizowany dzięki ujednoliconym dokumentom. Banki będą musiały udostępniać takie dokumenty, jak wykaz usług i opłat, zestawienia opłat pobranych w ciągu poprzednich 12 miesięcy oraz - na żądanie klienta - słowniczek pojęć stosowanych w kontekście prowadzenia rachunku.

Szybka zmiana rachunku

Prawo do szybkiej zmiany rachunku bankowego ma być realizowane dzięki przerzuceniu na banki wszystkich czynności związanych z przeniesieniem konta. Klient będzie mógł zażądać przerzucenia środków z konta na nowy rachunek, a dostawca usług płatniczych będzie musiał zakończyć całą procedurę w ciągu 15 dni.

Co ważne, usługa ta musi być świadczona bezpłatnie. Dostawcy usług płatniczych będą też zobowiązani do udostępnienia klientom stosownych informacji o prawach przysługujących im w związku ze zmianą banku.

Podstawowe konta dla wszystkich

Jeśli chodzi o szerszy dostęp do rachunków, Komisja chce zapewnić obywatelom UE prawo do otwarcia podstawowego rachunku płatniczego, nawet jeśli obywatel nie ma miejsca zamieszkania w danym kraju.

Państwa członkowskie powinny dopilnować, by na ich terytorium co najmniej jeden dostawca usług płatniczych oferował tego rodzaju rachunki płatnicze. Dostawca usług płatniczych nie będzie mógł odmówić otwarcia takiego rachunku ze względu na sytuację finansową potencjalnego klienta.

W dyrektywie wymieniono też podstawowe usługi, które muszą być dostępne w ramach takiego rachunku, w tym możliwość wypłaty gotówki i dokonywania przelewów bankowych oraz kartę płatniczą. W przypadku tych podstawowych rachunków nie będzie dopuszczalne saldo debetowe ani inne możliwości zaciągnięcia kredytu.

Według Komisji Europejskiej obecnie w UE ok. 58 mln konsumentów w wieku powyżej 15 lat nie posiada rachunku płatniczego. Osoby te są praktycznie wykluczone z niektórych rodzajów usług i wielu polityków uważa, że należy temu zaradzić. Można się jednak spotkać z inną opinią. Krytycy "kont dla wszystkich" mówią, że rachunki bankowe już teraz są tanie i nie ma ich ten, kto po prostu ich nie potrzebuje lub nie chce, a pomysł Komisji Europejskiej pogłębi zależność konsumentów i różnych instytucji od sektora bankowego.

Czytaj także: Biedronka i płatności mobilne zamiast kart? To byłoby uderzenie w interchange