W poniższym opracowaniu posługujemy się jeszcze nazwą portalu nasza-klasa, choć w czasie trwania postępowania miała miejsce zmiana na nk.pl.

Stan faktyczny, jaki ustalił Sąd Okręgowy

„Nasza-klasa.pl” to internetowy portal społecznościowy, umożliwiający użytkownikom nawiązywanie kontaktów, wyszukiwanie znajomych (fakt powszechnie znany).

Spółka ta jest podmiotem udostępniającym zasoby systemu teleinformatycznego w celu przechowywania danych przez usługobiorców-użytkowników portalu nasza-klasa.pl. którzy na administrowanych przez nią serwerach zakładają profile internetowe.

Profile tworzone przez użytkowników portalu oznaczane są przez nich w momencie rejestracji jako „konto fikcyjne” lub „konto rzeczywiste”. Na profilu będącym kontem fikcyjnym wyświetlana jest informacja o takim jego charakterze. Świadcząc usługę umożliwiającą zakładanie kont użytkownikom portalu, strona pozwana nie jest w stanie zweryfikować podczas zakładania i rejestracji profilu czy dane podawane przez osobę zakładającą profil są prawdziwe, czy też fikcyjne. Nowe konta zakładane przez użytkowników nie są weryfikowane przez administratora portalu „nasza-klasa.pl”.

(…)

W dniu [_] powód noszący wówczas nazwisko „[_]” zarejestrował na portalu „nasza-klasa.pl” swój profil o numerze [_] i nazwie „[_]”. Profil ten założył w celu odnowienia dawnych znajomości i poznania innych osób. Dokonał ustawień zabezpieczających go jako tzw. profil ukryty – nie było możliwe znalezienie profilu poprzez wyszukiwarkę, tylko zdjęcie główne było widoczne dla wszystkich użytkowników, a pozostałe zdjęcia w galerii były dostępne tylko dla innych użytkowników portalu, którzy należeli do grupy znajomych powoda.

W dniu [_] o godz. 22:15:09 powód poprzez formularz kontaktowy na portalu „nasza-klasa.pl” ze swojego profilu o numerze [_] poinformował stronę pozwaną, że na fikcyjnym profilu o numerze [_] zamieszczono jego dane osobowe oraz opublikowano jego wizerunek. W zgłoszeniu poprosił o natychmiastowe usunięcie zdjęcia oraz likwidację podanego konta.

Strona pozwana po dokonaniu sprawdzenia zgłoszenia podjęła decyzję o usunięciu profilu z systemu, Zabezpieczono dane na potrzeby ewentualnego postępowania sądowego.

Następnego dnia, tj. [_] o godzinie 12:51 strona pozwana poinformowała powoda, że wskazane przez niego konto fikcyjne zostało usunięte.

Powód zgłosił na Policji zawiadomienie o popełnieniu na jego szkodę przestępstwa znieważenia    polegającego na zamieszczeniu w portalu internetowym „nasza-klasa.p!” obok danych osobowych i wizerunku powoda adnotacji „[_]”.

Postanowieniem z dnia [_] prokurator Prokuratury Rejonowej [_] w sprawie o sygn. [_] na podstawie art. 305 § 1 kpk. i art. 17 § 1 pkt 11 kpk odmówił wszczęcia dochodzenia w sprawie o czyn z art. 216 § 1 kk, wobec stwierdzenia przestępstwa ściganego z oskarżenia prywatnego i braku interesu społecznego w kontynuowaniu ścigania z urzędu.

Powód zwracał się w formie elektronicznej do strony pozwanej o udostępnienie danych osobowych osoby, która stworzyła ww. profil fikcyjny i jednocześnie udostępniła jego dane osobowe, w tym adres e-mail, numer IP komputera, z którego utworzono ten profil, celem złożenia prywatnego aktu oskarżenia. Domagał się także podania, jakie informacje były wysyłane z tego profilu, ile zarejestrowano na niego wejść. Podał stronie pozwanej, że złożył zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa na Policji, ale zarówno Policja, jak i Prokuratura odmówiły wszczęcia dochodzenia.

Pozwana spółka odmawiała udostępnienia powodowi powyższych danych, twierdząc, że powód nie jest do tego uprawniony. Jednocześnie informowała powoda, że może on złożyć w Prokuraturze lub na Policji zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa, a w razie odmowy podjęcia czynności może on złożyć skargę na podstawie art. 488 kpk., której wzór został powodowi wysłany drogą elektroniczną.

(…)

W tym samym czasie powód złożył także do Generalnego Inspektora Danych Osobowych skargę w sprawie nakazania udostępnienia na rzecz powoda danych osobowych osoby, która za pomocą strony internetowej „nasza-klasa.pl” stworzyła profil mogący godzić w dobre imię i cześć powoda. W prowadzonym w tej sprawie postępowaniu, strona pozwana na wezwanie GIODO złożyła pisemne wyjaśnienia.

Strona pozwana poinformowała Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych, że udostępni powodowi dane osobowe osoby, która założyła fikcyjny profil z danymi powoda, jeżeli wystąpi on z pisemnym wnioskiem o udostępnienie danych. Powód złożył taki wniosek, dołączając do niego kserokopię swojego dowodu osobistego. W piśmie z dnia [_] r. strona pozwana w odpowiedzi na żądanie powoda złożone na podstawie art. 32 ustawy o ochronie danych osobowych poinformowała powoda, że z przesłanego przez niego pisma nie wynika w sposób nie budzący żadnych wątpliwości, że dane zamieszczone na profilu nr [_] odnoszą się do jego osoby, a tym samym, że jest on osobą uprawnioną do otrzymania danych. W związku z tym, strona pozwana odmówiła udzielenia   powodowi   informacji   o   powyższym   profilu zarejestrowanym w serwisie strony pozwanej.

(…)

Sąd Okręgowy w [_] stwierdził, że uzyskanie informacji pozwalających na zidentyfikowanie sprawcy popełniającego przestępstwo za pośrednictwem Internetu przekracza możliwości pokrzywdzonego, natomiast policja w ramach art. 488 kpk winna zabezpieczyć wszelkie dowody, a na ich podstawie zabezpieczyć sprawcę. Ponadto, Sąd ten stwierdził, że w tamtejszej sprawie na wezwanie Policji dokonane w trybie art. 488 § 1 kpk portal „nasza-klasa.pl” przekazał informację zawierającą adres IP, host oraz adres poczty elektronicznej osoby, która dokonała rejestracji profilu znieważającego pokrzywdzonego, wskazując jednocześnie, że „na podstawie przeprowadzonych analizy logowań nie jest w stanie wskazać jednoznacznie osoby, która jest odpowiedzialna za utworzenie oraz korzystanie z konta ID [_]”.

W dniu [_] Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych na podstawie decyzji w sprawie o sygn. [_] nakazał stronie pozwanej udostępnienie powodowi informacji o osobie, która założyła profil o numerze [_] na stronie internetowej „nasza-klasa.pl” – w zakresie obejmującym informacje o imieniu i nazwisku, adresie poczty elektronicznej oraz adresie IP komputera, z którego założono ww. profil, nakazując jednocześnie spełnienie obowiązku, o którym mowa w art. 33 ust. 1 ustawy o ochronie danych osobowych w formie pisemnej.

W wykonaniu tej decyzji strona pozwana poinformowała powoda, że fikcyjny profil o numerze [_] w serwisie „nasza-klasa.pl” założyła osoba o imieniu „[_]”, nazwisku „[_]”, mająca adres poczty elektronicznej „[_]”. Jednocześnie spółka wyjaśniła, że nie posiada danych osobowych w postaci adresów IP, z których zakładane są profile na prowadzonym przez nią portalu, dane te nie są zbierane i tym bardziej przechowywane, czy archiwizowane. Strona pozwana udzieliła także powodowi informacji w wykonaniu obowiązku wynikającego z art. 33 ust. 1 ustawy o ochronie danych osobowych.

Wyrok Sądu Okręgowego

Sentencja wyroku I instancji brzmiała:

I. nakazuje stronie pozwanej „Nasza Klasa Spółka z ograniczona odpowiedzialnością” Sp. z o.o. we Wrocławiu aby w terminie 14 dni od uprawomocnienia się niniejszego wyroku, wystosowała do powoda, listem poleconym, pismo zawierające przeprosiny o treści: „Nasza Klasa Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością” Sp. z o.o. we Wrocławiu przeprasza Pana [_], dawniej [_], za odmowę udostępnienia danych osobowych osoby, która założyła fałszywy profil godzący w jego dobra osobiste oraz znieważający jego osobę”;

II. zasądza od strony pozwanej „Nasza Klasa Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością” Sp, z o.o., we Wrocławiu na rzecz powoda [_] kwotę 10,000 zł, (dziesięć tysięcy złotych);

III. oddala dalej idące żądania;

IV. zasądza od strony pozwanej na rzecz powoda kwotę 1.100 zł. tytułem zwrotu
kosztów procesu;

V. koszty zastępstwa procesowego między stronami wzajemnie znosi.

Zarzuty apelacji

W oparciu o art. 368 § 1 pkt 2) k.p.c. zaskarżonemu wyrokowi zarzuciliśmy:

1. Naruszenie przepisów prawa materialnego, to jest art. 24 § 1 k.c. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i uznanie przez Sąd Okręgowy, że:

a. pozwany dopuścił się naruszenia dóbr osobistych powoda, a to: 1) czci i godności, 2) prawa do prywatności oraz 3) prawa do ochrony danych osobowych poprzez odmowę udostępnienia powodowi danych osobowych osoby, która założyła fałszywy profil godzący w dobra osobiste powoda oraz znieważający jego osobę, pomimo tego, że – zdaniem Sądu Okręgowego – powód był uprawniony do ich uzyskania zgodnie z decyzją Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych (dalej również: „GIODO”), i dane te, którymi pozwany dysponował, powód otrzymał.

b. oraz w konsekwencji, że to pozwany ponosi odpowiedzialność za wyżej opisane naruszenie dóbr osobistych powoda jak również że powód mógł domagać się od pozwanego złożenia oświadczenia z przeprosinami oraz zadośćuczynienia pieniężnego, a jego roszczenie było uzasadnione,

podczas gdy zachowanie pozwanego nie naruszało jakichkolwiek dóbr osobistych powoda a odpowiedzialność pozwanego jest wyłączona z uwagi na to, że:

a. działanie pozwanego nie było bezprawne, albowiem pozwany wykonał w sposób prawidłowy i takim zakresie, w jakim mógł, decyzję GIODO nakazującą udostępnienie powodowi danych osobowych osoby, która założyła fałszywy profil godzący w dobra osobiste powoda oraz znieważający jego osobę,

b. powód – wbrew ustaleniom Sądu Okręgowego – nie był uprawniony do uzyskania od pozwanego danych osobowych osoby, która założyła fałszywy profil godzący w dobra osobiste powoda oraz znieważający jego osobę, a pozwany nie znał i nie zna danych osobowych osoby, która założyła fałszywy profil powoda, oraz – wbrew ustaleniom Sądu Okręgowego – pozwany nie był obowiązany do udostępnienia powodowi ww. danych, albowiem ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych nie zawiera nakazu wydania danych osobowych oraz przewiduje odpowiedzialność karną za udostępnienie danych osobowych osobom nieuprawnionym,

c. przepisy prawa nie nakładają na pozwanego, jako hostingodawcę, obowiązku gromadzenia oraz przechowywania informacji o numerze IP komputera, z którego zakładany jest profil (konto) na serwisie internetowym, który to numer 1) nie służy identyfikowaniu konkretnej osoby oraz konkretnego komputera, 2) może być dowolnie zmieniony, 3) może posłużyć wyłącznie do ustalenia adresu końcówki sieci teleinformatycznej, który to adres nie musi być związany z konkretną osobą,

d. przepisy prawa nie nakładają na pozwanego, jako hostingodawcę, obowiązku gromadzenia oraz przechowywania jakichkolwiek innych danych służących do identyfikacji użytkownika portalu społecznościowego administrowanego przez pozwanego, w tym numerów IP komputerów z logowań na profile użytkowników.

2. Naruszenie przepisów prawa materialnego, to jest art. 24 § 1 zdanie trzecie k.c. w zw. z art. 448 k.c. w zw. z art. 415 k.c. przez ich niewłaściwe zastosowanie, tj. zasądzenie od pozwanego zadośćuczynienia w sytuacji, w której nie zaistniały określone prawem materialnym przesłanki do zasądzenia zadośćuczynienia, a w szczególności:

a. bezprawność zachowania pozwanego,
b. wina pozwanego,
c. zaistnienie skutku zarzucanego naruszenia w postaci krzywdy po stronie powoda,
d. związek przyczynowy między zarzucanym zachowaniem pozwanego a krzywdą powoda.

3. Naruszenie przepisów prawa procesowego, to jest art. 233 § 1 k.p.c., które miało zasadniczy wpływ na wynik sprawy, a polegające na braku wszechstronnego rozważenia przez Sąd Okręgowy materiału dowodowego polegające na całkowitym zaniechaniu rozważenia przez Sąd, czy powód wykazał zaistnienie przesłanek nakazania pozwanemu złożenia pisemnych przeprosin powoda oraz przesłanek zasądzenia zadośćuczynienia.

4. Naruszenie przepisów prawa procesowego, to jest art. 100 zdanie pierwsze k.p.c. przez jego niewłaściwe zastosowanie oraz art. 98 § 1 k.p.c. poprzez jego niezastosowanie, które to naruszenia polegają na uznaniu przez Sąd Okręgowy, że w sprawie należy stosunkowo rozdzielić koszty postępowania i znieść wzajemnie między stronami koszty zastępstwa procesowego, podczas gdy brak było w sprawie przesłanek do zastosowania art. 100 zdanie pierwsze k.p.c. a z uwagi na bezzasadność powództwa należało obciążyć powoda kosztami procesu w całości zgodnie z art. 98 § 1 k.p.c.

Rozstrzygnięcie Sądu Apelacyjnego

Sąd Apelacyjny w pełni podzielił nasze argumenty i wydał wyrok , w którym:

1. zmienił wyrok Sądu I instancji w ten sposób, że oddalił w całości powództwo,
2. nie obciążył powoda kosztami postępowania za II instancję

W uzasadnieniu ustnym Sąd Apelacyjny uznał, że Sąd I instancji błędnie ocenił stan faktyczny i nie ma żadnych podstaw do zarzucania NK jakiegokolwiek postępowania naruszającego dobra osobiste powoda. Zdaniem Sądu Apelacyjnego nie może być mowy o jakiejkolwiek krzywdzie powoda, za którą byłaby odpowiedzialna NK.

Wyrok jest prawomocny.

Grzegorz Wanio, Michał Kluska
Kancelaria Olesiński & Wspólnicy

Źródło: blog.e-prawnik.pl

>> Czytaj także: NK.pl nie odpowie za nieudostępnienie danych naruszyciela dóbr osobistych