Należy pamiętać o tym, że w niektórych przypadkach za podatnika roczne rozliczenie podatkowe może wypełnić inna instytucja, co w konsekwencji zwalnia go od konieczności poświęcenia czasu na dokonanie stosownych obliczeń.

Omawiając możliwość uniknięcia lub też zminimalizowania formalności wynikających z obowiązku podatkowego ciążącego na podatniku, istotne jest, aby podkreślić, że przepisy prawa podatkowego przewidują, iż w przypadku, gdy płatnik podatku dokona szczegółowego rozliczenia wypłacanego przez niego dochodu podatnikowi, a także związanej z nim kwoty podatku, może ten być całkowicie zwolniony z obowiązku wypełnienia formularza PIT. Warto zatem wiedzieć kto posiada takie przywileje.

ZUS wypełni za Ciebie

Jedną z takich grup są emeryci i renciści, których jedyny dochód stanowią różnego rodzaju świadczenia emerytalne bądź rentowe, wypłacane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Instytucja ta jest bowiem zobowiązana do sporządzenia i przekazania stosownych informacji dotyczących wartości dochodów uzyskanych w minionym roku podatkowym. Trzeba w tym miejscu zauważyć, że dotyczy to wszystkich osób, które chociażby przez jeden miesiąc roku podatkowego otrzymywały jakiekolwiek świadczenie.

ZUS jako płatnik podatku dochodowego

Ze względu na to, że kwoty wypłacanych przez ten organ świadczeń, to znaczy emerytur oraz rent, świadczeń przedemerytalnych, zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego, rent socjalnych, rent strukturalnych zostały już pomniejszone o stosowne zaliczki na podatek dochodowy, ZUS przyjmuje postać płatnika podatku. W konsekwencji Zakład Ubezpieczeń Społecznych ma obowiązek sporządzić oraz przekazać roczne obliczenie podatku PIT podatnikom oraz urzędowi skarbowemu, właściwemu ze względu na miejsce zamieszkania podatnika. Termin na dopełnienie tego obowiązku przewidziany został na ostatni dzień lutego kolejnego roku podatkowego.

PIT-40A podstawowym zeznaniem rocznym

Formularzem właściwym dla sporządzenia rocznego rozliczenia podatku dochodowego, wypełnianym przez omawianą wyżej instytucję jest druk PIT-40A. Został on przewidziany dla podatników, którzy w danym roku podatkowym pobierali wspomniane świadczenia. Zasadniczo przyjmuje się, że wypełnienie i przesłanie do organu podatkowego przez ZUS deklaracji podatkowej PIT-40A uznaje się na równi ze złożeniem przez podatnika zeznania rocznego. Oznacza to, że w przypadku otrzymania wypełnionego przez ZUS formularza nie trzeba już indywidualnie sporządzać zeznania rocznego.

Niekiedy trzeba jednak wypełnić PIT

Warto jednak pamiętać o tym, że niekiedy zdarzają się sytuacje, w których należy rozliczyć się indywidualnie. Dzieje się tak w przypadku emerytów i rencistów, którzy w trakcie rozliczanego okresu uzyskali także dochody z innych źródeł. Przykładowo można tu wymienić różnego rodzaju umowy o pracę, umowy zlecenie, udziału w radzie nadzorczej itd.

Uwaga! Wyjątek to dochody określone w:

• art. 30 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej - updof) , czyli np. wygrane w konkursach, grach uzyskanych w państwie członkowskim UE lub innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, a także świadczenia otrzymane przez emerytów lub rencistów w związku z łączącym ich z byłym pracodawcą stosunkiem służbowym lub pracy;
• art. 30a updof, czyli tzw. dochody ze źródeł kapitałowych, np. odsetki od środków zgromadzonych na rachunku lub w innych formach oszczędzania;
• art. 30b updof, w którym wymienione zostały między innymi dochody ze zbycia papierów wartościowych;
• art. 30c updof – dochody z działalności gospodarczej opodatkowanej liniowo;
• art. 30e updof – dochody ze zbycia nieruchomości i praw do nieruchomości, jak np. spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej.

W przypadku uzyskania dochodów z tych źródeł podatek wykazany w PIT-40A z tytułu świadczeń otrzymanych z ZUS jest podatkiem należnym, co oznacza, że nie wykazuje się ich w odrębnie składanym zeznaniu. Natomiast uzyskane dodatkowe dochody trzeba wykazać w oddzielnym formularzu i rozliczyć.

Ponadto warto pamiętać o tym, że dodatkowe rozliczenie jest obligatoryjne w przypadku wszystkich podatników, którzy pragną skorzystać z możliwości rozliczenia przysługujących im ulg podatkowych, takich jak np. ulga na internet czy odliczenie od dochodu przekazanych darowizn na rzecz organizacji pożytku publicznego. Służy do tego PIT-37. Również w przypadku wspólnego rozliczenia z małżonkiem konieczne jest wypełnienie stosownej deklaracji.

Elżbieta Węcławik, Tax Care
Dominik Mędrzycki, księgowy Tax Care

Zobacz także:

• PIT 2011: Jak wypełnić PIT - krok po kroku

• PIT 2011: Jak wysłać PIT przez internet - krok po kroku

• PIT 2011: Jak skorzystać z ulgi na internet