Rosnące obawy o bezpieczeństwo cyfrowe

Według najnowszej edycji badania EY Future Consumer Index, kradzież danych osobowych staje się coraz poważniejszym zmartwieniem polskich konsumentów.

• W ciągu zaledwie roku liczba osób obawiających się tego zjawiska wzrosła z 49% do 64%, co oznacza znaczący skok o 15 punktów procentowych.

To plasuje Polskę wśród krajów europejskich o najwyższym poziomie niepokoju związanym z cyberbezpieczeństwem - wyprzedzają nas jedynie Włosi z wynikiem 70%.

Skala problemu staje się jeszcze bardziej widoczna w porównaniu z innymi krajami rozwiniętymi. Podczas gdy w Polsce niemal dwie trzecie społeczeństwa obawia się o swoje dane, w Holandii jest to zaledwie 37% konsumentów, a w Niemczech 46%.

• Co ciekawe, poziom niepokoju w krajach pozaeuropejskich bywa jeszcze wyższy - w Japonii sięga 70%, a w RPA aż 87%.

Polski paradoks cyfrowej prywatności

Najbardziej intrygującym odkryciem badania jest wyraźna sprzeczność w zachowaniu polskich konsumentów.

• Mimo rosnących obaw o bezpieczeństwo, aż 62% badanych deklaruje gotowość do udostępnienia swoich danych osobowych w zamian za spersonalizowane oferty i promocje.

To wynik o 34 punkty procentowe wyższy od średniej globalnej wynoszącej zaledwie 28%. W ciągu roku odsetek Polaków chętnych do dzielenia się danymi wzrósł o kolejne 8 punktów procentowych, z poziomu 54%.

Świadomość zagrożeń rośnie, ale praktyki pozostają ryzykowne

Badanie EY ujawnia również znaczący wzrost świadomości innych zagrożeń cyfrowych.

• Odsetek Polaków zaniepokojonych możliwością zarażenia wirusem komputerowym wzrósł w ciągu roku o 15 punktów procentowych, osiągając poziom 58%.

• Podobnie wzrosły obawy związane z niechcianymi połączeniami telefonicznymi i wiadomościami tekstowymi - z 36% do 47%.

"Bardzo cieszy, że działania zwiększające społeczną świadomość na temat cyfrowych zagrożeń realizowane przez organy administracji publicznej i podmioty komercyjne przynoszą korzyść. Póki co jednak przekłada się to przede wszystkim na zwiększoną czujność przed mailami o uzyskanym spadku czy telefonie od wnuczka. Rozwój sztucznej inteligencji sprawia, że informacje którymi konsumenci dzielą się w sieci mogą być wykorzystane do tworzenia deep-faków i realizacji ataków hakerskich nie tylko na najbliższe im osoby, ale również na ich firmę" - komentuje Piotr Ciepiela, Partner EY, Lider obszaru cyberbezpieczeństwa w regionie EMEIA.

Polska na tle Europy - analiza porównawcza

Szczegółowa analiza danych pokazuje, że polscy konsumenci wykazują znacznie wyższy poziom niepokoju w porównaniu do innych krajów europejskich. Podczas gdy w Holandii tylko 37% konsumentów martwi się o kradzież tożsamości cyfrowej, a w Niemczech 46%, w Polsce odsetek ten sięga 64%.

• Szczególnie niepokojący jest fakt, że 53% Polaków obawia się ataków hakerskich na firmy, którym powierzyli swoje dane - to jeden z najwyższych wyników w Europie.

W kontekście obaw o nieuprawnioną eksplorację danych, Polska również wyprzedza większość krajów europejskich z wynikiem 47% zaniepokojonych konsumentów. To więcej niż w Niemczech (40%) czy Francji (45%), choć mniej niż w Wielkiej Brytanii (50%).

• Dla porównania, w krajach azjatyckich poziom obaw jest znacznie wyższy - w Japonii sięga 64%, a w Korei 61%.

Wyzwania dla firm w kontekście ochrony danych

Rosnąca świadomość zagrożeń przekłada się na zwiększone oczekiwania wobec firm. Aż 67% polskich konsumentów deklaruje, że planuje zwracać większą uwagę na to, którym markom udostępnia swoje dane.

To stawia przed przedsiębiorstwami nowe wyzwania w zakresie budowania zaufania i implementacji skutecznych mechanizmów ochrony danych.

Jak chronić się przed kradzieżą danych?

W obliczu rosnących zagrożeń cybernetycznych, eksperci zalecają stosowanie kompleksowego podejścia do ochrony danych osobowych. Poniżej przedstawiamy kluczowe rekomendacje:

• Weryfikacja wiarygodności firm przed udostępnieniem danych - sprawdzanie opinii, certyfikatów bezpieczeństwa i historii działalności, zwłaszcza w przypadku mniej znanych marek i platform

• Stosowanie silnych, unikalnych haseł dla każdego konta i regularna ich zmiana, najlepiej z wykorzystaniem menedżera haseł i uwierzytelniania dwuskładnikowego

• Ograniczenie udostępniania danych tylko do niezbędnego minimum, ze szczególnym uwzględnieniem danych wrażliwych i informacji finansowych

• Regularne monitorowanie aktywności na kontach i szybka reakcja na podejrzane działania, włączając w to sprawdzanie historii logowań i powiadomień o nietypowych aktywnościach

• Świadome zarządzanie zgodami marketingowymi i regularna kontrola ustawień prywatności na platformach społecznościowych oraz w aplikacjach mobilnych

Przyszłość ochrony danych w Polsce

Jak wskazuje ekspertka EY, Justyna Wilczyńska-Baraniak, wprowadzenie Dyrektywy NIS2 w Unii Europejskiej przyczyni się do zaostrzenia wymogów dotyczących cyberbezpieczeństwa. To szczególnie istotne w kontekście Polski, gdzie poziom niepokoju o bezpieczeństwo danych jest wyjątkowo wysoki.

"Europejscy konsumenci na tle innych regionów świata wyrażają umiarkowany spokój dotyczący zabezpieczeń stosowanych przez firmy, którym udostępniają informacje. Wynika to z rygorystycznych regulacji dotyczących zarówno ochrony danych osobowych jak również cyberbezpieczeństwa, które obowiązują na terenie Unii Europejskiej. W najbliższym czasie, w wyniku wprowadzenia Dyrektywy NIS2 te obowiązki zostaną jeszcze bardziej zaostrzone. Prace nad ich implementacją trwają również w Polsce. Obserwowany w naszym kraju większy poziom niepokoju to sygnał, że wciąż istnieje duża potrzeba do budowania działań edukacyjnych zwiększających wiedzę w obszarze cyfrowej prewencji" - podkreśla Justyna Wilczyńska-Baraniak.

Trendy i prognozy na przyszłość

Wyniki badania EY Future Consumer Index, w którym wzięło udział ponad 23 tysięcy konsumentów z całego świata, w tym tysiąc z Polski, wskazują na rosnącą potrzebę znalezienia równowagi między wygodą a bezpieczeństwem w cyfrowym świecie.

• Eksperci przewidują, że w najbliższych latach znaczenie cyberbezpieczeństwa będzie nadal rosło, szczególnie w kontekście rozwoju sztucznej inteligencji i coraz bardziej wyrafinowanych metod cyberataków.

Dla firm oznacza to konieczność nie tylko wdrażania zaawansowanych systemów ochrony danych, ale także prowadzenia transparentnej komunikacji z klientami na temat stosowanych zabezpieczeń. Z kolei dla konsumentów kluczowe staje się wypracowanie zdrowego balansu między korzystaniem z udogodnień cyfrowego świata a świadomą ochroną swojej prywatności.