Od roku 2006 serwis MamPrawoWiedzieć.pl prezentuje informacje o senatorach, posłach, posłach do Parlamentu Europejskiego oraz kandydatach na te funkcje. Przed każdymi wyborami do kandydatek i kandydatów rozsyłane są kwestionariusze z zestawem pytań o ich kompetencje oraz poglądy. Ma to ułatwić obywatelkom i obywatelom świadome podjęcie decyzji i wybranie kandydatki lub kandydata o zbliżonych przekonaniach. Tym razem do grona organizacji, które współtworzyły kwestionariusze, dołączyła Fundacja Panoptykon.

Wśród zagadnień, które poruszyliśmy w ankiecie, były m.in. kompetencja państw do masowego zbierania danych o obywatelach dla celów walki z terroryzmem, reakcja Brukseli na doniesienia o programie PRISM, negocjacje z USA w sprawie TTIP czy ochrona prywatności w kontekście inteligentnych systemów pomiaru poboru prądu (smart grid). Kandydaci odpowiadali na pytania zamknięte. Mieli także możliwość określenia swoich priorytetów w nadchodzącej kadencji – część z nich uznała, że będą nimi prawa człowieka i prawa cyfrowe. Do tej pory kwestionariusz uzupełniło 220 kandydatów i kandydatek, jednak nie wszyscy ustosunkowali się do naszych tematów. Zabrakło głosu wielu kluczowych postaci z życia politycznego, które mają szanse na stanowisko w Brukseli.

Analiza kwestionariusza wskazuje, że kandydaci wykazują dużą zgodność co do tematu masowej inwigilacji czy ochrony prywatności. Politycy bardzo często opowiadają się za szerszymi gwarancjami ochrony praw obywateli w zakresie masowego gromadzenia danych dla przeciwdziałania terroryzmowi oraz wprowadzeniem restrykcyjnych przepisów o wykorzystywaniu danych przez organy państwowe i firmy. Kandydaci chcą także, by Polska – w kontekście afery PRISM – wdrożyła postanowienia rezolucji Parlamentu Europejskiego, w tym wyjaśniła swój udział w programach masowej inwigilacji. Wielu z polityków jest również za tym, by przed podpisaniem z USA umowy TTIP uregulowano na linii Bruksela–Waszyngton problemy z ochroną danych. Większość z kandydatów optuje też, by wprowadzeniu inteligentnych liczników prądu towarzyszyły gwarancje ochrony prywatności ich użytkowników.

Takie odpowiedzi bardzo nas cieszą, ale i zaskakują. Obecnie w Parlamencie Europejskim nie ma takiej zgodności co do praw obywatelskich i cyfrowych. Być może polska scena polityczna po protestach w sprawie ACTA odrobiła lekcję na ten temat. Niewykluczone jednak, że w kampanii wyborczej kandydatki i kandydaci po prostu mówią nam to, co najbardziej chcemy usłyszeć. Będziemy więc bacznie śledzić, czy obecne deklaracje przełożą się na działania przyszłych europarlamentarzystów.

Poniżej prezentujemy listę wybranych kandydatek i kandydatów, którzy odpowiedzieli na nasze pytania. Wyboru dokonaliśmy ze względu na ich dotychczasowy wpływ na sytuację polityczną, szanse na zdobycie mandatu oraz reprezentatywność dla danego komitetu. Lista została uporządkowana alfabetycznie. Przy nazwiskach kandydatów znajdują się odnośniki do odpowiedzi udzielonych w ankiecie.

Marek Balicki (Sojusz Lewicy Demokratycznej)

Adam Bielan (Polska Razem)

Michał Boni (Platforma Obywatelska)

Andrzej Dera (Solidarna Polska)

Hanna Foltyn–Kubicka (Prawo i Sprawiedliwość)

Lidia Geringer de Oedenberg (Sojusz Lewicy Demokratycznej)

Jarosław Gowin (Polska Razem)

Andrzej Grzyb (Polskie Stronnictwo Ludowe)

Danuta Hübner (Platforma Obywatelska)

Ryszard Kalisz (Europa Plus – Twój Ruch)

Paweł Kowal (Polska Razem)

Agnieszka Kozłowska-Rajewicz (Platforma Obywatelska)

Ryszard Legutko (Prawo i Sprawiedliwość)

Barbara Nowacka (Europa Plus – Twój Ruch)

Wanda Nowicka (Europa Plus – Twój Ruch)

Wojciech Olejniczak (Sojusz Lewicy Demokratycznej)

Bolesław Piecha (Prawo i Sprawiedliwość)

Julia Pitera (Platforma Obywatelska)

Joanna Senyszyn (Sojusz Lewicy Demokratycznej)

Marek Siwiec (Europa Plus – Twój Ruch)

Róża Thun (Platforma Obywatelska)

Artur Wieczorek (Zieloni)

Artur Zawisza (Ruch Narodowy)

Janusz Zemke (Sojusz Lewicy Demokratycznej)

Tadeusz Zwiefka (Platforma Obywatelska)

Artykuł został opublikowany za zgodą Fundacji Panoptykon.

Materiał dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie Autorstwa 3.0 Polska.