Organizacje zbiorowego zarządzania (OZZ), takie jak ZAiKS albo ZPAV, mają szczególne przywileje związane z pieniędzmi. Przykładowo otrzymują pieniądze z tzw. opłaty reprograficznej, doliczanej do cen urządzeń i czystych płyt. Zbierają mnóstwo pieniędzy w imieniu twórców i wtrącają się do debaty o prawie autorskim, ale nie zawsze wypłacają artystom rozsądne kwoty i w rozsądnych terminach.

Coraz więcej ludzi dostrzega ten problem, a od 2011 roku możemy zajrzeć do finansów takich organizacji. Dzięki temu mogliśmy się dowiedzieć, że kwoty niewypłacone artystom idą w miliony złotych. Są nawet takie OZZ, które potrafią zebrać miliony, a twórcom wypłacić kwotę liczoną w tysiącach.

Sprawozdania są, ale nieczytelne

Każdy kto czytał sprawozdania finansowe OZZ wie, że są to dokumenty bardzo nieprzystępne. Chwilami trudno oprzeć się wrażeniu, że zostały specjalnie napisane w taki sposób, aby nie dało się łatwo ich czytać, porównywać i wyciągać z nich wniosków.

Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego dostrzegło ten problem i postanowiło go rozwiązać, przedstawiając projekt rozporządzenia dotyczącego rocznych sprawozdań OZZ. Wczoraj został przekazany do konsultacji społecznych. 

Pod tym tekstem zamieszczono kopię projektu rozporządzenia. Wymienia ono po prostu elementy, jakie mają się znaleźć w poszczególnych rozdziałach sprawozdania.

Ministerstwo widzi próby ukrywania

Ciekawe jest uzasadnienie projektu, dostępne na stronie Rządowego Centrum Legislacji. Napisano w nim wprost, że...

Mankamentem obecnie obowiązującego rozporządzenia okazał się natomiast brak wyraźnie określonej struktury sprawozdań, co utrudnia ich lekturę porównawczą oraz pozwala w gąszczu w ogóle niewymaganych i niekoniecznie istotnych informacji "ukrywać" te, które mogą świadczyć o nienależytym wykonywaniu zbiorowego zarządu, np. wskazujące na niewielki zakres repartycji bezpośredniej (czyli kwot wypłacanych twórcom - red.).

Z tego tekstu można wnioskować, że ministerstwo nie tylko dostrzega problem nieprzejrzystych sprawozdań, ale potrafi także po imieniu nazwać powód tej nieprzejrzystości. Niektóre OZZ chcą ukryć swoją niską efektywność w wypłacaniu pieniędzy twórcom.

Ministerstwo zauważyło również, że finanse OZZ interesują generalnie opinię publiczną i to również jest powód, by zapewnić czytelność sprawozdań.

Co nowego w sprawozdaniach?

Nowe rozporządzenie nie tylko porządkuje sprawozdania, ale wprowadza do nich pewne nowe elementy np.  przewiduje się wyodrębnienie inkasa wynagrodzeń i inkasa opłat kompensacyjnych. W zakresie kosztów działalności organizacji zbiorowego zarządzania przewiduje się wyodrębnienie kosztów inkasa i kosztów repartycji.

Istniejący obecnie obowiązek omówienia sposobu zarządzania środkami uzyskanymi z opłat i wynagrodzeń od czasu ich pobrania do czasu ich wypłaty zostanie uzupełniony o wymóg wskazania przeznaczenia odsetek z lokat, rachunków bankowych oraz pozostałych instrumentów rynku finansowego lub kapitałowego.

Jako osobne pozycje sprawozdania przewiduje się wskazanie łącznej kwoty wynagrodzeń i łącznej kwoty świadczeń kompensacyjnych faktycznie wypłaconych podmiotom uprawnionym, wraz ze wskazaniem liczby osób objętych repartycją w roku sprawozdawczym.

Zajrzyj do źródeł

Poniżej kopia projektu rozporządzenia.

Do Ku Ment 105069 by di24pl