Pierwsza piątka najbardziej innowacyjnych województw w Polsce pozostaje niezmieniona od trzech lat. To województwa – mazowieckie, małopolskie, pomorskie, dolnośląskie i lubelskie. Na podium najbardziej innowacyjnych województw pojawiło się pierwszy raz województwo pomorskie, które w poprzednich trzech latach zajmowało czwartą pozycję. Grzegorz Maliszewski, Główny Ekonomista Banku Millennium, jeden z autorów raportu, twierdzi, że awans pomorskiego to w głównej mierze efekt konsekwentnie rozwijanej aktywności naukowo-badawczej. Widać to we wzroście nakładów na B+R oraz zwiększeniu liczby pracowników zajmujących się badaniami, co przekłada się na rosnącą liczbę uzyskanych patentów. Według eksperta w przypadku Mazowsza i Małopolski - województw z dużymi aglomeracjami miejskimi (warszawską i krakowską), rozbudowaną bazą naukową i rozwiniętym biznesem - można mówić o uzyskaniu przez nie efektu synergii. Jest on widoczny w rozwoju innowacyjnych usług i przemysłu, m.in. w sektorze nowoczesnego wsparcia dla biznesu w obszarze IT i działów zakupów, a w branży motoryzacyjnej i biotechnologicznej w obszarze „badań i rozwoju”. Warto dodać, że województwa z czołówki „Indeksu Millennium” są najbardziej atrakcyjne dla inwestorów. Wspieranie rozwoju innowacyjności w mniej rozwiniętych regionach może być więc szansą na przypływ kapitału inwestycyjnego, a tym samym przyspieszenie ich wzrostu gospodarczego, co zaznacza Maliszewski.

Zaskoczenia tegorocznego rankingu

W tegorocznej edycji Indeksu zwraca uwagę powiększający się dystans województw do lidera oraz wzrost dysproporcji między regionami. W poprzednich latach większość regionów zbliżała się do czołówki zestawienia, natomiast w tym roku aż dziewięć z nich wykonało ruch w odwrotnym kierunku. Tylko sześć województw zmniejszyło dystans do podium. Wśród nich na wyróżnienie zasługują łódzkie, warmińsko-mazurskie, śląskie oraz opolskie. Największy postęp we wzroście innowacyjności osiągnęło województwo opolskie (awans aż o 3 pozycje) i łódzkie (2 oczka w górę). Oba regiony wyraźnie zwiększyły nakłady na działalność badawczo-rozwojową, a w konsekwencji poprawiły pozycję w kategorii uzyskanych patentów. Dodatkowo województwo łódzkie powróciło na pozycję lidera w kategorii „wartość dodana”, po tym jak w ubiegłorocznym rankingu spadło na jedenaste miejsce.

Miejsca województw w rankingu

Spadki w zestawieniu

Na dole zestawienia znalazły się województwa świętokrzyskie, warmińsko-mazurskie i lubuskie. Wpłynęło na to relatywnie niskie uprzemysłowienie tych rejonów oraz słaby rozwój sektora usług i infrastruktury edukacyjnej. Znalazło to odbicie w małej aktywności naukowo-badawczej (niskie nakłady na „badania i rozwój” i porównywalnie niska liczba patentów), niezbyt wysokiej wydajności pracy i słabej „stopy wartości dodanej” generowanej przez lokalne firmy. Największe spadki w rankingu (o 2 pozycje) zanotowały województwa podkarpackie, podlaskie i zachodniopomorskie. Regiony te osiągnęły gorsze wyniki m.in. w kategoriach „nakłady na badania i rozwój”, „liczba uzyskanych patentów” oraz „wydajność pracy”.

Czy istnieje przepis na innowacyjność?

Z przygotowanego raportu wynika jednak, że nie ma uniwersalnego przepisu dla wszystkich regionów. Głównym czynnikiem rozwoju innowacyjności na konkretnych obszarach jest ich potencjał gospodarczy (m.in.: stopień rozwoju przemysłu, dostępność zaplecza edukacyjnego, kapitału ludzkiego czy udział kapitału zagranicznego). Duże znaczenie ma również polityka regionalna – dostęp do dotacji, ułatwianie współpracy biznesu i nauki, finansowanie działalności badawczo-rozwojowej oraz ulgi podatkowe dla firm podejmujących taką działalność. Wiele z czynników stymulujących innowacyjność to jednak czynniki lokalne takie jak położenie geograficzne, dostęp do infrastruktury drogowej czy lokalizacja wyższych uczelni. Biorąc pod uwagę wszystkie uwarunkowania, władze każdego województwa powinny opracować swój własny, indywidualny „przepis na innowacyjność” uwzględniający lokalną specyfikę i dostępne środki. Na pewno warto zwrócić uwagę na:

• wspieranie tzw. inteligentnych specjalizacji czyli regionalnych sektorów gospodarki z ponadprzeciętnym potencjałem rozwoju takich jak energia zrównoważona, technologie informacyjne, elektrotechnika, turystyka, przemysły kreatywne i czasu wolnego
• dostosowanie profili kształcenia do potrzeb innowacyjnych firm w regionie
• dbanie o bazę i jakość szkolnictwa wyższego, które dla pracodawców oferujących atrakcyjną i dobrze płatną pracę oznacza dostęp do wykwalifikowanych kadr
• wspieranie przedsiębiorczości i oferowanie zachęt do tworzenia innowacyjnych firm (w tym startupów) takich jak inkubatory przedsiębiorczości, laboratoria badawcze, fundusze inwestycyjne czy fundusze pożyczkowe

„Indeks Millennium 2018 - Potencjał Innowacyjności Regionów” jest autorskim badaniem opracowanym z wykorzystaniem ostatnich dostępnych danych Głównego Urzędu Statystycznego i bazy Pont Info. Wyniki rankingu powstały z sumowania wyników w 6 kategoriach, które według ekspertów w największym stopniu wpływają na potencjał innowacyjności regionów. Są to: wydajność pracy, stopa wartości dodanej, wydatki na badania i rozwój (B+R), liczba studentów, liczba pracujących w B+R i liczba wydanych patentów. Pełna informacja o Indeksie dostępna jest na tej stronie.

Źródło: Bank Millennium