• Trwają prace nad projektem specustawy dotyczącej Światowych Dni Młodzieży. 
• W projekcie są zapisy na temat przetwarzania danych przez policję i dodatkowych uprawnień SOK.

W mediach pojawiały się już informację o tym, że z okazji Światowych Dni Młodzieży rząd może szykować zaostrzenie nadzoru nad obywatelami. Z niektórych doniesień wynikało, że właśnie po to szykowano "ustawę inwigilacyjną", inni łączyli to z zapowiedziami dotyczącymi "ustawy antyterrorystycznej". 

W rzeczywistości przepisy nadające służbom dodatkowe uprawnienia można znaleźć w projekcie specjalnej ustawy o ŚDM (czyli Ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z organizacją wizyty Jego Świątobliwości Papieża Franciszka w Rzeczypospolitej Polskiej oraz Światowych Dni Młodzieży - Kraków 2016). Kopię projektu ustawy znajdziecie w RCL oraz pod tym tekstem. 

Specustawa dotyczy różnych problemów związanych ze Światowymi Dniami Młodzieży. Jest w niej rozdział o szczególnych zasadach dotyczących inwestycji, zabezpieczenia medycznego albo organizacji transportu. Projekt przewiduje też uproszczoną procedurę instalacji stacji bazowych, bo sieci komórkowe mogą być bardzo obciążone gdy odwiedzi nas 2,5 mln pielgrzymów. Obok tego wszystkiego są przepisy "inwigilacyjne". 

ŚDM i przetwarzanie danych przez Policję

Art. 5 projektu mówi, że w celu zapewnienia bezpieczeństwa Policja może gromadzić sprawdzać i przetwarzać dane osób (także bez ich wiedzy i zgody). Chodzi o osoby zarejestrowane jako uczestnicy ŚDM lub wolontariusze. Przetwarzane przez Policję informacje mogą być pochodzić od innych organów lub instytucji państwowych. Mogą to byc również dane uzyskane lub przetwarzane w wyniku czynności operacyjno-rozpoznawczych. Mogą pochodzić także pochodzić od organów ścigania innych państw. 

W projekcie przewidziano ograniczenie czasowe tego przetwarzania danych. Będzie to możliwe w okresie niezbędnym do realizacji zadań Policji wynikających z ustawy, ale nie dłużej niż do 30 września 2016 r. 

SOK: nagrywanie dźwięku, przeszukania bagażu

Ciekawe uprawnienia ma zyskać również Straż Ochrony Kolei. W okresie od 18 lipca do 2 sierpnia SOK będzie miała prawo "rejestrowania (...) obrazu i dźwięku zdarzeń na obszarze kolejowym, w pociągach i innych pojazdach kolejowych, w przypadku gdy czynności te są niezbędne do utrwalenia dowodów popełnienia przestępstwa lub wykroczenia". Zarejestrowane obrazy lub dźwięk mają być niszczone 30 dni od dnia zarejestrowania, jeśli nie zawierają dowodów popełnienia przestępstwa. 

Miałem nadzieję, że autorzy projektu uzasadnią w jakiś sposób potrzebę nagrywania obrazu i dźwięku. Niestety w uzasadnieniu nie rozwinięto tematu. Można odnotować, że nie pierwszy raz stykamy się z ideą nagrywania dźwięku na kolei. W roku 2014 Fundacja Panoptykon ujawniła, że monitoring w PKP może obejmować dźwięk. Później PKP Intercity tłumaczyło, że nie nagrywa rozmów choć rzeczywiście ma do tego sprzęt. 

Dodajmy jeszcze, że SOK będzie mógł również przeglądać zawartość bagaży w razie istnienia "uzasadnionego podejrzenia popełnienia przestępstwa lub wykroczenia" (zob. art. 10 projektu). 

Clem tego tekstu nie jest straszenie inwigilacją. Impreza taka jak ŚDM może wymagać wprowadzenia dodatkowych środków bezpieczeństwa. Ocena proporcjonalności tych środków to bardziej złożona sprawa, która będzie wymagać przemyśleń. Obecnie możemy po prostu zasygnalizować, że w tej konkretnej ustawie znajdują się także przepisy dotyczące przetwarzania danych, monitoringu i przeszukiwania bagażu.

Poniżej projekt ustawy w wersji z 22 lutego.

Do Ku Ment 209402