W ubiegłym tygodniu Forsal.pl poinformował, że Parlament Europejski zainteresował się kwestią płatności realizowanych przy pomocy kart płatniczych, przez internet i za pośrednictwem urządzeń przenośnych. W polu widzenia PE znalazły się m.in. opłaty interchange - prowizje pobierane przez wydawców kart płatniczych od każdej transakcji bezgotówkowej. O tym, że w Polsce opłaty kartowe ponad dwukrotnie przewyższają średnią unijną, wiadomo nie od dziś. Popatrzcie zresztą na poniższy wykres (aby zobaczyć powiększoną wersję, wystarczy kliknąć):

Wykres dotyczy kart debetowych VISA i pochodzi z Analizy funkcjonowania opłaty interchange w Polsce, którą pod koniec stycznia 2012 r. przygotował Narodowy Bank Polski (NBP). Podobnie kształtują się prowizje w przypadku kart płatniczych wydawanych przez MasterCard - zob. wykresy w artykule pt. Obniżenie opłat kartowych pretekstem do politycznej licytacji.

Według dziennikarzy Forsalu Parlament Europejski planuje ujednolicić opłaty kartowe w państwach należących do Unii Europejskiej. Jak czytamy w przygotowanym przez nich artykule: efekt mógłby być taki, że o ile w niektórych krajach (jak Polska) prowizje musiałyby spaść, to w innych limit byłby wyższy od obowiązującego poziomu interchange. Czy tak będzie w rzeczywistości? Na stronie PE można znaleźć tylko projekt rezolucji z dn. 4 czerwca 2012, zamieszczamy go również na końcu tego artykułu. Można w nim przeczytać, że zdaniem Komisji Gospodarczej i Monetarnej, która pracuje nad rezolucją, maksymalny poziom WOI (czyli wielostronnych opłat interchange) nie powinien być ustalany w drodze rozporządzenia na szczeblu unijnym.

Wróćmy więc na grunt polski. Prowizje za płatności kartą usiłował uregulować NBP, niestety z negatywnym skutkiem, o czym szczegółowo pisaliśmy w Dzienniku Internautów.

Czytaj więcej: Sklepy będą akceptować tylko niektóre karty płatnicze? Nowelizacja ustawy w drodze

Poinformowaliśmy wówczas, że Ministerstwo Finansów pracuje nad nowelizacją ustawy o usługach płatniczych. W ubiegłym tygodniu skontaktowaliśmy się z biurem prasowym MF, żeby się dowiedzieć, na jakim etapie znajdują się te prace.

Okazało się, że projekt ustawy o zmianie ustawy o usługach płatniczych oraz niektórych innych ustaw dostępny jest na stronie legislacja.rcl.gov.pl i w najbliższym czasie zostanie skierowany na posiedzenie Komitetu Stałego Rady Ministrów. Ministerstwo Finansów proponuje w nim m.in.:

• umożliwienie wyboru akceptantom/merchantom akceptacji tylko niektórych kart danej organizacji płatniczej (czyli tzw. rozpakietowanie akceptacji kart w ramach każdej organizacji kartowej), które będzie prawdopodobnie uzupełnione ustawową regulacją zakazu ujednolicania opłat od wszystkich kart płatniczych (tzw. blendingu) - obecnie akceptantów obowiązuje zasada honour-all-cards;
• wprowadzenie obowiązku informowania użytkowników przez dostawcę usług płatniczych wydającego instrument płatniczy - na żądanie użytkowników - o wszelkich opłatach związanych z przyjmowaniem zapłaty danym instrumentem wraz ze wskazaniem, od kogo i w jakiej wysokości opłaty są pobierane.

Biuro prasowe MF wyraźnie odróżniło ten projekt od wpisanego do planu prac rządu projektu założeń do projektu ustawy w sprawie funkcjonujących modeli prowizyjnych na rynku płatności bezgotówkowych. Jak pisaliśmy w Dzienniku Internautów, porażka NBP w walce o zmniejszenie opłat interchange stała się pretekstem do politycznej licytacji typu „kto da mniej”. Wzięły w niej udział Polskie Stronnictwo Ludowe, Prawo i Sprawiedliwość, Solidarna Polska i Ruch Palikota. Ministerstwo Finansów w tej właśnie chwili analizuje przedstawione propozycje, uwzględniając także stanowisko NBP i doświadczenia innych krajów w tej kwestii.

- Jest prawdopodobne, że resort przedstawi wyłącznie projekty stanowisk względem projektów parlamentarnych do przyjęcia przez Radę Ministrów, oparte o ekspertyzę własną i posiadane przez resort dane, i zarekomenduje przyjęcie wybranych rozwiązań lub własne uzupełniające propozycje - poinformowało biuro prasowe MF w liście do redakcji Dziennika Internautów.

Warto przy tym odróżnić opłaty interchange od opłat akceptanta (OA, w skład których wchodzą: opłaty interchange, opłaty dodatkowe przekazywane do organizacji płatniczej oraz marże agentów rozliczeniowych; w użyciu jest też skrót MSC, ang. Merchant Service Charge). Według Ministerstwa Finansów merytorycznie uzasadnione jest uregulowanie jedynie stawek opłat interchange, ponieważ sposób ich ustalania nie jest przejrzysty, co wykazał NBP. W taki sam sposób w telekomunikacji reguluje się stawki połączeń roamingowych, a w energetyce - stawki za przesył prądu czy gazu.

- Tymczasem stawki OA są ustalane w ramach konkurencji między agentami rozliczeniowymi, gdyż mają oni wpływ na poziom swej marży będącej częścią OA. Podmiotów takich funkcjonuje na polskim rynku już kilkanaście, a konkurencja między nimi jest bardzo intensywna - czytamy w liście z biura prasowego MF. Ministerstwo uważa, że rynek agentów rozliczeniowych samoczynnie dostosuje poziom stawek OA po ustawowym uregulowaniu opłat interchange.

Projekt Sprawozdania Komisji Gospodarczej i Monetarnej

Czytaj także: Visa i MasterCard nie chcą obniżyć opłat po dobroci. PSL: Wymusimy to ustawą!