Interfejs czy abstrakcja?

Leszek Sewastianowicz 17-12-2010, 19:16

Wielu programistów stawiających pierwsze kroki w programowaniu obiektowym ma problem z decyzją, kiedy stosować dziedziczenie po klasie abstrakcyjnej, a kiedy implementację interfejsu. Dodatkowo dużo zamieszania wprowadza często powtarzane twierdzenie, że mechanizm implementacji interfejsów jest receptą na brak możliwości bezpośredniego dziedziczenia po kilku klasach jednocześnie.

reklama

Załóżmy, że mamy dwie klasy abstrakcyjne:

abstract class Uzytkownik
{
  protected $imie='';

  protected $nazwisko='';

 
  public abstract function zapisz_imie($imie)

  {
    $this->imie=$imie;

  }
 
  public abstract function zapisz_nazwisko($nazwisko)

  {

    $this->nazwisko=$nazwisko;
  }
}

 
abstract class Uprawnienia

{
  protected $poziom=0;
  protected $zakres=array();

 
  public abstract function ustaw_poziom($poziom)
  {
    $this->poziom=$poziom;

  }
 
  public abstract function dodaj_zakres($zakres)
  {

    $this->zakres[]=$zakres;
  }
 
  public abstract function sprawdz_dostep($zakres)

  {
    return in_array($zakres, $this->zakres);

  }
}

Nie możemy utworzyć klas Administrator, Kierownik, Handlowiec itp. dziedziczących po tych klasach. Zapis „class Admin extends Uzytkownik, Uprawnienia” spowoduje przerwanie programu i wyświetlenie odpowiedniego komunikatu błędu. Próba rozwiązania tego problemu przy pomocy interfejsów wyglądałaby tak:

interface Uzytkownik
{

  public function zapisz_imie($imie);
  public function zapisz_nazwisko($nazwisko);

}
 
interface Uprawnienia
{
  public function ustaw_poziom($poziom);

  public function dodaj_zakres($zakres);
  public function sprawdz_dostep($zakres);

}
 
class Administrator implements Uzytkownik, Uprawnienia
{
  protected $imie='';

  protected $nazwisko='';
  protected $poziom=0;
  protected $zakres=array();

 
  public function zapisz_imie($imie)
  {
    $this->imie=$imie;

  }
 
  public function zapisz_nazwisko($nazwisko)
  {

    $this->nazwisko=$nazwisko;
  }
 
  public function ustaw_poziom($poziom)

  {
    $this->poziom=$poziom;
  }
 
  public function dodaj_zakres($zakres)

  {
    $this->zakres[]=$zakres;
  }

 

  public function sprawdz_dostep($zakres)
  {
    return in_array($zakres, $this->zakres);

  }
}
 
class Kierownik implements Uzytkownik, Uprawnienia
{
  protected $imie='';

  protected $nazwisko='';
  protected $poziom=0;
  protected $zakres=array();

 
  public function zapisz_imie($imie)
  {
    $this->imie=$imie;

  }
 
  public function zapisz_nazwisko($nazwisko)
  {

    $this->nazwisko=$nazwisko;
  }
 
  public function ustaw_poziom($poziom)

  {
    $this->poziom=$poziom;
  }
 
  public function dodaj_zakres($zakres)

  {
    $this->zakres[]=$zakres;
  }

 

  public function sprawdz_dostep($zakres)
  {
    return in_array($zakres, $this->zakres);

  }
}

To, co od razu rzuca się w oczy, to identyczne metody w klasach Administarator i Kierownik. Taki zapis jest rozwiązaniem fatalnym i niwelującym większość zalet programowania obiektowego. Na tym przykładzie wyraźnie widać, że interfejsy nie zastąpią dziedziczenia. Zaś na dziedziczenie bezpośrednio po kilku klasach programistom PHP przyjdzie poczekać pewnie jeszcze kilka lat. Są sposoby symulowania takiego dziedziczenia już dzisiaj przy pomocy metod magicznych. Jeden z takich sposobów omawiam w szkoleniu Programowanie obiektowe w PHP. Nie to jednak jest tematem tego artykułu.

Na podstawie powyższych przykładów mogę stwierdzić, jakie są korzyści z dziedziczenia:

Metody zdefiniowane w jednej klasie mogę użyć w innych klasach.
Mogę podzielić kod całego elementu na małe części (klasy) zawierające dane i funkcje związane z konkretną częścią systemu lub aspektem działania systemu.

A jakie są zalety interfejsów? Wyjaśnię to na przykładzie poniżej.

interface Cache
{
  public function zapisz($klucz, $dane);

  public function odczytaj($klucz);
}
 
class Pliki implements Cache


{
  public function zapisz($klucz, $dane)
  {

    //zapis danych w plikach na dysku serwera
    //...
  }
 
  public function odczytaj($klucz)

  {
    //odczyt danych z plików serwera
    //...
  }
}
 
class Baza_danych implements Cache


{
  public function zapisz($klucz, $dane)
  {

    //zapis danych w bazie danych
    //...
  }
 
  public function odczytaj($klucz)

  {
    //odczyt danych z bazy danych
    //...
  }
}

Dzięki zastosowaniu interfejsu możemy tworzyć program, a na samym końcu zdecydować, czy będziemy korzystać z cachowania w plikach czy bazie danych. Implementacja tego samego interfejsu przez klasy Pliki i Baza_danych wymusza na nich posiadanie metod o takich samych nazwach i tej samej liczbie argumentów. Korzyści prezentuję na poniższym przykładzie:

//$cache = new Pliki;
$cache = new Baza_danych;
 
$cache->zapisz('czas', '11:20');

//...
$czas=$cache->odczytaj('czas');

Możemy dowolnie wybrać, jakiej klasy ma być obiekt $cache bez wpływu na dalszy kod. Ponadto możemy zlecić innemu programiście napisanie klasy, która będzie implementowała interfejs Cache i ona również będzie pasowała do napisanego wcześniej kodu.

Informacje na temat innych elementów programowania obiektowego znajdują się w szkoleniach wideo „Programowanie obiektowe w PHP” oraz „Zawodowy Webmaster”. Podając kod di500 w formularzu zamówienia, otrzymasz darmowy bonus - atrakcyjne publikacje: „7 najczęstszych błędów popełnianych przez webmasterów, czyli jak wiele czasu, nerwów i pieniędzy możesz zaoszczędzić”, „15 pytań, które zada Ci pracodawca w trakcie rozmowy kwalifikacyjnej na stanowiska webmaster i programista PHP” oraz „Jak zarabiać na robieniu stron WWW”.

Aktualności | Porady | Gościnnie | Katalog
Bukmacherzy | Sprawdź auto | Praca
biurowirtualnewarszawa.pl wirtualne biura w Śródmieściu Warszawy

Artykuł może w treści zawierać linki partnerów biznesowych
i afiliacyjne, dzięki którym serwis dostarcza darmowe treści.

Więcej w tym temacie:

Następny artykuł » zamknij

Jedna infekcja komputera może być początkiem całej serii

Ostatnie artykuły:

fot. Freepik Prognozy dla Bitcoina 2025: Eksperci przewidują wzrost do 200 tys. USD po przejęciu władzy przez Trumpa	fot. DALL-E Uwaga! Przestępcy wykorzystują Kalendarz Google do cyberataków	fot. DALL-E Meta przedkłada zyski nad ochronę prywatności! Polski sąd odrzucił prośbę firmy o wstrzymanie ochrony przed deepfakeami znanych Polaków
fot. DALL-E Dane satelitarne dla każdego: NSIS oferuje bezpłatny dostęp do zaawansowanych danych satelitarnych i produktów analitycznych	fot. DALL-E Polscy naukowcy tworzą fundamenty międzyplanetarnej komunikacji, wykorzystując kwantowe przetwarzanie sygnału	fot. DALL-E Polski poseł ofiarą oszustwa na policjanta - stracił 150 tysięcy złotych