Jednolity Patent był gorącym tematem w roku 2013. Za pomocą pakietu rozwiązań prawnych prawodawcy UE chcieli przyznać patentom europejskim jednolitą ochronę oraz ustanowić jednolity sąd patentowy. Polski rząd generalnie sprzyjał idei jednolitego patentu, choć jego przeciwnicy mówili o gospodarczym samobójstwie. Obawiano się, że Jednolity Patent może przynieść takie absurdy jak patentowanie oprogramowania. Obawiano się również o to, czy polskie firmy nie będą stawiane w niekorzystnej sytuacji w razie sporów (choćby z powodu bariery językowej). 

Skargi Hiszpanii oddalone

Hiszpania była krajem, który od razu sprzeciwiał się pomysłowi. Wniosła ona stwierdzenie nieważności dwóch rozporządzeń związanych z Jednolitym Patentem. Chodziło o rozporządzenie dotyczące stworzenia jednolitego systemu ochrony (sprawa C- 146/13) i rozporządzenia, które zawiera ustalenia dotyczące tłumaczeń (sprawa C-147/13).

Dziś Trybunał Sprawiedliwości UE oddalił dwie skargi Hiszpanii. 

Jednolity patent a prawo UE

W sprawie C-146/13 Hiszpania kwestionowała m.in. legalność postępowania administracyjnego poprzedzającego udzielenie patentu europejskiego. Zdaniem Hiszpanii procedura ta nie podlega kontroli sądowej pozwalającej zapewnić prawidłowe i jednolite stosowanie prawa Unii, jak również ochronę praw podstawowych.

Trybunał oddalił ten argument twierdząc, że rozporządzenie w ogóle nie reguluje warunków udzielania patentów europejskich, które zostały unormowane wyłącznie w konwencji o patencie europejskim (KPE) i nie wciela także do prawa Unii przewidzianej w KPE procedury udzielania patentów europejskich. Rozporządzenie to ogranicza się do określenia warunków, na jakich patent (udzielony wcześniej przez Europejski Urząd Patentowy) może uzyskać jednolity skutek i definiuje ten jednolity skutek. 

Hiszpania twierdziła także, że art. 118 akapit pierwszy TFUE (Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej) dotyczący jednolitej ochrony praw własności intelektualnej w Unii nie stanowi właściwej podstawy prawnej dla przyjęcia omawianego rozporządzenia.

Trybunał zauważył, że zgodnie z TFUE to państwa członkowskie przyjmują środki prawa krajowego niezbędne do wprowadzenia w życie prawnie wiążących aktów UE. Również uczestniczące państwa członkowskie, a nie Komisja czy Rada, muszą przyjąć wszelkie środki niezbędne do wykonania przewidzianych zadań, ponieważ Unia nie jest stroną KPE. Trybunał przypomniał, że prawodawca Unii nie przeniósł na uczestniczące państwa członkowskie ani na Europejski Urząd Patentowy uprawnień wykonawczych, które przysługiwałyby jemu samemu na podstawie prawa Unii.

Kwestia języków

W drugiej ze spraw - C-147/13 - Hiszpania podnosiła problem naruszenia zasady niedyskryminacji ze względu na język. Jej zdaniem zaskarżone rozporządzenie ws. Jednolitego Patentu ustanawia system językowy działający na niekorzyść osób, których językiem ojczystym nie jest jeden z języków urzędowych Europejskiego Urzędu Patentowego. 

Trybunał przyznał, że rozporządzenie wprowadza odmienne traktowanie języków urzędowych Unii. Niemniej, zdaniem Trybunału, owemu rozporządzeniu przyświeca zasadny cel, jakim jest utworzenie jednolitego i uproszczonego systemu tłumaczenia patentów europejskich o jednolitym skutku i ułatwienie dostępu do ochrony patentowej. Zdaniem Trybunału obecny system charakteryzuje złożoność i bardzo wysokie koszty, co wywołuje  negatywne skutki także dla małych i średnich firm. Ustanowiony system językowy może sprawić, że dostęp do ochrony patentowej stanie się generalnie prostszy, mniej kosztowny i bezpieczniejszy. Trybunał zwrócił przy okazji uwagę na wprowadzenie takich mechanizmów jak np. system zwrotu kosztów tłumaczeń.

Trybunał stwierdził ponadto, że art. 118 akapit drugi TFUE stanowi prawidłową podstawę prawną dla przyjęcia zaskarżonego rozporządzenia, ponieważ rozporządzenie to faktycznie ustanawia system językowy dla europejskiego prawa własności intelektualnej (a mianowicie patentu europejskiego o jednolitym skutku), zdefiniowany poprzez odesłanie do KPE.