Jak pokazuje raport „Zakupy Świąteczne 2013” opracowany przez firmę Deloitte, niemal co drugi Polak (46%) kupi w tym roku prezenty pod choinkę online, wydając na nie średnio 500 zł. Z myślą o takich Polakach - po raz czwarty z rzędu - został zorganizowany Dzień Darmowej Dostawy, w którym uczestniczyło aż 2450 sklepów internetowych.

Jak kupować w sieci, by później nie żałować, radzi Kamil Sadkowski, ekspert z firmy ESET:

• Wybieraj sprawdzone sklepy internetowe i wiarygodnych sprzedawców – nie daj się zwieść wyjątkowo atrakcyjnym ofertom nowych e-sklepów. Nie warto ryzykować kilkuset złotych dla niewielkiej oszczędności, bezpieczniej jest wybrać nieco droższą ofertę, ale w znanym sklepie. Podobna zasada dotyczy zakupów w portalach aukcyjnych – bezpieczniej jest wybierać sprzedawców z wieloletnią historią sprzedaży i pozytywnymi komentarzami.

• Zaufaj rozsądkowi – oferta sprzedaży fabrycznie nowego smartfona lub laptopa za połowę ceny rynkowej powinna wzbudzić Twoją czujność. To prawdopodobnie pomyłka albo pułapka, zwłaszcza jeśli sprzedającym jest nowy użytkownik serwisu aukcyjnego lub nieznany dotąd e-sklep. W takiej sytuacji roztropniej jest zrezygnować z zakupu. Jeśli jednak „nie możesz przegapić takiej okazji”, spróbuj przed zakupem nawiązać kontakt ze sprzedającym i zapytać o więcej szczegółów, a w razie jakichkolwiek wątpliwości wybierz opcję płatności przy odbiorze.

• Wybieraj sklepy internetowe, które dbają o bezpieczeństwo Twoich danych – zwracaj uwagę, czy podczas zakupów w e-sklepie, w trakcie składania zamówienia, komunikacja z serwerem jest szyfrowana protokołem SSL – przeglądarka internetowa wyświetla wtedy zwykle ikonę zamkniętej kłódki lub klucza, a na początku adresu strony pojawia się https. Dzięki szyfrowaniu Twoje dane teleadresowe i numer karty kredytowej będą podczas transmisji chronione przed przypadkowym lub celowym przechwyceniem przez niepowołane osoby.

• Zadbaj o swoje prawa – zanim klikniesz „kup”, sprawdź, czy wybrany przez Ciebie e-sklep jest wiarygodny, czy w serwisie podano dane firmy będącej jego właścicielem, czy dostępny jest regulamin, a w nim dokładny opis przebiegu zakupów – od złożenia zamówienia, przez dostawę, na ewentualnej procedurze reklamacyjnej kończąc. Pamiętaj, że zgodnie z obowiązującym prawem, kupując w internecie, możesz odstąpić od umowy bez podawania powodu i ponoszenia dodatkowych kosztów. Masz na to 10 dni, licząc od momentu otrzymania zamówionego przedmiotu.

• Nie ujawniaj w sieci zbyt wielu informacji o sobie – jeśli podczas składania zamówienia e-sklep wymaga od Ciebie podania zbyt wielu danych, lepiej zrezygnuj z zakupów. Żaden sklep nie powinien oczekiwać, że podasz mu np. swój PESEL. Miej na uwadze fakt, że celem niektórych stron internetowych jest wyłudzanie danych osobowych, które mogą następnie posłużyć do kolejnych oszustw.

• Kupuj tylko za pośrednictwem bezpiecznych sieci – jeśli zdecydujesz się na zakupy online, to zrealizuj je za pośrednictwem domowej sieci internetowej (jeśli to sieć typu Wi-Fi, zadbaj, by pracowała w oparciu o protokół WPA2). Zdecydowanie unikaj zamawiania, a przede wszystkim płacenia za e-zakupy podczas korzystania z publicznych sieci Wi-Fi lub komputera w kawiarence internetowej.

• Regularnie kontroluj swój rachunek bankowy – zawsze, a w szczególności w okresie wzmożonych zakupów w sieci, dokładnie kontroluj saldo swojego rachunku bankowego i zadłużenie kart kredytowych. Jeśli zauważysz coś niepokojącego, natychmiast poinformuj o tym swój bank.

Dodatkową ochronę będzie oczywiście stanowił program antywirusowy ostrzegający przed pułapkami phishingowymi, czyli stronami, które wyłudzają poufne informacje.

AKTUALIZACJA

Jeden z Czytelników zapytał wczoraj w komentarzach pod tekstem: Już któryś raz się spotykam z takim stwierdzeniem: „Zdecydowanie unikaj zamawiania, a przede wszystkim płacenia za e-zakupy podczas korzystania z publicznych sieci Wi-Fi”. Dlaczego? Co mi grozi, jeśli połączenie pomiędzy moją przeglądarką a stroną sklepu jest zaszyfrowane SSL-em?

Kamil Sadkowski, analityk zagrożeń z firmy ESET, wyjaśnia: Łącząc się z przypadkową i niezabezpieczoną siecią Wi-Fi, nigdy nie wiesz, kto jest jej właścicielem i jakie ma zamiary. Jeśli dany hotspot został stworzony przez oszusta, może się zdarzyć, że Twój komputer zostanie zainfekowany złośliwym programem typu spyware. Bardzo realnym wydaje się wtedy scenariusz, w którym kamera i mikrofon zaczną wbrew Twej woli rejestrować wszystko, co robisz, a wbudowany keylogger zapamięta każdy znak, jaki wprowadzisz za pośrednictwem klawiatury. Nie zdziw się, jeśli za jakiś czas odkryjesz, że Twój profil na Facebooku został przejęty, a najśmieszniejszy film w serwisie YouTube to ten, w którym grasz główną rolę.