W poniedziałek 5 listopada - po zaledwie jednej rozprawie - Sąd Okręgowy w Warszawie zakończył proces wytoczony Polskiej Izbie Książki przez serwis Chomikuj.pl. Wyrok zostanie ogłoszony 19 listopada - poinformowała Gazeta Prawna. O co poszło?

W czerwcu 2010 roku, przed wejściem w życie ustawy o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym, pojawiły się pierwsze doniesienia o złożeniu takiego pozwu przeciwko Chomikuj.pl. W komunikacie, który opublikowała wówczas PIK, znalazło się stwierdzenie, że Chomikuj.pl „stosuje praktyki pirackie i nielegalnie publikuje utwory objęte ochroną prawa autorskiego”. Nie spodobało się to administratorom serwisu. Poniższa infografika przedstawia historię sporu (kliknij w obrazek, aby zobaczyć jego powiększoną wersję w nowym oknie):

Infografika została przygotowana przed di24.pl w oparciu o slajdy wyświetlone 16 lipca 2012
podczas konferencji prasowej Chomikuj.pl

Jak wynika z doniesień Gazety Prawnej, mec. Tomasz Zalewski reprezentujący przed sądem Chomikuj.pl dowodził, że PIK w swoim komunikacie przekroczyła granice dozwolonej krytyki. Z kolei mec. Aleksandra Wędrychowska-Karpińska, pełnomocniczka strony pozwanej, starała się przekonać sąd, że Chomikuj.pl niewystarczająco przeciwdziała nadużyciom.

Czy Chomikuj.pl ma szansę na wygraną?

Na to pytanie próbowaliśmy w Dzienniku Internautów odpowiedzieć kilkakrotnie, prosząc prawników o skomentowanie sytuacji. Według mec. Rafała Ciska, eksperta w zakresie prawnych aspektów e-komunikacji, Chomikuj.pl jest chroniony przez ustawę o świadczeniu usług drogą elektroniczną, która wyłącza odpowiedzialność właściciela serwisu za treści umieszczane przez użytkowników, jeżeli wdroży on odpowiednie procedury zgłaszania naruszeń, np. notice and takedown. Chomikuj.pl je wdrożył i to w zakresie szerszym niż wymaga prawo polskie - napisał prawnik w swojej opinii (zob. Zbiorowy pozew przeciw Chomikuj?).

Podobne zdanie wyraziła mec. Monika Brzozowska, ekspert z zakresu własności intelektualnej w Kancelarii Pasieka, Derlikowski, Brzozowska i Partnerzy. Podkreśliła ona, że nie wolno zakładać, iż w serwisie przechowywane są tylko treści nielegalne. Wykluczone jest również stosowanie prewencyjnej kontroli zamieszczanych przez użytkowników danych, ponieważ Chomikuj.pl spełnia rolę platformy służącej komunikacji oraz wymianie informacji (zob. Czy Chomikuj.pl ma szansę wygrać z wydawcami? Przedstawiamy opinię prawnika).

Aby wygrać, PIK musiałaby udowodnić, że serwis wiedział o bezprawnym charakterze przechowywanych w nim plików i nic z tym nie zrobił. Czy udało jej się tego dokonać, dowiemy się za półtora tygodnia. Podczas konferencji prasowej w lipcu br. przedstawiciele Chomikuj.pl zapewniali jednak, że serwis niezwłocznie reaguje na wszystkie doniesienia o nadużyciach - w ciągu ostatnich dwóch lat usunął 13,5 mln plików na podstawie 18 tys. zgłoszeń.

Precedensowy wyrok Trybunału Sprawiedliwości pomoże PIK

Wierzy w to mec. Agnieszka Wiercińska-Krużewska z kancelarii WKB Wierciński, Kwieciński, Baehr, która przygotowuje pozew zbiorowy kilkunastu wydawców przeciwko Chomikuj.pl. Omawiana wyżej sądowa potyczka z PIK nie będzie bowiem jedyną. Termin złożenia pozwu nie jest znany - niektóre źródła podają, że nastąpi to już w następnym tygodniu, ale takie informacje dość regularnie pojawiają się w mediach od ponad dwóch lat.

Wytoczenie procesu może przyśpieszyć wyrok wydany przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (sygn. akt C 173/11), o którym pisze dziś Gazeta Prawna. Rozstrzygnięty przez niego spór dotyczy angielskiej firmy Football Dataco, która prowadzi serwis poświęcony piłce nożnej. Spółka z Niemiec miała bezprawnie skopiować jego bazę danych i wykorzystać ją na swojej stronie. Football Dataco pozwała Niemców przed sądem angielskim, a ten zwrócił się do Trybunału z pytaniem, czy spór nie powinien toczyć się przed sądem niemieckim ze względu na siedzibę pozwanej spółki. Trybunał uznał, że skoro Niemcy prowadzili serwis w języku angielskim, a jego odbiorcami byli mieszkańcy Wielkiej Brytanii, to naruszenie nastąpiło także w tym kraju, można więc wysuwać roszczenia przed lokalnym sądem.

Co to ma wspólnego z Chomikuj.pl? Być może nie wszyscy wiedzą, ale właścicielem tego serwisu jest FS File Solutions Limited z siedzibą w Nikozji, na Cyprze. Polski sąd mógłby uchylić się od rozpoznania zbiorowego pozwu przeciwko Chomikuj.pl, argumentując, że wydawcy powinni dochodzić sprawiedliwości przed sądem cypryjskim. Wiedząc o wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE, raczej tego nie zrobi. Wydawcom pozostanie więc tylko udowodnienie winy...